Zostań przyjacielem cerkiew.pl
7% "Drabiny do raju". Wybrane cytaty - część V
św. mnich Jan Klimak, tłum. M. Diemianiuk, 24 kwietnia 2024
.jpg)
wstęp i część I - tutaj
część II - tutaj
część III - tutaj
część IV - tutaj
* * *
Słowo 25. O niszczycielu namiętności – najwyższej pokornej mądrości, która bywa w niewidzialnym czuciu
12. Pokornie mądry mnich nie jest ciekawski w sprawach nieosiągalnych, a dumny chce zbadać nawet głębię losów Pańskich.
16. Pokajanie odnawia upadłego, płacz uderza we wrota niebieskie, a święta pokora je otwiera.
17. Gdzie nie ma pokornej mądrości, tam wszystkie nasze dzieła są marne.
18. Jedna tylko cnota pokornej mądrości jest taka, że biesy nie mogą jej naśladować.
36. Niektórzy, chociaż już otrzymali przebaczenie grzechów, to dla stałego pobudzania do pokornej mądrości zachowują do końca życia wspomnienie o dawniej popełnionych grzechach.
56. Kto prosi od Boga mniej, niż jest godny, ten oczywiście otrzyma więcej, niż jest tego wart.
* * *
Słowo 26. O rozważaniu myśli, namiętności i cnót
25. Co czasem bywa lekarstwem dla jednego, to dla innego bywa trucizną.
31. Światłem dla mnichów są aniołowie, a światłem dla wszystkich ludzi – życie monastyczne, i dlatego niech trudzą się mnisi, aby być dobrym przykładem we wszystkim.
39. Matką nierządu jest obżarstwo, zaś matką acedii – próżna chwała, smutek zaś i gniew rodzą się z trzech głównych namiętności – umiłowania rozkoszy, umiłowania chwały i umiłowania pieniądza, a matką pychy jest próżna chwała.
47. Obłuda pochodzi od wywyższania się i od gniewu.
51. Strach, który czujemy wobec zwierzchników i wobec zwierząt, niech będzie dla nas przykładem bojaźni Pańskiej.
54. Choroba posyłana jest czasem dla oczyszczenia grzechów, a czasem po to, żeby ukorzyć wywyższanie się.
58. Często, dokonując dzieła cnoty, wypełniamy splątane z nimi namiętności. Na przykład z gościnnością splata się obżarstwo, z miłością – nierząd, z rozwagą – cwaniactwo, z mądrością – chytrość, z łagodnością – subtelna obłuda, powolność i lenistwo, sprzeciw, samowola i nieposłuszeństwo, z milczeniem splata się zarozumiałość nauczycielstwa, z radością – wywyższanie się, z nadzieją – słabość, z miłością – znowu osądzanie bliźniego, z wyciszeniem – acedia i lenistwo, z czystością – uczucie rozgoryczenia, z pokorną mądrością – hardość. Zaś do tych wszystkich cnót dołącza próżna chwała.
60. Wszyscy, którzy proszą o cokolwiek Boga i nie otrzymują, bez wątpienia nie otrzymują z którejś z tych przyczyn: albo dlatego, że proszą przed czasem, albo dlatego, że proszą nie według godności i z próżnej chwały, albo dlatego, że otrzymawszy to, o co proszą, wzbiliby się w dumę albo wpadli w niedbałość.
62.Od niektórych, nie tylko wiernych, ale i niewierzących, odeszły wszystkie namiętności oprócz jednej. Tę jedną pozostawiają, jako najważniejsze zło, które napełnia miejsce wszystkich pozostałych namiętności, bowiem jest ono na tyle szkodliwe, że może strącić z samego nieba.
99. Nic tak nie niszczy miłości i nic tak szybko nie powoduje nienawiści, jak swoboda w relacjach.
102. Słabi duszą powinni poznawać nawiedzenie Pańskie i Jego miłość wobec nich z cielesnych chorób, nieszczęść i pokus zewnętrznych.
104. Poświęcaj początki twojego dnia Panu, bowiem komu najpierw oddasz je, do tego będą należeć.
110. Wszyscy, chcący poznać wolę Pańską, powinni najpierw uśmiercić w sobie własną wolę, i pomodliwszy się do Boga, z wiarą i nieobłudną prostotą zapytać ojców i braci, w pokorze serca i bez żadnych wątpliwości w myślach przyjmować ich rady jak z ust Bożych.
