polska: Uroczystości dnia pamięci św. Antoniego w Holi

Uroczystości dnia pamięci św. Antoniego w Holi

ks. Jarosław Szczur, 24 lipca 2023

Dwudziestego trzeciego lipca br. miały miejsce doroczne uroczystości poświęcone pamięci św. Antoniego Peczerskiego w Holi. Święto powiązane było z 25. edycją jarmarku holeńskiego – święta folkloru i lokalnej kultury. Uroczystościom przewodniczył arcybiskup lubelski i chełmski Abel w asyście arcybiskupa przemyskiego i gorlickiego Paisjusza.

Najstarsze wzmianki o parafii prawosławnej w Holi sięgają XVI wieku. Obecna, zabytkowa cerkiew św. Antoniego Peczerskiego i św. Paraskiewy została wybudowana w 1702 roku. W XIX wieku obok świątyni usytuowano dzwonnicę. Cerkiew i dzwonnica były poddawane licznym remontom i pracom konserwatorskim, w tym szczególnie istotnym w latach 2010-2014. Budowle stanowią część kompleksu Skansenu Kultury Materialnej Chełmszczyzny i Podlasia w Holi.

Holeńskie święto rozpoczęło się od przywitania arcypasterzy, czego dokonali kolejno: dzieci i młodzież, starosta cerkiewny Tadej Karabowicz oraz proboszcz parafii prawosławnej w Horostycie i opiekun cerkwi w Holi, ks. prot. Tomasz Łotysz.

Po ewangelicznym czytaniu ze słowem do wiernych zwrócił się arcybiskup Paisjusz. Hierarcha podkreślił niezwykły charakter życia i duchowego doświadczenia św. Antoniego Peczerskiego. Święty Antoni znalazł w swoim życiu skarb, który nie jest materią, nie jest przemijalny, jak i również nie jest narażony na działanie złodzieja. To skarb głębokiej miłości do Jezusa Chrystusa. To skarb dający człowiekowi rozróżnienie pomiędzy złem a dobrem, grzechem a cnotą – podkreślił Jego Ekscelencja. Zaznaczono również potrzebę zachowania prawosławnej tradycji, kultury oraz rodzimej tożsamości. Kazanie zawierało szczególny kontekst związany z wielowiekową martyrologią ziemi chełmskiej i podlaskiej.

W czasie nabożeństwa śpiewał chór „Prawosławna Nadbużańszczyzna” pod kierownictwem matuszki Agnieszki Łotysz.

Całość cerkiewnych uroczystości wieńczyła procesja oraz okolicznościowe przemówienia. W pierwszej kolejności głos zabrał arcybiskup Abel, który wyraził słowa dziękczynienia arcybiskupowi Paisjuszowi, duchowieństwu, zgromadzonym wiernym oraz opiekunowi holeńskiej cerkwi ks. Tomaszowi.

Szczególnie podziękowanie skierowane zostało na ręce obecnych samorządowców, zaangażowanych w proces organizacji święta i jarmarku: członka zarządu województwa lubelskiego Zdzisława Szweda oraz starosty powiatu włodawskiego Andrzeja Romańczuka.

Za pracę dla dobra Cerkwi Orderami św. Marii Magdaleny III klasy odznaczeni zostali: matuszka Agnieszka Łotysz oraz Jacek Zarczuk, prezes Fundacji Wrota Europy. Okolicznościowy krzyż kapłański z rąk arcybiskupa Abla otrzymał ks. Tomasz Łotysz.

Następnie głos zabrał arcybiskup Paisjusz, który podziękował ordynariuszowi Diecezji Lubelsko-Chełmskiej za wielkie, ponadtrzydziestoletnie zaangażowanie w proces odrodzenia wiary i tradycji w parafiach na terenie Pojezierza Łęczyńsko-Włodawskiego.

Na koniec wybrzmiały podziękowania od bezpośredniego organizatora święta ks. Tomasza Łotysza. Duchowny podkreślił szczególne znaczenie Holi w aspekcie historycznym, jak i we współczesnej funkcji kulturowo-etnograficznej. Duchowny zachęcał do nabycia nowo wydanego albumu dotyczącego jubileuszu 25-lecia jarmarku holeńskiego pt. A len kwitnie niebiesko, pod redakcją Grażyny Hankiewicz oraz Zbigniewa Smółko.

Druga część niedzielnego święta skupiona była na 25-tej edycji jarmarku holeńskiego. W uroczystym otwarciu wydarzenia udział wzięli: arcybiskup lubelski i chełmski Abel, poseł na Sejm RP Monika Pawłowska, Ryszard Madziar - doradca polityczny ministra Jacka Sasina, Andrzej Romańczuk - starosta włodawski oraz Tadej Karabowicz - prezes Towarzystwa Miłośników Skansenu Kultury Materialnej Chełmszczyzny i Podlasia w Holi. Podczas jarmarku odbyła się prezentacja kultury muzycznej, rękodzielnictwa oraz wyrobów lokalnych producentów. Wydarzenie integrowało sympatyków z Polski i z zagranicy.

Świąteczne uroczystości w Holi stanowią cenną kompozycję wydarzenia religijnego oraz przestrzeni poświęconej skarbom etnograficznym regionu. Jest to praktyczna realizacja znaczących i powiązanych ze sobą rzeczywistości wiary i kultury, których odpowiednia organizacja stanowi wielką radość i specyfikę przeżywania świąt na Chełmszczyźnie.

Fot: ks. Tomasz Łotysz