Zostań przyjacielem cerkiew.pl
Chrystus, nowa Pascha
o. Theodore Stylianopoulos (tłum. Gabriel Szymczak), 20 kwietnia 2025
Chrystus zmartwychwstał! Zaiste zmartwychwstał!
Zmartwychwstanie Pana jest najwyższym aktem działania Boga w historii świata. Jest absolutnie wyjątkowe. Nie było to podniesienie śmiertelnego ciała podatnego na śmierć, ale zmartwychwstanie całej śmiertelnej natury Jezusa do świetlistej egzystencji jaśniejącej boską chwałą. Nikt nigdy nie zmartwychwstał w ten sposób i nikt nigdy nie zmartwychwstanie - aż do powszechnego zmartwychwstania i nadejścia „nowej przystani i nowej ziemi” (Obj 22, 1).
Kiedy pierwsi naśladowcy Jezusa usłyszeli dobrą nowinę o zmartwychwstaniu, zareagowali szokiem, radością pełną przestrachu i niedowierzaniem. Ludzie starożytni, tak samo jak współcześni, zakładali, że śmierć jest ostateczna. Kiedy ludzie umierają i zostają pochowani, pozostają martwi. Dopiero pod koniec czasu wszyscy ludzie zostaną wskrzeszeni mocą Boga.
Jezus jednak nie był zwykłym człowiekiem. On był i jest wiecznym Słowem Bożym, wcielonym Synem Bożym, Tym, który miał „moc niezniszczalnego życia” (Hbr 7, 16). Czytanie Ewangelii głosi: „Na początku było Słowo i Słowo było u Boga, i Bogiem było Słowo... Przez Nie wszystko się stało i bez Niego nic się nie stało z tego, co powstało. W Nim było życie i życie było światłością ludzi. I światłość w ciemności świeci, lecz ciemność jej nie pochłonęła” (J 1, 3-5).
Jako wydarzenie historyczne, zmartwychwstanie Chrystusa, wraz z Jego śmiercią, urzeczywistniło odnowienie i wypełnienie żydowskiej Paschy. Pierwotnie Pascha oznaczała święto wyzwolenia ludu Bożego z niewoli w Egipcie. Gdy przygotowywali się do opuszczenia Egiptu, Bóg polecił ludziom zabić baranka i oznaczyć odrzwia każdego domu jego krwią. Następnie, gdy anioł Pański przyszedł i zobaczył oznaczone odrzwia, „omijał” ten dom, chroniąc go; szedł dalej, aby wymierzyć straszną karę Egipcjanom (Wj 12).
W Nowym Testamencie Chrystus jest nazywany „Barankiem Bożym, który bierze grzechy świata” (J 1, 29). Chrystus ofiarował siebie jako dobrowolną ofiarę miłości dla odpuszczenia grzechów. Przez Jego śmierć cała ludzkość otrzymała nowe i o wiele większe wyzwolenie. Było to wyzwolenie od mocy grzechu i zła, uzyskane nie za cenę rzeczy zniszczalnych, takich jak srebro i złoto, ale bezcennej krwi Chrystusa, baranka niewinnego i nieskalanego (por. 1 P 1, 18-19).
Ukrzyżowanie Jezusa nastąpiło około południa w przeddzień Paschy (J 19, 14); w tym samym czasie rytualnie zabijano baranki paschalne podczas przygotowań do Paschy. Chrystus umarł jako nowy baranek paschalny w imieniu całej ludzkości. On jest Nową Paschą dla całego świata!
Jak powiedział św. Paweł: „jako nasza Pascha został ofiarowany Chrystus. Świętujmy więc nie ze starym kwasem ani kwasem zła i przewrotności, ale z przaśnikami szczerości i prawdy” (1 Kor 5, 7-8).
Kiedy Kościół w swoich Pismach i swojej tradycji rozważał wpływ zmartwychwstania Chrystusa na historię, wskazał cztery wielkie prawdy, jaśniejące jako niezachwiane filary prawosławnej wiary.
