Międzynarodowa konferencja naukowa: Kodeks Supraski 1000 – 500 – 200

Białystok - Supraśl, 23-24.09.2023

Międzynarodowa konferencja naukowa: 1000 – 500 – 200 Kodeks Supraski i jego odkrywca ks. Michał Bobrowski

Z przyjemnością informujemy, że w dniach 22-24 września br. odbędzie się międzynarodowa konferencja naukowa poświęcona Kodeksowi Supraskiemu – najstarszemu i najobszerniejszemu zabytkowi napisanemu alfabetem cyrylickim.

Wydarzenie organizowane jest przez Województwo Podlaskie, Prawosławną Diecezję Białostocko-Gdańską, Prawosławny Monaster Zwiastowania NMP w Supraślu, Ambasadę Republiki Bułgarii w Polsce, Konsula Honorowego Republiki Bułgarii w Białymstoku, Bułgarską Akademię Nauk, Fundację „Oikonomos”/Akademię Supraską, Katedrę Teologii Prawosławnej Uniwersytetu w Białymstoku oraz Pax Byzantina Slava.

Inauguracja konferencji odbędzie się 22 września w Auli Magna Pałacu Branickich w Białymstoku, natomiast otwarte sesje naukowe odbędą się w dniach 23-24 września w Auli Akademii Supraskiej w Supraślu, miejscu symbolicznym, gdzie przez 300 lat przechowywany był rękopis. Obrady będą transmitowane online.

Wydarzenie zostało objęte Patronatem Honorowym Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudy.

Jest to kolejne z działań organizowanych w ramach obchodów Roku Kodeksu Supraskiego, ustanowionego uchwałą Sejmiku Województwa Podlaskiego, po 1000 latach od powstania Kodeksu, po 500 latach od jego przybycia do Supraśla oraz po 200 latach od odnalezienia Kodeksu w supraskim monasterze i wprowadzeniu go do obiegu naukowego. Jednym z punktów programu konferencji będzie także posadzenie pamiątkowego dębu przy Monasterze Zwiastowania NMP w Supraślu, odsłonięcie tablicy pamiątkowej ufundowanej dla uczczenia tradycji cyrylo-metodejskiej oraz odsłonięcie pierwszego z planowanych pomników - kamiennej rzeźby w kształcie pulpitu z otwartą księgą symbolizującą Kodeks.

Serdecznie zapraszamy do udziału!

Komitet honorowy:
Jego Eminencja Wielce Błogosławiony Sawa, Metropolita Warszawski i całej Polski
JE Pani Margarita Ganeva, Ambasador Republiki Bułgarii w RP
prof. Piotr Gliński, Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego
Wojewoda podlaski Bohdan Paszkowski
Dr Tomasz Makowski, Dyrektor Biblioteki Narodowej


Program naukowy Konferencji:
Supraśl, 23-24 września 2023
Aula Akademii Supraskiej

Sobota, 23 września 2023
10.00 – Supraśl - Odsłonięcie Pomnika – Pulpitu oraz Tablicy pamiątkowej upamiętniających Rok Kodeksu Supraskiego w Województwie Podlaskim 2023 (Monaster Zwiastowania NMP w Supraślu)
Aula Akademii Supraskiej, Supraśl, ul. Klasztorna 1
Sesja I - Prowadzący Aleksander Naumow
11.00 - Przywitanie gości
11.20 - Светлина Николова - За параметрите на кирило-методиевските традиции в Европа – on line
11.40 – Сергей Ю. Темчин – Житийный раздел Супрасльской рукописи и Великие Минеи Четьи – on line
12.00 - Грета Стоянова - Насловите в мартироложките текстове от Супрасълския сборник – on line
12.20 - Нели Ганчева - Актуални проблеми на изследванията върху Супрасълския сборник
12.40 - Przerwa kawowa
Sesja II – Prowadząca Marzanna Kuczyńska
13.10 - Красимир Станчев - Уникат или част от комплект? Още веднъж за типологията на Супрасълския сборник
13.30 - Jerzy Ostapczuk - Nabożeństwa Tygodnia Męki Pańskiej i Paschalnego według Kodeksu Supraskiego i systemu czytań ewangelicznych
13.50 – Jan Stradomski - Martyrium Czterdziestu Męczenników z Sebasty w Kodeksie Supraskim i Berlińskim Damaskinie – kontynuacja czy dyskontynuacja dziedzictwa literatury starobułgarskiej?
Sesja III – Prowadzący Jerzy Ostapczuk
15.30 - Wanda Stępniak - Minczewa – Kodeks Supraski i jego odkrywca - ks. Michał Bobrowski.
15.50 - Eugeniusz Żuk – Nowe spojrzenie na biografię ks. Michała Bobrowskiego
16.10 - Antoni Mironowicz - Pisma metropolity Grzegorza Camblaka w zbiorach biblioteki supraskiej
16.30 - ks. Marek Ławreszuk - Supraski antologion liturgiczny w Biblii Mateusza Dziesiątego z 1507 roku - wstępna analiza i zagadnienia badawcze
16.50 - Dyskusja
17.15 – Koncert