129. Zgubnym jest bycie ciekawskim o głębi zrządzeń Bożych, bowiem ciekawscy pływają na statku pychy.
155. Bóg nie jest ani sprawcą, ani twórcą zła. Dlatego błądzą ci, którzy mówią, że niektóre z namiętności są naturalne dla duszy, oni nie rozumieją tego, że my sami naturalne ukierunkowanie ku dobru przemieniliśmy w namiętności. Z natury, na przykład, mamy nasienie ku rodzeniu dzieci, a my wykorzystujemy je na nieprawe rozkosze. Z natury jest w nas i gniew na owego odwiecznego węża, a my wykorzystujemy go przeciwko bliźniemu. Nam dano gorliwość ku temu, żebyśmy byli gorliwi w cnotach, a my jesteśmy gorliwi w wadach. Z natury jest w duszy pragnienie chwały, ale tylko górnej. Naturalne jest pysznić się, ale tylko nad biesami. Podobnie naturalne jest dla duszy i radować się, ale w Panu i z dobrych uczynków bliźniego. Otrzymaliśmy i pamiętliwość zła, ale tylko wobec wrogów duszy naszej. Z natury pragniemy pokarmu, ale po to, żeby podtrzymać życie, a nie dla rozkoszy.
180. Rozpustnych mogą poprawić ludzie, podstępnych aniołowie, a pysznych – Sam Bóg.
202. Jak tłuste ptaki nie mogą wysoko latać, tak i dogadzający swemu ciału nie mogą wejść na niebo.
207. Jak jajka, ogrzewane pod skrzydłami, ożywają, tak i myśli, nie oznajmione duchowemu ojcu, przechodzą w czyny.
219. Szukający ziemskiej chwały, nie otrzyma niebiańskiej.
248. Sumienie jest słowem i krytyką anioła stróża, danego nam przy chrzcie. Dlatego też zauważamy, że nieoświeceni chrztem nie bywają tak męczeni w duszy za swoje złe czyny jak wierzący.
Materiał przygotował Anton Pospiełow
Autor: święty mnich Jan Klimak
Tłumaczenie: Michał Diemianiuk
za: pravoslavie.ru
fotografia: raffaell /orthphoto.net/
część II - tutaj
część III - tutaj
część IV - tutaj
* * *
Słowo 25. O niszczycielu namiętności – najwyższej pokornej mądrości, która bywa w niewidzialnym czuciu
12. Pokornie mądry mnich nie jest ciekawski w sprawach nieosiągalnych, a dumny chce zbadać nawet głębię losów Pańskich.
16. Pokajanie odnawia upadłego, płacz uderza we wrota niebieskie, a święta pokora je otwiera.
17. Gdzie nie ma pokornej mądrości, tam wszystkie nasze dzieła są marne.
18. Jedna tylko cnota pokornej mądrości jest taka, że biesy nie mogą jej naśladować.
36. Niektórzy, chociaż już otrzymali przebaczenie grzechów, to dla stałego pobudzania do pokornej mądrości zachowują do końca życia wspomnienie o dawniej popełnionych grzechach.
56. Kto prosi od Boga mniej, niż jest godny, ten oczywiście otrzyma więcej, niż jest tego wart.
* * *
Słowo 26. O rozważaniu myśli, namiętności i cnót
25. Co czasem bywa lekarstwem dla jednego, to dla innego bywa trucizną.
31. Światłem dla mnichów są aniołowie, a światłem dla wszystkich ludzi – życie monastyczne, i dlatego niech trudzą się mnisi, aby być dobrym przykładem we wszystkim.
39. Matką nierządu jest obżarstwo, zaś matką acedii – próżna chwała, smutek zaś i gniew rodzą się z trzech głównych namiętności – umiłowania rozkoszy, umiłowania chwały i umiłowania pieniądza, a matką pychy jest próżna chwała.
