polska: Świąteczne wydanie Przeglądu Prawosławnego

Świąteczne wydanie Przeglądu Prawosławnego

Anna Radziukiewicz, 29 grudnia 2022

Drogim Czytelnikom życzymy, by z okazji Świąt Narodzenia Chrystusa i Objawienia Pańskiego blask Bożej chwały i miłości opromienił świat, a Nowy Rok był dobry i spokojny.

W styczniowym wydaniu Przeglądu zamieszczamy wzruszające opowiadania klasyki literatury o tym, jak Święta zmiękczają zatwardziałe serca albo pozwalają ludziom przejść obok cudzej biedy tak, by ze swojego szczęścia nie uszczknąć innemu nic. Piszemy o kolędach i o świątecznych obyczajach na Podlasiu.

80 lat minęło 6 grudnia 2022 roku od śmierci w obozie w Auschwitz świętego 43-letniego Grzegorza Peradze, archimandryty i wybitnego uczonego, związanego z Uniwersytetem Warszawskim. W tym dniu arcybiskup białostocki i gdański Jakub, w asyście wielu duchownych, odsłużył pierwszą Liturgię św. w nowo zbudowanej cerkwi św. Grzegorza Peradze w Dojlidach Górnych. Do Oświęcimia przybyła 6 grudnia prezydent Gruzji Salome Zurabiszwili, która to miejsce nazwała „wrotami piekła” i jednocześnie nazwała miejscem nadziei, bo tu jaśniały przykłady poświęcenia się dla innego człowieka, jak było to w przypadku św. Grzegorza. O. Mariusz Synak ze Słupska zajmująco opowiada o życiu świętego, między innymi o tym, jak przodkowie świętego, pasterze, pasący swe stada na ludzkim pustkowiu, usłyszeli cudowne dzwony anielskie i jak jeden z nich zapragnął, by jego potomkowie zostali pasterzami dusz. Po tej zimowej nocy, może wigilijnej, wrócił do wsi i oddał syna do monasterskiej szkoły.

Zapraszamy do Ziemi Świętej – za sprawą wydania albumu z serii Kolory Prawosławia, tym razem o Ziemi Świętej oraz nad Jordan – w tekście Andrzeja Charyło jest wiele odwołań do Starego i Nowego Testamentu, jest o cudach, które nieustannie mają miejsce na tej rzece w święto Objawienia Pańskiego.

„Pasieka pełna duchowego miodu” to o świętym życiu współczesnych rumuńskich starców – o. Kleopie (Ilie) i Marku (Dumitrescu). Bez Bożej pomocy życie tych podwiżników czasów komunistycznych w tak ekstremalnych warunkach – pierwszy w dziczy lasów, w całkowitym oddaleniu od ludzi, drugi 20 lat w surowym więzieniu – byłoby niemożliwe.

Ałła Matreńczyk pisze o trzydniowej międzynarodowej konferencji w Supraślu, poświęconej śpiewom cerkiewnym w Rzeczypospolitej. Na jakież bogactwo hymnografii i śpiewów wskazali uczestnicy konferencji!

Zamieszczamy wzruszające opowiadanie o tym, jak starsza kobieta o imieniu Persa obroniła miejsce, na którym stała cerkiew i zbudowała na nim nową. A działo się to w Kosowie i Metochii.

Zapraszamy do podróży z Anną Radziukiewicz po Sycylii, leżącej pod „włoskim butem”, na wyspę, na której nie zatarła się pamięć o starożytnej kulturze helleńskiej ani o chrześcijańskiej kulturze Greków, którzy zostawili tu choćby wspaniałe mozaiki, na wyspę głębokich pokładów kultury i zgody religijnej, także do prawosławnej parafii w stolicy Sycylii, Palermo.

„Cywilizacje umierają” to rozmowa, niosąca w sobie dużo erudycji, z prof. Olegiem Łatyszonkiem, autorem książki „Europa Wschodnia w zderzeniu cywilizacji”. Autor skupia poglądy różnych historiozofów – ze Wschodu i Zachodu – na tym naszym „uskoku cywilizacyjnym” i … nie obiecuje nadziei, że cywilizacje, w których żyjemy, potrafią dać odpowiedź na kryzysy współczesnego świata.

„Prześladowania się nasilają”, pod tym wymownym tytułem zamieszczamy analizę Ałły Matreńczyk na temat sytuacji kanonicznej Cerkwi, czyli Ukraińskiej Prawosławnej Cerkwi. Cerkiew na Ukrainie po strasznych prześladowaniach komunistycznych i dziś nie zaznaje spokoju. Już pierwszy prezydent Ukrainy Leonid Kuczma wspierał rozłamową strukturę zorganizowaną przez pozbawionego święceń i odłączonego od Cerkwi Filareta. A obecny prezydent Wołodymyr Zełenski zapowiedział uzyskanie całkowitej duchowej niezależności przez ukraiński naród. Co to oznacza w praktyce? Obserwatorzy są zgodni – doprowadzenie do całkowitego zakazu działalności Ukraińskiej Prawosławnej Cerkwi, nawet za cenę, jak wielu się obawia, wewnętrznej rewolucji. Przeczytamy o posunięciach władz, których zdrowym rozsądkiem pojąć nie można.