polska: Święto Pięćdziesiątnicy w stołecznej katedrze

Święto Pięćdziesiątnicy w stołecznej katedrze

05 czerwca 2023

Święto Zesłania Świętego Ducha na apostołów, z gr. Pentakosti, jest jednym z najstarszych i największych świąt cerkiewnych, ustanowionym w IV wieku. Pięćdziesiąt dni po święcie Paschy chrześcijanie przyjmują Świętego Ducha, który ustanawia Prawo kierujące ku wszelkiej prawdzie i wykonywaniu tego, co jest miłe Bogu. Pięćdziesiątnica jest również momentem narodzin Cerkwi, za pośrednictwem której cały wszechświat otrzymuje uświęcenie oraz przygotowuje wiernych do Królestwa Bożego.

Święto Zesłania Świętego Ducha na apostołów określane jest także dniem Świętej Trójcy. Cerkiew prawosławna w święcie Pięćdziesiątnicy opiewa potęgę Boga Ojca, który posłał Pocieszyciela oraz wyraża wdzięczność Chrystusowi, który uprosił zesłanie Świętego Ducha. Nie zapomina o Oświecicielu – Świętym Duchu, który zstąpił na apostołów, czyniąc ich pierwszymi owocami Chrystusowego odkupienia. W tym dniu ludzkości została objawiona tajemnica, że Bóg jest Jeden w Trzech Osobach – Bóg Ojciec, Bóg Syn i Bóg Święty Duch. Wiara w Przenajświętszą Trójcę jako Trójjedynego Boga jest fundamentalnym dogmatem chrześcijaństwa.

Całonocnemu czuwaniu święta Pięćdziesiątnicy oraz centralnej św. Liturgii w katedrze metropolitalnej św. Marii Magdaleny w Warszawie przewodniczył Jego Eminencja Wielce Błogosławiony metropolita Sawa, w asyście duchowieństwa katedry. Kazanie wygłosił ks. prot. Andrzej Lewczak, który dokonał historycznej analizy obchodzonego święta z uwzględnieniem aktualności otrzymywanych darów Św. Ducha. Duchowny zwrócił także uwagę na znaczenie i duchowy wymiar Pięćdziesiątnicy w życiu każdego chrześcijanina. W dalszej części kazania kaznodzieja podkreślił znaczenie przynależności do Cerkwi, mówiąc, że Cerkiew i łaska Św. Ducha są tam, gdzie zachowana jest ciągłość sukcesji apostolskiej. “Gdzie Cerkiew, tam i Duch Boży; a gdzie Duch Boży, tam Cerkiew i wszelka łaska. Duch bowiem jest Prawdą”. Podsumowując, duchowny wskazał, że pomimo ludzkich słabości i podziałów wśród hierarchów, którzy powinni być wzorem dla wiernych, świętość Cerkwi pozostaje niepodważalną. Dla wiernych ogromnym zaszczytem powinien być fakt przynależności do Jedynej, Świętej, Soborowej i Apostolskiej Cerkwi.

Po św. Liturgii pod przewodnictwem Jego Eminencji metropolity Sawy odprawiono wielką wieczernię z obrzędem klękania.

W wigilię święta Pięćdziesiątnicy po raz pierwszy od nocy paschalnej aklamowana jest modlitwa do Św. Ducha: „Królu Niebieski, Pocieszycielu, Duchu Prawdy, który wszędzie jesteś i wszystko napełniasz, Skarbnico dóbr i Dawco życia, przyjdź i zamieszkaj w nas, i oczyść nas z wszelkiej zmazy, i zbaw, o Dobry, dusze nasze”, od której rozpoczyna się każde nabożeństwo, jak i modlitwy wznoszone w domowym zaciszu. Do osobliwości liturgicznych święta zaliczyć należy wielką wieczernię odprawianą bezpośrednio po świątecznej św. Liturgii, w trakcie której odczytywane są modlitwy z obrzędem klękania. Wierni po raz pierwszy od Wielkiego Piątku, kiedy klękanie dozwolone jest wyłącznie przed Epitafium, stają ponownie na kolana. W tradycji słowiańskiej zielony jest kolorem liturgicznym okresu Pięćdziesiątnicy, symbolizującym życie, łaskę Świętego Ducha.

Zgodnie z lokalną tradycją Cerkwi prawosławnej w Polsce, w dniu Świętej Trójcy wnętrza świątyń są ozdabiane gałązkami brzozy, a podłoga dekorowana jest „dywanami” z żywych kwiatów lub wyściełana trawą bądź tatarakiem. Funkcjonuje tradycja przygotowywania tego dnia maleńkich kwiatowych bukiecików.

zdjęcia: protodiakon Igor Kutovyi

za: orthodox.pl