polska: Nowość wydawnicza: Na chwałę Bożą

Nowość wydawnicza: Na chwałę Bożą

17 maja 2023

Każdy jubileusz jest wydarzeniem wyjątkowym i niepowtarzalnym. Jest też szczególnym czasem wspomnień, podsumowań i refleksji, szczególnie dla jubilata i jego najbliższych. Gdy jubileusz dotyczy zwierzchnika Cerkwi, staje się on świętem całej Cerkwi: hierarchii, duchowieństwa i wiernych, a szerzej, również całej Cerkwi prawosławnej na świecie.

W bieżącym roku zwierzchnik naszej Cerkwi – Jego Eminencja metropolita Sawa – obchodzi dwa jubileusze, co staje się podwójnym powodem do świętowania. Pierwszy jubileusz to osiemdziesiąta piąta rocznica urodzin, drugi to dwudziesta piąta rocznica wyboru Jego Eminencji na zwierzchnika naszej Cerkwi. Na tę podwójną, wspaniałą okoliczność, Wydawnictwo Warszawskiej Metropolii Prawosławnej przygotowało specjalny album. Tak jak wydany przed piętnastu laty album pt. „W służbie Bogu i ludziom”, jego tematem przewodnim jest działalność zagraniczna metropolity Sawy. Poprzedni album obejmował pierwsze dziesięć lat tej aktywności, obecny piętnaście ostatnich lat. Prezentowany album nosi tytuł „Na chwałę Bożą”.

Obszernie zacytujmy słowa zaczerpnięte z przedmowy, którą do albumu napisał arcybiskup lubelski i chełmski Abel, najstarszy po Jego Eminencji metropolicie Sawie hierarcha naszej Cerkwi pod względem chirotonii biskupiej. Napisał on w nim m.in. „Nasz umiłowany Władyka jest osobą szczególnie zasłużoną, zarówno ze względu na swą posługę arcypasterską w Polsce, jak i troskę o jedność Prawosławia na forum światowym. W ciągu ostatnich kilkudziesięciu lat dał się poznać jako pasterz dobry, który z wielką ofiarnością troszczy się o powierzonych mu wiernych. Z niestrudzoną energią inspiruje do realizacji różnego rodzaju dzieł dla dobra Cerkwi. Z odwagą, wytrwale dąży do zapewnienia jak najlepszego dostępu wiernym Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego do dóbr duchowych i wzmocnienia ich tożsamości jako szczególnie wybranych dzieci Bożych. (…) Obecnie wszyscy hierarchowie i niemal wszyscy duchowni naszej Cerkwi stanowią grono wychowanków aktualnego Metropolity. W naszych sercach jesteśmy głęboko wdzięczni za Jego wspaniałą formację duchową, intelektualną i pasterską, dzięki której możemy dzielić się żywą wiarą z wiernymi i dawać we współczesnym świecie świadectwo o Bogu w Świętej Trójcy. (…) Władyka Sawa swoim postępowaniem i nauczaniem dawał i ciągle daje nam przykład mądrego i odpowiedzialnego umiłowania Cerkwi, a także umiejętności i odwagi w podejmowaniu trudnych, a niekiedy niekonwencjonalnych wyzwań i zadań. Spośród rozlicznych zasług Jego Eminencji godne szczególnego zapamiętania są: praca z młodzieżą, odnowienie życia monastycznego, powołanie do istnienia bractw cerkiewnych, budowa nowych świątyń, działalność charytatywna, praca naukowa i dydaktyczna, a przede wszystkim głoszenie Dobrej Nowiny i aktywność duszpasterska”.

