świat: Atak terrorystyczny na cerkiew św. Eliasza w Damaszku
kuchnia muzyka sklep ogłoszenia wydarzenia fotogalerie

Atak terrorystyczny na cerkiew św. Eliasza w Damaszku

24 czerwca 2025

W dzień, kiedy nasza Cerkiew antiocheńska wspomina wszystkich świętych antiocheńskich, ręka złego wyciągnęła tego wieczoru rękę, pragnąc pochwycić nasze dusze; dusze naszych ukochanych tego dnia stały się męczeńskimi w trakcie wieczornej Liturgii w cerkwi proroka Eliasza w dzielnicy Ad-Dułejla’ w Damaszku – czytamy w oficjalnym oświadczeniu prawosławnego Patriarchatu Antiocheńskiego po największym od lat ataku wymierzonym w syryjskich chrześcijan.

Cerkiew św. Eliasza w dzielnicy Ad-Dułejla' na obrzeżach Damaszku to jedna z 14 prawosławnych parafii syryjskiej stolicy – licząc z przedmieściami – działających w ramach prawosławnego Patriarchatu Antiocheńskiego rytu bizantyjskiego (arab. Ar-Rum al-Urthuduks). Parafia dotychczas była znana z aktywnego życia cerkiewnego, działała przy niej grupa prawosławnych skautów św. Eliasza.

W niedzielę, 22 czerwca, czyli II po Pięćdziesiątnicy, wierni świętowali pamięć Wszystkich Świętych Antiocheńskich – podobnie jak w wielu innych prawosławnych Kościołach lokalnych tydzień po uroczystości Wszystkich Świętych obchodzi się pamięć lokalnych świętych. Rano Boską Liturgię sprawował jeden z pomocniczych biskupów metropolii Damaszku, biskup Mojżesz (Al-Khuri). Wieczorem sprawowano drugą Liturgię – dla tych, którzy ze względu na pracę lub szkołę nie mogą przyjść rano. Tu trzeba zaznaczyć, iż w Syrii, tam, gdzie większość to chrześcijanie, niedziela jest wolna. Tam, gdzie chrześcijan jest mniej – lub w dużych miastach, jak np. Damaszek – bywają, na zasadzie ekonomii cerkiewnej, sprawowane wieczorne Liturgie – obok porannych, poprzedzonych bezpośrednio jutrznią. W wielkie święta Liturgia poprzedzona wieczernią i jutrznią ma miejsce często wieczorem przed daną uroczystością.

Wieczorna Liturgia zgromadziła ponad 350 wiernych. Około godziny 19 terrorysta wtargnął do świątyni, najpierw otwierając ogień w kierunku modlących się. Dwóch jego towarzyszy czekało przed drzwiami do cerkwi. Potem zamachowiec, który był w środku, wysadził się.

W wyniku tego samobójczego ataku terrorystycznego zginęło co najmniej 20 osób, zaś 52 zostały ranne – w tym wiele starszych. Wśród ofiar jest sporo lokalnej młodzieży prawosławnej. Patriarchat Antiocheński jest na razie ostrożny z podaniem dokładnej liczby ofiar oraz ich imion, gdyż wiele ciał było w bardzo złym stanie, rozczłonkowanych, co wyraźnie podkreślono w oficjalnym oświadczeniu.

Prawdopodobnie za zamachem stoi ISIS – tzw. państwo islamskie. Możliwe, że zamachowcem nie był Syryjczyk. Władze syryjskie – nowe, bo rządzące krajem od grudnia ubiegłego roku, gdy obalono reżim Baszara al-Asada – potępiły atak. Należy jednocześnie pamiętać, iż choć nowi rządzący Syrią w oficjalnych deklaracjach chcą dialogu ze wszystkimi mniejszościami – gdzie chrześcijańska zawsze była dosyć liczna i istotna w syryjskich kulturze i historii – to są zdecydowanie islamistyczni. Niedawno np. wprowadzono zakaz używania strojów kąpielowych dla kobiet na plażach innych aniżeli burkini. Były również różne przejawy wandalizmu wobec chrześcijańskich symboli, próby wyrzucania chrześcijan z domów – nawet tam, gdzie są większością, jak np. w Maalouli i okolicach. Również po ataku w Damaszku na ścianie cerkwi św. Eliasza w miasteczku Kafr Buhum ktoś napisał „Przyjdzie wasza kolej”. Miasteczko liczy około 20 tysięcy mieszkańców – większość to prawosławni chrześcijanie. Podobnie zresztą jak w przypadku całej populacji syryjskich chrześcijan – większość z nich jest wyznania prawosławnego i należy do Patriarchatu Antiocheńskiego rytu bizantyjskiego. Prawie wszyscy to Arabowie – z pewnymi grupami Aramejczyków, którzy niegdyś przyjęli postanowienia soboru chalcedońskiego.

Patriarcha antiocheński Jan X postanowił w poniedziałek 23 czerwca o godzinie 18 przybyć do zniszczonej cerkwi św. Eliasza, by tu pomodlić się za wszystkich poszkodowanych. Również w wielu cerkwiach tak Syrii, jak i Libanu mają zabrzmieć dzwony na cześć męczenników.

Jak napisał jeden z diakonów prawosławnej metropolii Damaszku: w święto Wszystkich Świętych Antiocheńskich na ołtarzu Pana Antiochia ofiarowała nowych męczenników, którzy zaświadczyli o wierze w trakcie Boskiej Liturgii w cerkwi św. Eliasza, ponosząc śmierć męczeńską z ręki tych, co nienawidzą Chrystusa i Jego Cerkwi. Nie jest to czymś nowym ani dziwnym, choć zawsze bolesnym, jak jednak mówi Ewangelia: „Nadejdzie godzina, w której każdy zabijający was będzie myślał, że tak oto oddaje posługę Bogu”. Jakie tu pocieszenie? Pamiętajcie, że jesteśmy dziećmi Zmartwychwstania. Nie ma dla nas żadnego pocieszenia poza tym, że oni są z Chrystusem, co jest o wiele lepsze. Wieczna im pamięć!

Dominika Kovačević

Źródła informacji i zdjęć: Antiochpatriarchate.org, KPN Lebanon, sana.sy, Deacon Niphon Allam