Niedziela, 24 września 2023
Aula Akademii Supraskiej, Supraśl, ul. Klasztorna 1
Sesja IV – Prowadzący Jan Stradomski
11.00 - Aleksandra Sulikowska – Bełczowska – O zbędności obrazu. Na marginesach Kodeksu Supraskiego
11.20 - Славия Бърлиева - Супрасъл и полския културен маршрут "Св. Кирил и Методий”
11.40 - Aleksander Naumow – Cyrylica w Polsce
12.00 – Agata Kawecka, Ivan N. Petrov – Tekst Kodeksu Supraskiego na warsztacie polskich lingwistów
12.20 – Przerwa kawowa
Sesja V – Prowadząca Alicja Z. Nowak
13.00- ks. Jarosław Jóźwik – Uroczystości Kodeksu Supraskiego – refleksje organizatora obchodów
13.20 - ks. Henryk Paprocki – Przekład Kodeksu Supraskiego na j. polski – refleksje redaktora
13.40 - Jarosław Charkiewicz – Święta i Święci Kodeksu Supraskiego – refleksje autora
14.00 - Michał Uścinowicz – Muzyczny Kodeks Supraski – refleksje koordynatora
15.30 - Posadzenie pamiątkowego dębu przy Monasterze Zwiastowania NMP w Supraślu
16.00 – Uroczysty toast i dyskusja panelowa o międzynarodowej współpracy naukowej i dydaktycznej uczelni i instytucji


O Kodeksie Supraskim
Kodeks Supraski to powstały na początku XI wieku na terenie wschodniej Bułgarii zbiór żywotów świętych i pism Ojców Kościoła przeznaczonych do czytania na marzec: (mineja četja (menologium) na marzec). Rękopis napisany cyrylicą powstał jako efekt działalności najbliższych uczniów śww. Cyryla i Metodego i został przywieziony do Supraśla ok. 500 lat temu. Dla nauki został odkryty w monasterskiej bibliotece w 1823 roku przez pochodzącego z Wólki Wygonowskiej na Podlasiu księdza Michała Bobrowskiego, profesora Uniwersytetu Wileńskiego.

Rękopis o objętości 285 kart w trakcie badań naukowych został podzielony na trzy części, które obecnie przechowywane są w Bibliotece Narodowej w Warszawie (jako część Biblioteki Ordynacji Zamoyskiej), w Rosyjskiej Bibliotece Narodowej w Petersburgu oraz w Słoweńskiej Bibliotece Narodowej i Uniwersyteckiej w Lubljanie. Największa z tych części – 151 kart – znajduje się właśnie w Polsce.

Kodeks należy do najcenniejszych zabytków języka starocerkiewno-słowiańskiego i największych skarbów chrześcijańskiej kultury słowiańskiej i światowej. O jego wyjątkowej wadze decyduje fakt, że dokumentuje proces kształtowania się wschodniosłowiańskiego kręgu kulturowego.

Od 2007 roku Kodeks Supraski znajduje się na prestiżowej liście „Pamięci świata” UNESCO jako jeden z siedemnastu obiektów reprezentujących polskie dziedzictwo dokumentacyjne.

Województwo Podlaskie jest Partnerem Strategicznym przedsięwzięcia.

Kontakt dla mediów:
Ks. Jarosław Jóźwik, kanclerz Akademii Supraskiej, koordynator obchodów Roku Kodeksu Supraskiego, tel. +48 606 667 444.