Pierwsza jest taka, że wydarzenie zmartwychwstania potwierdziło prawdę osoby i zbawczego dzieła Chrystusa. Podczas gdy wielu sprzeciwiało się Jezusowi, prześladowało Go i ostatecznie skazało na śmierć, Bóg uczcił Jezusa, uwielbił Go i wywyższył ponad wszystko w stworzeniu (Flp 2, 9-11). Zmartwychwstanie służyło jako wielka pieczęć Bożej aprobaty dla osoby i dzieła Chrystusa (J 6, 27; 2 Kor 1, 19-20). Pokazało ono pełnię boskiej natury Jezusa, to, że jest Panem chwały (1 Kor 2, 8), równej godności, mocy i czci jak Bóg Ojciec i Bóg Duch Święty.
Drugą wielką prawdą jest to, że zmartwychwstanie Chrystusa oznaczało klęskę i przezwyciężenie wszystkich sił ciemności na świecie, mocy zła, grzechu, zepsucia, śmierci i diabła. Tak jak przez swoją śmierć Pan Jezus udzielił światu przebaczenia i oczyszczenia z grzechu, tak również przez swoje zmartwychwstanie pokonał i przezwyciężył moce śmierci i diabła. Jak mawiał św. Paweł: „Pochłonięta jest śmierć przez zwycięstwo. Gdzie twe, o śmierci, żądło? Gdzie twe, o hadesie, zwycięstwo? Dzięki [niech będą] Bogu, który daje nam zwycięstwo przez Pana naszego, Jezusa Chrystusa” (1 Kor 15, 54-57).
Trzecia wielka prawda jest taka, że zmartwychwstanie Pana rozpoczyna okres „nowego stworzenia”, nową erę mocy zmartwychwstania, uzdrowienia i odnowy, dzięki łasce Ducha Świętego, danego światu przez Chrystusa. Św. Paweł napisał: „Jeśli zatem ktoś jest w Chrystusie, to jest nowym stworzeniem. To, co stare, przeminęło i wszystko stało się nowe” (2 Kor 5, 17) .To jest prawdziwy wiek mesjański, wiek zmartwychwstałego Chrystusa, który rządzi całym stworzeniem jako Król królów i Pan panów (Obj 19, 16). Chrystus będzie panował aż „położy wszystkich nieprzyjaciół pod nogi swoje” i wtedy nadejdzie koniec, gdy zostanie „poddany Temu, który Mu poddał wszystko” (1 Kor 15, 24-25).
A czwarta wielka prawda jest taka, że zmartwychwstanie Chrystusa wraz z darem Ducha Świętego oznaczało duchowy „wielki wybuch”, który zapoczątkował chrześcijaństwo jako religię światową. Mówiąc ściślej, istotą chrześcijaństwa nie jest religia ani ideologia stworzona przez człowieka, ale raczej Kościół jako Ciało Chrystusa i Świątynia Ducha Świętego. Kościół jest duchową wspólnotą skupioną na Chrystusie i napędzaną przez Ducha Świętego, wspólnotą, która urzeczywistnia swoje życie i misję za pomocą jasnych i niezmiennych wierzeń religijnych, nauk i praktyk.
Duch Święty urzeczywistnia nowe stworzenie, jednocząc nas z Chrystusem i wlewając Bożą miłość do naszych serc (Rz 5, 6). Moc nowego stworzenia przemieniła pierwszych naśladowców Chrystusa. Podczas Jego posługi byli powolni w zrozumieniu (Mk 6, 52; 7, 18), byli słabi w wierze i pozbawieni odwagi (Mk 9, 19; Mt 26, 40), rozproszyli się, a niektórzy zaparli się Go w godzinie kryzysu (Mk 14, 50; Łk 22, 61). Ale po zmartwychwstaniu Pana i darze Ducha Świętego stali się lwami wiary, przemienionymi świadkami, gotowymi głosić Chrystusa mimo ryzyka śmierci, a pierwszym męczennikiem był św. Stefan Diakon (Dz 7, 55-60).
Wszyscy jesteśmy powołani do udziału w nowym stworzeniu Chrystusa, do przemiany od wewnątrz i do dzielenia się przesłaniem uzdrowienia i odnowy, tak pilnie potrzebnym światu. Tam, gdzie jest nienawiść i przemoc, bądźmy miłością i pokojem. Tam, gdzie jest niesprawiedliwość i okrucieństwo, przynieśmy sprawiedliwość i pokój. Tam, gdzie jest gniew i strach, przynieśmy przebaczenie, zmartwychwstanie życia i zmartwychwstanie radości.