Przybliżając postać Jego Eminencji, arcybiskup Abel wymienia szereg jego aktywności zanim jeszcze został biskupem i w szczególności po biskupiej chirotonii. Pisze on o jego blisko dwuletniej posłudze arcypasterskiej w Diecezji Łódzko-Poznańskiej, a następnie niemal siedemnastoletniej pracy w Diecezji Białostocko-Gdańskiej, łączonej przez ponad cztery lata z kierowaniem Prawosławnym Ordynariatem Wojska Polskiego. Podkreśla umiejętność łączenia przez biskupa, a później arcybiskupa i metropolitę Sawę zarówno pracy naukowo-dydaktycznej na Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie z działalnością duszpasterską, jak i aktywności w licznych innych sferach.
Przechodząc do aktywności międzynarodowej Jego Eminencji, autor przedmowy podkreśla, że „Metropolita Sawa jest poważany przez Zwierzchników pozostałych lokalnych Cerkwi prawosławnych. Oprócz poszerzania i pogłębiania kontaktów z innymi Cerkwiami autokefalicznymi i autonomicznymi od wielu lat aktywnie uczestniczy w międzynarodowych dialogach dotyczących sytuacji, problemów, roli i zadań Prawosławia w świecie. Z odwagą wypowiada się na temat trudnych kwestii kanonicznych i pastoralnych. Podczas Świętego i Wielkiego Soboru Cerkwi Prawosławnej na Krecie w 2016 roku nie tylko przedstawił oficjalne stanowisko Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego, ale wnikliwie odniósł się do wielu istotnych problemów teologiczno-kanonicznych i cerkiewno-administracyjnych. Jego wypowiedzi w ramach debat soborowych były przedmiotem ożywionych dyskusji i miały duży wpływ na ostateczną treść wypracowanych dokumentów”.
Prezentowany album w słowie i obrazie przedstawia najważniejsze informacje dotyczące ostatnich piętnastu lat arcypasterskiej posługi (2008-2022) metropolity Sawy w sferze kontaktów zagranicznych Cerkwi prawosławnej w Polsce. Każdy rok opisujący te kontakty – oficjalne zagraniczne wizyty Jego Eminencji i przyjazdy do naszego kraju zwierzchników innych Cerkwi – poprzedza wykaz najważniejszych wydarzeń danego roku z podziałem na szczególne wydarzenia, kontakty zagraniczne, świątynie i parafie oraz personalny ruch służbowy.
Łącznie w albumie zostało omówionych 35 wizyt zrealizowanych w ostatnich piętnastu latach, z czego 22 to wizyty zagraniczne Jego Eminencji, a 13 to przyjazdy zwierzchników innych Cerkwi do Polski. Wizyty te zostały opisane w porządku chronologicznym w formie rozbudowanych sprawozdań, w niektórych, najważniejszych, przypadkach zawierających kompletne wystąpienia hierarchów. Całość została „ubrana” w atrakcyjną formę graficzną, w której dominują fotografie z wyjazdów i wizyt w Polsce oraz związany z danymi wydarzeniami materiał ikonograficzny.
Powstanie albumu nie byłoby możliwe, gdyby nie hojna pomoc prezesa „Pronaru” z Narwi Sergiusza Martyniuka wraz z radą właścicieli tej spółki. Nie po raz pierwszy, i zapewne nie ostatni, dostrzega on istotne potrzeby Cerkwi prawosławnej w Polsce, za co należą się mu szczególne podziękowania i wyrazy szacunku.
Ważący około 2,5 kg album niesie w sobie ogromną wagę emocjonalną i znaczeniową arcypasterskiej posługi Jego Eminencji. Warto, aby znalazł się w każdej parafii naszej Cerkwi. Nie powinien temu przeszkodzić nieduży, hobbystyczny wręcz nakład publikacji – 500 egz.
Kończąc omówienie publikacji po raz kolejny sięgnijmy po słowa arcybiskupa Abla, który w końcowej części przedmowy pisze: „Naszemu najdroższemu Jubilatowi chciałbym w imieniu współbraci w biskupstwie, a także duchowieństwa, mnichów i mniszek oraz całej społeczności naszej Cerkwi złożyć najlepsze i z głębi serca płynące życzenia. Niechaj Dobry Bóg obdarza Waszą Eminencję przede wszystkim dobrym zdrowiem, siłami duchowymi i fizycznymi. Dziękując Trójjedynemu Bogu za Was, Eminencjo, i za Wasze odpowiedzialne i mądre kierowanie Polskim Autokefalicznym Kościołem Prawosławnym, zapewniamy o naszej ustawicznej modlitwie we wszystkich Waszych intencjach. […] Na mnogaja, mnogaja lieta, Błażenniejszyj Władyko!”.
Książkę można nabyć m.in. w Składzie Metropolitalnym w Warszawie (al. Solidarności 52), siedzibie wydawnictwa (Białystok, ul. św. Mikołaja 5, tel./fax 85 744-36-46, wydawnictwo@orthodox.pl), Centrum Kultury Prawosławnej w Białymstoku i poprzez internet za pośrednictwem strony www.sklep.cerkiew.pl.

Jarosław Charkiewicz
______

Na chwałę Bożą. Działalność zagraniczna metropolity warszawskiego i całej Polski Sawy w latach 2008-2022, red. Jarosław Charkiewicz, Warszawska Metropolia Prawosławna, Warszawa 2023, s. 448.