Zostań przyjacielem cerkiew.pl
Międzynarodowa Konferencja Naukowa w Akademii Supraskiej
30 września 2024
Odrodzona w 1918 r. Rzeczpospolita była państwem wielonarodowościowym i wielowyznaniowym. Prawosławie było drugim co do wielkości wyznaniem kraju. W 1921 r. do Kościoła prawosławnego należało około 5 mln wiernych. W 1924 doszło do pomyślnego zakończenia zabiegów o niezależność Cerkwi prowadzonych przez metropolitę Dionizego (Waledyńskiego).
Na mocy decyzji Św. Soboru Biskupów z dnia 24 października 2023 roku, uroczystości 100-lecia samodzielności Cerkwi prawosławnej w Polsce odbywają się w wymiarze religijno-liturgiczno-duszpasterskim oraz uwzględniają konferencje naukowe i popularnonaukowe. Prezydent RP Andrzej Duda sprawuje Patronat Honorowy nad jubileuszem setnej rocznicy autokefalii PAKP.
Fundacja Oikonomos włączyła się w upamiętnienie tej ważnej rocznicy i podjęła się zorganizowania różnorodnych wydarzeń, jednym z których była Międzynarodowa Konferencja Naukowa w Akademii Supraskiej w dniach 13-15 września 2024 r.
Wspólnie z Chrześcijańską Akademią Teologiczną w Warszawie, Prawosławnym Seminarium Duchownym w Warszawie oraz Katedrą Teologii Prawosławnej Uniwersytetu w Białymstoku, podjęliśmy się trudu zorganizowania konferencji naukowej poświęconej drogom do autokefalii oraz ważnym postaciom, dzięki którym została ona uzyskana dla naszej Cerkwi.
Konferencja miała na celu ukazać cztery główne aspekty dziedzictwa prawosławia Rzeczypospolitej, które pozostają ważnym wyróżnikiem PAKP w naszym kraju, ale również w świecie: eklezjologiczny, historyczny, literacko-liturgiczny oraz kulturowy, ze szczególnym znaczeniem malarstwa, muzyki i architektury.
Konferencja została podzielona na siedem sesji naukowych, które w ciągu 3 dni przyciągnęły liczne grono słuchaczy.
Pierwszego dnia odbyła się uroczysta inauguracja wydarzenia, w której trakcie w imieniu organizatorów wszystkich przybyłych gości przywitał ks. Jarosław Jóźwik – kanclerz Akademii Supraskiej i koordynator projektu. W sposób szczególny zostali przywitani JE dr hab. Jakub, prof. ChAT, Prawosławny Arcybiskup Białostocki i Gdański, JE prof. dr hab. Jerzy, Prawosławny Arcybiskup Wrocławski i Szczeciński, Prawosławny Ordynariusz Wojskowy i Rektor CHAT w Warszawie, ks. dr hab. Marek Ławreszuk prof. UwB, Kierownik Katedry Teologii Prawosławnej UwB, o. ihumen dr Pantelejmon (Karczewski) reprezentujący ks. dr. hab. Jerzego Tofiluka prof. CHAT, Rektora Prawosławnego Seminarium Duchownego w Warszawie, o. archimandryta dr Sergiusz (Matwiejczuk) reprezentujący JE dr. hab. Andrzeja prof. CHAT, Prawosławnego Biskupa Supraskiego, o. archimandryta Piotr (Dawidziuk), Namiestnik Stauropigialnego Prawosławnego Monasteru św. Onufrego w Jabłecznej, Marek Masalski, zastępca Prezydenta Miasta Białegostoku, prof. dr hab. Małgorzata Omilanowska-Kiljańczyk, Dyrektor Zamku Królewskiego w Warszawie, Fundatorzy Fundacji Oikonomos na czele z prof. n. ekon. i n. techn. dr. hab. inż. Joanicjuszem Nazarko, członkowie rady i zarządu Fundacji Oikonomos, z prezes Magdaleną Żdanuk, członkowie Konwentu Akademii Supraskiej, media oraz wszyscy przybyli goście. Zostały również odczytane pozdrowienia i życzenia przekazane przez Pana Wojewodę Podlaskiego dr. Jacka Brzozowskiego oraz Rektora Uniwersytetu w Białymstoku prof. dr. hab. Mariusza Popławskiego.