47. Obłuda pochodzi od wywyższania się i od gniewu.
51. Strach, który czujemy wobec zwierzchników i wobec zwierząt, niech będzie dla nas przykładem bojaźni Pańskiej.
54. Choroba posyłana jest czasem dla oczyszczenia grzechów, a czasem po to, żeby ukorzyć wywyższanie się.
58. Często, dokonując dzieła cnoty, wypełniamy splątane z nimi namiętności. Na przykład z gościnnością splata się obżarstwo, z miłością – nierząd, z rozwagą – cwaniactwo, z mądrością – chytrość, z łagodnością – subtelna obłuda, powolność i lenistwo, sprzeciw, samowola i nieposłuszeństwo, z milczeniem splata się zarozumiałość nauczycielstwa, z radością – wywyższanie się, z nadzieją – słabość, z miłością – znowu osądzanie bliźniego, z wyciszeniem – acedia i lenistwo, z czystością – uczucie rozgoryczenia, z pokorną mądrością – hardość. Zaś do tych wszystkich cnót dołącza próżna chwała.
60. Wszyscy, którzy proszą o cokolwiek Boga i nie otrzymują, bez wątpienia nie otrzymują z którejś z tych przyczyn: albo dlatego, że proszą przed czasem, albo dlatego, że proszą nie według godności i z próżnej chwały, albo dlatego, że otrzymawszy to, o co proszą, wzbiliby się w dumę albo wpadli w niedbałość.
62.Od niektórych, nie tylko wiernych, ale i niewierzących, odeszły wszystkie namiętności oprócz jednej. Tę jedną pozostawiają, jako najważniejsze zło, które napełnia miejsce wszystkich pozostałych namiętności, bowiem jest ono na tyle szkodliwe, że może strącić z samego nieba.
99. Nic tak nie niszczy miłości i nic tak szybko nie powoduje nienawiści, jak swoboda w relacjach.
102. Słabi duszą powinni poznawać nawiedzenie Pańskie i Jego miłość wobec nich z cielesnych chorób, nieszczęść i pokus zewnętrznych.
104. Poświęcaj początki twojego dnia Panu, bowiem komu najpierw oddasz je, do tego będą należeć.
110. Wszyscy, chcący poznać wolę Pańską, powinni najpierw uśmiercić w sobie własną wolę, i pomodliwszy się do Boga, z wiarą i nieobłudną prostotą zapytać ojców i braci, w pokorze serca i bez żadnych wątpliwości w myślach przyjmować ich rady jak z ust Bożych.
129. Zgubnym jest bycie ciekawskim o głębi zrządzeń Bożych, bowiem ciekawscy pływają na statku pychy.
155. Bóg nie jest ani sprawcą, ani twórcą zła. Dlatego błądzą ci, którzy mówią, że niektóre z namiętności są naturalne dla duszy, oni nie rozumieją tego, że my sami naturalne ukierunkowanie ku dobru przemieniliśmy w namiętności. Z natury, na przykład, mamy nasienie ku rodzeniu dzieci, a my wykorzystujemy je na nieprawe rozkosze. Z natury jest w nas i gniew na owego odwiecznego węża, a my wykorzystujemy go przeciwko bliźniemu. Nam dano gorliwość ku temu, żebyśmy byli gorliwi w cnotach, a my jesteśmy gorliwi w wadach. Z natury jest w duszy pragnienie chwały, ale tylko górnej. Naturalne jest pysznić się, ale tylko nad biesami. Podobnie naturalne jest dla duszy i radować się, ale w Panu i z dobrych uczynków bliźniego. Otrzymaliśmy i pamiętliwość zła, ale tylko wobec wrogów duszy naszej. Z natury pragniemy pokarmu, ale po to, żeby podtrzymać życie, a nie dla rozkoszy.
180. Rozpustnych mogą poprawić ludzie, podstępnych aniołowie, a pysznych – Sam Bóg.
202. Jak tłuste ptaki nie mogą wysoko latać, tak i dogadzający swemu ciału nie mogą wejść na niebo.
207. Jak jajka, ogrzewane pod skrzydłami, ożywają, tak i myśli, nie oznajmione duchowemu ojcu, przechodzą w czyny.
219. Szukający ziemskiej chwały, nie otrzyma niebiańskiej.
248. Sumienie jest słowem i krytyką anioła stróża, danego nam przy chrzcie. Dlatego też zauważamy, że nieoświeceni chrztem nie bywają tak męczeni w duszy za swoje złe czyny jak wierzący.
Materiał przygotował Anton Pospiełow
Autor: święty mnich Jan Klimak
Tłumaczenie: Michał Diemianiuk
za: pravoslavie.ru
fotografia: raffaell /orthphoto.net/