Chrystus zmartwychwstał! Zaiste zmartwychwstał! Amen.
o. Theodore Stylianopoulos (tłum. Gabriel Szymczak)
za: skepseis.us
fotografia: Aimilianos /orthphoto.net/
Zmartwychwstanie Pana jest najwyższym aktem działania Boga w historii świata. Jest absolutnie wyjątkowe. Nie było to podniesienie śmiertelnego ciała podatnego na śmierć, ale zmartwychwstanie całej śmiertelnej natury Jezusa do świetlistej egzystencji jaśniejącej boską chwałą. Nikt nigdy nie zmartwychwstał w ten sposób i nikt nigdy nie zmartwychwstanie - aż do powszechnego zmartwychwstania i nadejścia „nowej przystani i nowej ziemi” (Obj 22, 1).
Kiedy pierwsi naśladowcy Jezusa usłyszeli dobrą nowinę o zmartwychwstaniu, zareagowali szokiem, radością pełną przestrachu i niedowierzaniem. Ludzie starożytni, tak samo jak współcześni, zakładali, że śmierć jest ostateczna. Kiedy ludzie umierają i zostają pochowani, pozostają martwi. Dopiero pod koniec czasu wszyscy ludzie zostaną wskrzeszeni mocą Boga.
Jezus jednak nie był zwykłym człowiekiem. On był i jest wiecznym Słowem Bożym, wcielonym Synem Bożym, Tym, który miał „moc niezniszczalnego życia” (Hbr 7, 16). Czytanie Ewangelii głosi: „Na początku było Słowo i Słowo było u Boga, i Bogiem było Słowo... Przez Nie wszystko się stało i bez Niego nic się nie stało z tego, co powstało. W Nim było życie i życie było światłością ludzi. I światłość w ciemności świeci, lecz ciemność jej nie pochłonęła” (J 1, 3-5).
Jako wydarzenie historyczne, zmartwychwstanie Chrystusa, wraz z Jego śmiercią, urzeczywistniło odnowienie i wypełnienie żydowskiej Paschy. Pierwotnie Pascha oznaczała święto wyzwolenia ludu Bożego z niewoli w Egipcie. Gdy przygotowywali się do opuszczenia Egiptu, Bóg polecił ludziom zabić baranka i oznaczyć odrzwia każdego domu jego krwią. Następnie, gdy anioł Pański przyszedł i zobaczył oznaczone odrzwia, „omijał” ten dom, chroniąc go; szedł dalej, aby wymierzyć straszną karę Egipcjanom (Wj 12).
W Nowym Testamencie Chrystus jest nazywany „Barankiem Bożym, który bierze grzechy świata” (J 1, 29). Chrystus ofiarował siebie jako dobrowolną ofiarę miłości dla odpuszczenia grzechów. Przez Jego śmierć cała ludzkość otrzymała nowe i o wiele większe wyzwolenie. Było to wyzwolenie od mocy grzechu i zła, uzyskane nie za cenę rzeczy zniszczalnych, takich jak srebro i złoto, ale bezcennej krwi Chrystusa, baranka niewinnego i nieskalanego (por. 1 P 1, 18-19).
Ukrzyżowanie Jezusa nastąpiło około południa w przeddzień Paschy (J 19, 14); w tym samym czasie rytualnie zabijano baranki paschalne podczas przygotowań do Paschy. Chrystus umarł jako nowy baranek paschalny w imieniu całej ludzkości. On jest Nową Paschą dla całego świata!
Jak powiedział św. Paweł: „jako nasza Pascha został ofiarowany Chrystus. Świętujmy więc nie ze starym kwasem ani kwasem zła i przewrotności, ale z przaśnikami szczerości i prawdy” (1 Kor 5, 7-8).
Kiedy Kościół w swoich Pismach i swojej tradycji rozważał wpływ zmartwychwstania Chrystusa na historię, wskazał cztery wielkie prawdy, jaśniejące jako niezachwiane filary prawosławnej wiary.
Pierwsza jest taka, że wydarzenie zmartwychwstania potwierdziło prawdę osoby i zbawczego dzieła Chrystusa. Podczas gdy wielu sprzeciwiało się Jezusowi, prześladowało Go i ostatecznie skazało na śmierć, Bóg uczcił Jezusa, uwielbił Go i wywyższył ponad wszystko w stworzeniu (Flp 2, 9-11). Zmartwychwstanie służyło jako wielka pieczęć Bożej aprobaty dla osoby i dzieła Chrystusa (J 6, 27; 2 Kor 1, 19-20). Pokazało ono pełnię boskiej natury Jezusa, to, że jest Panem chwały (1 Kor 2, 8), równej godności, mocy i czci jak Bóg Ojciec i Bóg Duch Święty.