Tego dnia zebrani w Auli Akademii Supraskiej słuchacze mogli wysłuchać serii referatów odnoszących się do autokefalii oraz postaci, dzięki których pracy i zaangażowaniu została ona nadana Cerkwi w Polsce i przyjęta, uwzględniając różne tradycje i poglądy. Dwa pierwsze referaty zostały przedstawione przez JE Arcybiskupa dr. hab. Jakuba, prof. ChAT oraz JE Arcybiskupa prof. dr. hab. Jerzego, którzy przybliżyli znaczenie słów autokefalia i katolickość, uwzględniając niektóre różnice liturgiczne Cerkwi różnych tradycji. Ostatnie dwa wystąpienia zostały przedstawione w czytelni Biblioteki Diecezji Białostocko-Gdańskiej w Akademii Supraskiej i były przyczynkiem do dyskusji o tym, czym jest autokefalia dzisiaj i jaka jest jej recepcja przez współczesnych obywateli Rzeczypospolitej.
Drugi dzień rozpoczął się wykładem JE dr. hab. Andrzeja prof. CHAT, który tego dnia gościł w Supraślu JE Melchizedeka, Biskupa Margueti i Ubisy, i obaj dostojnicy brali udział w porannej części obrad. Drugi dzień konferencji poświęcony był szeroko pojętej kulturze i dziedzictwu prawosławia w Rzeczypospolitej i zakończył się pokazami wideo przedstawienia o Kodeksie Supraskim grupy teatralnej „ZaTopieni w historii” z Topilca oraz prapremierowej animacji komputerowej przygotowanej przez Stowarzyszenie OrthNet i poświęconej jubileuszowi 100-lecia autokefalii PAKP „100 lat autokefalii. 1000 lat historii”. Po projekcji przeszliśmy do kolejnego punktu wydarzenia, debaty o sztuce prawosławnej w Rzeczypospolitej. Debatę zatytułowaną „Prawosławna sztuka w Rzeczypospolitej — od średniowiecza po awangardę”, zorganizowaną przez Akademię Supraską i Stowarzyszenie OrthNet, poprowadził Witali Michalczuk, a wzięli w niej udział prof. Aleksandra Sulikowska-Bełczowska, prof. Oleg Łatyszonek i dr Łukasz Hajduczenia.
W niedzielę ostatniego dnia wydarzenia odbyła się ostatnia sesja plenarna konferencji. Tematy wystąpień skupiały się na najważniejszych aspektach autokefalii oraz współczesnych problemach, z którymi boryka się prawosławie. Podsumowania konferencji podjęli się prof. Antoni Mironowicz i prof. Aleksander Naumow, podkreślając wyjątkowość naszej Cerkwi i jej ponad 1000-letnią historię. Ks. Jarosław Jóźwik podziękował wszystkim uczestnikom i podkreślił ważność wydarzenia, którego współorganizatorami w jubileuszowym roku 100-lecia autokefalii PAKP, byli Chrześcijańska Akademia Teologiczna w Warszawie, Prawosławne Seminarium Duchowne w Warszawie oraz Katedra Teologii Prawosławnej Uniwersytetu w Białymstoku, czyli wszystkie najważniejsze ośrodki naukowe naszej Cerkwi. Obecność prelegentów z różnych ośrodków badawczych: Instytutu Języka Litewskiego, Instytutu Sztuki PAN, Politechniki Białostockiej, The Royal Conservatoire of Scotland, Uniwersytetu w Białymstoku, Uniwersytetu Jagiellońskiego, Uniwersytetu Warszawskiego oraz reprezentujących różne instytucje kultury wskazuje, że historia prawosławia budzi wciąż zainteresowanie naukowców wielu dziedzin i jest ważnym elementem współczesnych badań nad dziedzictwem Rzeczypospolitej. Fundacja Oikonomos/ Akademia Supraska dzięki współpracy z tymi instytucjami po raz kolejny sprawdziła się jako inicjator i organizator ważnego przedsięwzięcia wpisanego w oficjalne obchody 100-lecia autokefalii PAKP.
