publicystyka: Laudacja z okazji nadania tytułu doktora honoris causa arcybiskupowi Anastazemu

Laudacja z okazji nadania tytułu doktora honoris causa arcybiskupowi Anastazemu

06 października 2022

Laudacja z okazji nadania tytułu doktora honoris causa Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie Jego Eminencji, Wielce Błogosławionemu Anastazemu, Arcybiskupowi Tirany, Durrës i Całej Albanii (przygotowana przez JE Metropolitę prof. dr. hab. Sawę [Michała Hrycuniaka], Chrześcijańska Akademia Teologiczna w Warszawie)

(Laudacja została wygłoszona 6 października w Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie podczas Inauguracji Roku Akademickiego 2022/2023, na której arcybiskup Anastazy otrzymał tytuł doktora honoris causa ChAT.)

Bóg Wszechmogący kieruje losami całego świata i każdego z nas. To On błogosławił, że dzisiaj nasza uczelnia, Chrześcijańska Akademia Teologiczna, prowadząc swoją działalność w wymiarze ekumenicznym, ma zaszczyt uhonorować tytułem doktora honoris causa Jego Eminencję, Wielce Błogosławionego Anastazego, Arcybiskupa Tirany, Durrës i Całej Albanii, znanego ekumenistę, człowieka o szerokim formacie pod każdym względem, odnowiciela życia cerkiewnego w Albanii, zniszczonego przez system komunistyczny do podstaw.

Imię Jego Eminencji Anastasios – Zmartwychwstanie – dla Albanii stało się symbolem Zmartwychwstania Cerkwi prawosławnej w Albanii, czego wyrazem jest świątynia centralna – katedra w Tiranie pw. Zmartwychwstania, w której poświęceniu udział wzięli wszyscy zwierzchnicy światowego Prawosławia.

Jego Eminencja, Arcybiskup Anastazy – Anastasios Yannoulatos urodził się 4 listopada 1929 r. w Pireusie. Po ukończeniu szkoły średniej odbył studia teologiczne w Uniwersytecie Ateńskim, które zakończył w 1952 r. Ukończył również studia z historii religii, etnografii, misjologii i afrykanistyki w Uniwersytecie w Hamburgu. Doktorat obronił w swoim macierzystym Uniwersytecie w Atenach w 1970 r. Jako profesor tej uczelni rozpoczął pracę badawczo-dydaktyczną, zakładając i kierując Centrum Misyjnym (1971-1976) oraz Międzyprawosławnym Centrum Cerkwi Greckiej (1971-1976). Był Dziekanem Wydziału Teologicznego i członkiem Senatu w latach 1983-86. W latach 1993-2005 był członkiem korespondentem Akademii Ateńskiej, a od 2005 roku jest jej członkiem honorowym.

Śluby mnisze złożył w 1960 r. w monasterze Petraki w Atenach, zaś w 1964 r. otrzymał święcenia kapłańskie i wyjechał do Afryki, gdzie prowadził misję Cerkwi greckiej w Ugandzie, Tanzanii i Kenii. W 1972 r. miała miejsce jego chirotonia biskupia i poruczono Mu obowiązki Dyrektora Generalnego Diakonii Apostolskiej Cerkwi Prawosławnej Grecji.

W 1981 r. z ramienia Patriarchy Aleksandryjskiego objął zwierzchnictwo nad prawosławnymi strukturami cerkiewnymi w Afryce wschodniej – Kenii, Ugandzie i Tanzanii. Wyświęcił 62 duchownych i 42 lektorów z różnych plemion afrykańskich. Tłumaczył teksty liturgiczne na języki afrykańskie. Zorganizował 150 parafii, wiele wspólnot i budowy świątyń. W styczniu 1991 roku skierowany został przez Patriarchat Konstantynopolitański do pracy w Albanii, by odbudować od podstaw życie cerkiewne Cerkwi albańskiej, zburzone przez komunistów.

