Zostań przyjacielem cerkiew.pl
2 minuty z Ojcami: Nie ustawajmy w gorliwości
18 kwietnia 2023
Życie ludzkie jest nieustannym zmaganiem i nigdy nie możemy spocząć na laurach. Jeśli zaprzestaniemy trudu o wzrastanie w cnocie, nie zatrzymamy się w miejscu, lecz cofniemy się i szybko wszystko stracimy. Tak na ten temat mówił abba Teodor, co relacjonuje nam św. Jan Kasjan:
Fragment pochodzi z książki: Jan Kasjan, Rozmowy z Ojcami. Tom 1, Rozmowy I-X, przek. i oprac. ks. Arkadiusz Nocoń, Wydawnictwo Benedyktynów TYNIEC, Kraków 2007, s. 270-271.
Wstęp i wybór tekstu: Jakub Oniszczuk
Według słów Apostoła, człowiek z konieczności albo odnawia ducha i myśli [por. Ef 4,23], i codziennie postępuje naprzód, wytężając siły ku temu, co jest przed nim [por. Flp 3,13], albo też, gdy brak mu gorliwości, cofa się i staje się coraz gorszy. Jest więc rzeczą niemożliwą, aby umysł się nie zmieniał. Ten, kto chce płynąć łodzią pod prąd, musi mocno uderzać wiosłami i albo siłą swoich ramion zwycięży przeciwny nurt i popłynie w górę, albo gdy mu ręce osłabną, gwałtowny prąd odrzuci go w dół rzeki.
Po czym poznać, że nasz stan staje się coraz gorszy? Otóż, jeżeli nie zauważamy postępu w naszym życiu, oznacza to, że ponosimy duchowe straty, każdy bowiem dzień, w którym nie posunęliśmy się naprzód, cofnął nas do tyłu. Umysł ludzki – jak to już powiedziałem – nie może pozostawać ciągle w tym samym stanie, ba, żaden święty, dopóki jeszcze przebywa w ciele, nie jest w stanie osiągnąć tak wielkiej cnoty, która zapewniałaby mu niezmienność. Zawsze bowiem albo mu cnoty przybywa, albo jej ubywa. Podobnie żadne inne stworzenie, nie może dojść do takiej doskonałości, która nie podlegałaby zjawisku zmienności. Czytamy wszak w Księdze błogosławionego Hioba: Czym jest człowiek, żeby miał być nieskalany, i żeby się okazał sprawiedliwym ten, który jest zrodzony z niewiasty? Oto między świętymi Jego nikt nie jest niezmienny, i niebiosa nie są czyste przed Jego oczyma [Hi 15,14n].
Istotnie, tylko o Bogu mówimy, że jest niezmienny i jedynie do Niego zwraca się w modlitwie święty Prorok: Ty zaś jesteś zawsze ten sam [Ps 102,28], Bóg natomiast mówi sam o sobie: Ja, Pan, nie odmieniam się [Ml 3,6], co oznacza, że tylko On jeden, ze swej natury, jest zawsze dobry, doskonały i posiadający pełnię wszystkiego, tak że niczego nie może Mu ani przybyć, ani ubyć.
My jednakże nie ustawajmy nigdy w gorliwości, wytężajmy siły do zdobywania cnót i spędzajmy czas na praktykach pobożnych, abyśmy wraz z brakiem postępu nie zaczęli się cofać. Powtórzę raz jeszcze: albo nasza dusza wzrasta w cnocie, albo ponosi szkodę – inaczej być nie może. Ten, kto nie zdobywa – traci, a kto przestaje pragnąć postępu – naraża się na upadek.
Po czym poznać, że nasz stan staje się coraz gorszy? Otóż, jeżeli nie zauważamy postępu w naszym życiu, oznacza to, że ponosimy duchowe straty, każdy bowiem dzień, w którym nie posunęliśmy się naprzód, cofnął nas do tyłu. Umysł ludzki – jak to już powiedziałem – nie może pozostawać ciągle w tym samym stanie, ba, żaden święty, dopóki jeszcze przebywa w ciele, nie jest w stanie osiągnąć tak wielkiej cnoty, która zapewniałaby mu niezmienność. Zawsze bowiem albo mu cnoty przybywa, albo jej ubywa. Podobnie żadne inne stworzenie, nie może dojść do takiej doskonałości, która nie podlegałaby zjawisku zmienności. Czytamy wszak w Księdze błogosławionego Hioba: Czym jest człowiek, żeby miał być nieskalany, i żeby się okazał sprawiedliwym ten, który jest zrodzony z niewiasty? Oto między świętymi Jego nikt nie jest niezmienny, i niebiosa nie są czyste przed Jego oczyma [Hi 15,14n].
Istotnie, tylko o Bogu mówimy, że jest niezmienny i jedynie do Niego zwraca się w modlitwie święty Prorok: Ty zaś jesteś zawsze ten sam [Ps 102,28], Bóg natomiast mówi sam o sobie: Ja, Pan, nie odmieniam się [Ml 3,6], co oznacza, że tylko On jeden, ze swej natury, jest zawsze dobry, doskonały i posiadający pełnię wszystkiego, tak że niczego nie może Mu ani przybyć, ani ubyć.
My jednakże nie ustawajmy nigdy w gorliwości, wytężajmy siły do zdobywania cnót i spędzajmy czas na praktykach pobożnych, abyśmy wraz z brakiem postępu nie zaczęli się cofać. Powtórzę raz jeszcze: albo nasza dusza wzrasta w cnocie, albo ponosi szkodę – inaczej być nie może. Ten, kto nie zdobywa – traci, a kto przestaje pragnąć postępu – naraża się na upadek.
Fragment pochodzi z książki: Jan Kasjan, Rozmowy z Ojcami. Tom 1, Rozmowy I-X, przek. i oprac. ks. Arkadiusz Nocoń, Wydawnictwo Benedyktynów TYNIEC, Kraków 2007, s. 270-271.
Wstęp i wybór tekstu: Jakub Oniszczuk