Partnerem przedsięwzięcia było Województwo Podlaskie
Na mocy decyzji Św. Soboru Biskupów z dnia 24 października 2023 roku, uroczystości 100-lecia samodzielności Cerkwi prawosławnej w Polsce odbywają się w wymiarze religijno-liturgiczno-duszpasterskim oraz uwzględniają konferencje naukowe i popularnonaukowe. Prezydent RP Andrzej Duda sprawuje Patronat Honorowy nad jubileuszem setnej rocznicy autokefalii PAKP.
Fundacja Oikonomos włączyła się w upamiętnienie tej ważnej rocznicy i podjęła się zorganizowania różnorodnych wydarzeń, jednym z których była Międzynarodowa Konferencja Naukowa w Akademii Supraskiej w dniach 13-15 września 2024 r.
Wspólnie z Chrześcijańską Akademią Teologiczną w Warszawie, Prawosławnym Seminarium Duchownym w Warszawie oraz Katedrą Teologii Prawosławnej Uniwersytetu w Białymstoku, podjęliśmy się trudu zorganizowania konferencji naukowej poświęconej drogom do autokefalii oraz ważnym postaciom, dzięki którym została ona uzyskana dla naszej Cerkwi.
Konferencja miała na celu ukazać cztery główne aspekty dziedzictwa prawosławia Rzeczypospolitej, które pozostają ważnym wyróżnikiem PAKP w naszym kraju, ale również w świecie: eklezjologiczny, historyczny, literacko-liturgiczny oraz kulturowy, ze szczególnym znaczeniem malarstwa, muzyki i architektury.
Konferencja została podzielona na siedem sesji naukowych, które w ciągu 3 dni przyciągnęły liczne grono słuchaczy.
Pierwszego dnia odbyła się uroczysta inauguracja wydarzenia, w której trakcie w imieniu organizatorów wszystkich przybyłych gości przywitał ks. Jarosław Jóźwik – kanclerz Akademii Supraskiej i koordynator projektu. W sposób szczególny zostali przywitani JE dr hab. Jakub, prof. ChAT, Prawosławny Arcybiskup Białostocki i Gdański, JE prof. dr hab. Jerzy, Prawosławny Arcybiskup Wrocławski i Szczeciński, Prawosławny Ordynariusz Wojskowy i Rektor CHAT w Warszawie, ks. dr hab. Marek Ławreszuk prof. UwB, Kierownik Katedry Teologii Prawosławnej UwB, o. ihumen dr Pantelejmon (Karczewski) reprezentujący ks. dr. hab. Jerzego Tofiluka prof. CHAT, Rektora Prawosławnego Seminarium Duchownego w Warszawie, o. archimandryta dr Sergiusz (Matwiejczuk) reprezentujący JE dr. hab. Andrzeja prof. CHAT, Prawosławnego Biskupa Supraskiego, o. archimandryta Piotr (Dawidziuk), Namiestnik Stauropigialnego Prawosławnego Monasteru św. Onufrego w Jabłecznej, Marek Masalski, zastępca Prezydenta Miasta Białegostoku, prof. dr hab. Małgorzata Omilanowska-Kiljańczyk, Dyrektor Zamku Królewskiego w Warszawie, Fundatorzy Fundacji Oikonomos na czele z prof. n. ekon. i n. techn. dr. hab. inż. Joanicjuszem Nazarko, członkowie rady i zarządu Fundacji Oikonomos, z prezes Magdaleną Żdanuk, członkowie Konwentu Akademii Supraskiej, media oraz wszyscy przybyli goście. Zostały również odczytane pozdrowienia i życzenia przekazane przez Pana Wojewodę Podlaskiego dr. Jacka Brzozowskiego oraz Rektora Uniwersytetu w Białymstoku prof. dr. hab. Mariusza Popławskiego.