Drugą wielką prawdą jest to, że zmartwychwstanie Chrystusa oznaczało klęskę i przezwyciężenie wszystkich sił ciemności na świecie, mocy zła, grzechu, zepsucia, śmierci i diabła. Tak jak przez swoją śmierć Pan Jezus udzielił światu przebaczenia i oczyszczenia z grzechu, tak również przez swoje zmartwychwstanie pokonał i przezwyciężył moce śmierci i diabła. Jak mawiał św. Paweł: „Pochłonięta jest śmierć przez zwycięstwo. Gdzie twe, o śmierci, żądło? Gdzie twe, o hadesie, zwycięstwo? Dzięki [niech będą] Bogu, który daje nam zwycięstwo przez Pana naszego, Jezusa Chrystusa” (1 Kor 15, 54-57).
Trzecia wielka prawda jest taka, że zmartwychwstanie Pana rozpoczyna okres „nowego stworzenia”, nową erę mocy zmartwychwstania, uzdrowienia i odnowy, dzięki łasce Ducha Świętego, danego światu przez Chrystusa. Św. Paweł napisał: „Jeśli zatem ktoś jest w Chrystusie, to jest nowym stworzeniem. To, co stare, przeminęło i wszystko stało się nowe” (2 Kor 5, 17) .To jest prawdziwy wiek mesjański, wiek zmartwychwstałego Chrystusa, który rządzi całym stworzeniem jako Król królów i Pan panów (Obj 19, 16). Chrystus będzie panował aż „położy wszystkich nieprzyjaciół pod nogi swoje” i wtedy nadejdzie koniec, gdy zostanie „poddany Temu, który Mu poddał wszystko” (1 Kor 15, 24-25).
A czwarta wielka prawda jest taka, że zmartwychwstanie Chrystusa wraz z darem Ducha Świętego oznaczało duchowy „wielki wybuch”, który zapoczątkował chrześcijaństwo jako religię światową. Mówiąc ściślej, istotą chrześcijaństwa nie jest religia ani ideologia stworzona przez człowieka, ale raczej Kościół jako Ciało Chrystusa i Świątynia Ducha Świętego. Kościół jest duchową wspólnotą skupioną na Chrystusie i napędzaną przez Ducha Świętego, wspólnotą, która urzeczywistnia swoje życie i misję za pomocą jasnych i niezmiennych wierzeń religijnych, nauk i praktyk.
Duch Święty urzeczywistnia nowe stworzenie, jednocząc nas z Chrystusem i wlewając Bożą miłość do naszych serc (Rz 5, 6). Moc nowego stworzenia przemieniła pierwszych naśladowców Chrystusa. Podczas Jego posługi byli powolni w zrozumieniu (Mk 6, 52; 7, 18), byli słabi w wierze i pozbawieni odwagi (Mk 9, 19; Mt 26, 40), rozproszyli się, a niektórzy zaparli się Go w godzinie kryzysu (Mk 14, 50; Łk 22, 61). Ale po zmartwychwstaniu Pana i darze Ducha Świętego stali się lwami wiary, przemienionymi świadkami, gotowymi głosić Chrystusa mimo ryzyka śmierci, a pierwszym męczennikiem był św. Stefan Diakon (Dz 7, 55-60).
Wszyscy jesteśmy powołani do udziału w nowym stworzeniu Chrystusa, do przemiany od wewnątrz i do dzielenia się przesłaniem uzdrowienia i odnowy, tak pilnie potrzebnym światu. Tam, gdzie jest nienawiść i przemoc, bądźmy miłością i pokojem. Tam, gdzie jest niesprawiedliwość i okrucieństwo, przynieśmy sprawiedliwość i pokój. Tam, gdzie jest gniew i strach, przynieśmy przebaczenie, zmartwychwstanie życia i zmartwychwstanie radości.
Chrystus zmartwychwstał! Zaiste zmartwychwstał! Amen.
o. Theodore Stylianopoulos (tłum. Gabriel Szymczak)
za: skepseis.us
fotografia: Aimilianos /orthphoto.net/