W sierpniu 1991 roku podniesiony został do rangi metropolity i wybrano Go na Zwierzchnika Cerkwi albańskiej.

Pomimo ogromnych trudności, Bóg pomógł Mu odbudować od podstaw Autokefaliczną Cerkiew Albańską. Erygował ponad 400 parafii, wybudowano 150 nowych świątyń, na czele z piękną katedrą metropolitalną w Tiranie. Odbudowano ponad 160 budynków cerkiewnych przeznaczonych dla szkół, centrów młodzieżowych, hoteli, pracowni i stołówek dla bezdomnych.

Z inicjatywy Jego Eminencji powstała Akademia Teologiczna „Anstasios” w Durrës, Liceum Cerkiewne „Czcigodny Krzyż” w Gjirokastër i Sauktli, Szkoła Muzyki Bizantyjskiej w Tiranie. Udzielił 160 święceń kapłańskich. Zatroszczył się o tłumaczenie na język albański ksiąg liturgicznych. Otwarto Prawosławną Klinikę Diagnostyczną.

Wielkim osiągnięciem Jego Eminencji jest opracowanie i przyjęcie Statutu Cerkwi Prawosławnej w Albanii, regulującego stosunek państwa do Cerkwi. Z jego inicjatywy wybudowano trzy elektrownie. Otwarto stację radiową „Radio Ngjallja”.

Działalność Jego Eminencji jest wszechstronna, dzięki czemu tysiące ludzi znalazło pracę.

Należy także podkreślić, że Arcybiskup Anastazy był przewodniczącym Międzynarodowego Towarzystwa Biblijnego Albanii. Jest członkiem Międzyreligijnej Rady Albanii. Ta różnorodna aktywność arcybiskupa spowodowała, że z inicjatywy pracowników naukowych Akademii Ateńskiej i licznych Albańczyków został przedstawiony do otrzymania Nagrody Nobla za Jego aktywność na rzecz pokoju.

Działalność międzycerkiewna
Główny Sekretarz Komisji Wykonawczej w Sprawach Misji Zagranicznej SYNDESMOS – 1958-1961.
Członek Międzynarodowej Komisji do spraw Misyjnych Badań przy Światowej Radzie Kościołów – 1963-1969.
Wiceprzewodniczący Międzynarodowej Organizacji Młodzieży Prawosławnej SYNDESMOS – 1964-1971.
Sekretarz do Badań Misyjnych i Relacji z Cerkwiami Prawosławnymi przy głównym Sekretariacie Światowej Rady Kościołów – 1969-1997.
Jego Eminencja brał udział w pracach Zgromadzenia Światowej Misji i Ewangelizacji: Meksyk – 1963, Bangkok – 1973, San Antonio – 1989, zgromadzeniach Światowej Rady Kościołów – Uppsala 1968, Nairobi 1975, Vancouver 1983, Canberra 1991, Harare 1998, Porto Alegre 2006.

Arcybiskup Anastazy reprezentował Cerkiew prawosławną na licznych międzynarodowych spotkaniach. W wielu uczelniach świata prowadził wykłady związane ze stanem współczesnej myśli teologicznej chrześcijaństwa i dialogu międzywyznaniowego. Od 2006 roku jest honorowym Przewodniczącym Światowego Zgromadzenia Religii w sprawach Pokoju.

Wyróżniony został tytułem doktora honoris causa 7 uczelni teologicznych i 15 uczelni świeckich.

Obecnie jest profesorem honorowym kilku uczelni Grecji.

Arcybiskup Anastazy jest autorem 24 książek i ponad 200 artykułów teologicznych i religijnych. Głównym tematem jego zainteresowań jest duchowość prawosławna, działalność misyjna i duszpasterstwo oraz religie Afryki, hinduizm, taoizm, konfucjanizm i islam. Zna języki: starogrecki, angielski, francuski, niemiecki, albański, w mniejszym stopniu łaciński, hiszpański, rosyjski i suahili.

Tak wygląda osobowość naszego dzisiejszego Doktora i jego osiągnięcia.