Tego dnia zebrani w Auli Akademii Supraskiej słuchacze mogli wysłuchać serii referatów odnoszących się do autokefalii oraz postaci, dzięki których pracy i zaangażowaniu została ona nadana Cerkwi w Polsce i przyjęta, uwzględniając różne tradycje i poglądy. Dwa pierwsze referaty zostały przedstawione przez JE Arcybiskupa dr. hab. Jakuba, prof. ChAT oraz JE Arcybiskupa prof. dr. hab. Jerzego, którzy przybliżyli znaczenie słów autokefalia i katolickość, uwzględniając niektóre różnice liturgiczne Cerkwi różnych tradycji. Ostatnie dwa wystąpienia zostały przedstawione w czytelni Biblioteki Diecezji Białostocko-Gdańskiej w Akademii Supraskiej i były przyczynkiem do dyskusji o tym, czym jest autokefalia dzisiaj i jaka jest jej recepcja przez współczesnych obywateli Rzeczypospolitej.
Drugi dzień rozpoczął się wykładem JE dr. hab. Andrzeja prof. CHAT, który tego dnia gościł w Supraślu JE Melchizedeka, Biskupa Margueti i Ubisy, i obaj dostojnicy brali udział w porannej części obrad. Drugi dzień konferencji poświęcony był szeroko pojętej kulturze i dziedzictwu prawosławia w Rzeczypospolitej i zakończył się pokazami wideo przedstawienia o Kodeksie Supraskim grupy teatralnej „ZaTopieni w historii” z Topilca oraz prapremierowej animacji komputerowej przygotowanej przez Stowarzyszenie OrthNet i poświęconej jubileuszowi 100-lecia autokefalii PAKP „100 lat autokefalii. 1000 lat historii”. Po projekcji przeszliśmy do kolejnego punktu wydarzenia, debaty o sztuce prawosławnej w Rzeczypospolitej. Debatę zatytułowaną „Prawosławna sztuka w Rzeczypospolitej — od średniowiecza po awangardę”, zorganizowaną przez Akademię Supraską i Stowarzyszenie OrthNet, poprowadził Witali Michalczuk, a wzięli w niej udział prof. Aleksandra Sulikowska-Bełczowska, prof. Oleg Łatyszonek i dr Łukasz Hajduczenia.
W niedzielę ostatniego dnia wydarzenia odbyła się ostatnia sesja plenarna konferencji. Tematy wystąpień skupiały się na najważniejszych aspektach autokefalii oraz współczesnych problemach, z którymi boryka się prawosławie. Podsumowania konferencji podjęli się prof. Antoni Mironowicz i prof. Aleksander Naumow, podkreślając wyjątkowość naszej Cerkwi i jej ponad 1000-letnią historię. Ks. Jarosław Jóźwik podziękował wszystkim uczestnikom i podkreślił ważność wydarzenia, którego współorganizatorami w jubileuszowym roku 100-lecia autokefalii PAKP, byli Chrześcijańska Akademia Teologiczna w Warszawie, Prawosławne Seminarium Duchowne w Warszawie oraz Katedra Teologii Prawosławnej Uniwersytetu w Białymstoku, czyli wszystkie najważniejsze ośrodki naukowe naszej Cerkwi. Obecność prelegentów z różnych ośrodków badawczych: Instytutu Języka Litewskiego, Instytutu Sztuki PAN, Politechniki Białostockiej, The Royal Conservatoire of Scotland, Uniwersytetu w Białymstoku, Uniwersytetu Jagiellońskiego, Uniwersytetu Warszawskiego oraz reprezentujących różne instytucje kultury wskazuje, że historia prawosławia budzi wciąż zainteresowanie naukowców wielu dziedzin i jest ważnym elementem współczesnych badań nad dziedzictwem Rzeczypospolitej. Fundacja Oikonomos/ Akademia Supraska dzięki współpracy z tymi instytucjami po raz kolejny sprawdziła się jako inicjator i organizator ważnego przedsięwzięcia wpisanego w oficjalne obchody 100-lecia autokefalii PAKP.
Partnerem przedsięwzięcia było Województwo Podlaskie
