świat: Jubileuszowy 10 Festiwal Filmów Animowanych w Nikozi
kuchnia muzyka sklep
polska świat
publicystyka pytania i odpowiedzi
ogłoszenia wydarzenia fotogalerie
redakcja wesprzyj nas kontakt

Jubileuszowy 10 Festiwal Filmów Animowanych w Nikozi

Justyna Jakubowska, 19 września 2022

Niech pokój będzie z nami, niech pokój będzie na Ukrainie! Zebraliśmy się po to, żeby myśleć i działać, a nie dla przyjemności czy dobrej zabawy – to fragment z powitania gości festiwalu w Nikozi, autorstwa jego gospodarza – metropolity Izajasza, biskupa Nikozi i Cchinwali Patriarchatu Gruzińskiego. Jubileuszowa, dziesiąta edycja festiwalu odbyła się w dniach 1-6 września 2022 roku w Nikozi – gruzińskiej wsi położonej niedaleko Gori, ok. 1 km od Cchinwali.

Z okazji jubileuszu, oprócz tradycyjnej broszury festiwalowej wydano także specjalną publikację, upamiętniającą kilka osób, które w czasie wojny w 2008 roku nie opuściły wsi. Autorem tekstu jest władyka Izajasz. Opowiada historie, które się wtedy wydarzyły i których był świadkiem. Tekst jest ilustrowany zdjęciami marionetek, dla których wzorem była każda z tych osób: Leila, Kolia, Zinaida, Kristina, Jason i Waliko. Marionetki można było podziwiać podczas wystawy otwartej pierwszego dnia festiwalu. Tytuł publikacji brzmi: Nikoscy sąsiedzi „frontowcy”. Wojna to nie tylko zgroza.

Pierwsza opowieść jest taka: Leila i Kolia – mieszkańcy Nikozi – mieli dom tak blisko cerkwi katedralnej, że tone (gruziński piec chlebowy) był zbudowany tuż obok dzwonnicy. Kiedy na początku sierpnia 2008 roku wybuchła wojna i mieszkańcy Nikozi porzucali swoje domy, Leila powiedziała do Kolii: Uciekajmy i my! Kolia odpowiedział jej: Ale jak ja będę uciekał, z chorym sercem, mając 80 lat? Umrę gdzieś po drodze i nie będzie nawet komu mnie pochować. Nie dam rady uciekać... Leila nie mogła zostawić swojego męża i tak pozostali we wsi. A kiedy 13 sierpnia do Nikozi weszło rosyjskie wojsko, a razem z nim tzw. maruderzy, Leila powiedziała do Kolii: Idź, ukryj się w jednym końcu domu, a ja ukryję się w drugim, może przynajmniej jedno z nas nie zostanie znalezione i nasze dzieci i wnuki będą mogły jeszcze tu zobaczyć przy życiu choćby jedno z nas.

Tegoroczny program festiwalu wyróżniał się liczbą reprezentowanych krajów. Nie po raz pierwszy można było zobaczyć produkcje z Niemiec, Francji, Polski, Gruzji, Litwy, Portugalii, Chorwacji, Estonii, Białorusi, Rosji, Norwegii, Holandii, Japonii, Belgii, Szwajcarii, USA, Kanady i Wielkiej Brytanii. Nowością w tym roku byli twórcy i filmy z Indii, Iranu, Rumunii, Łotwy, Ukrainy i Argentyny.

Pod poniższymi linkami można obejrzeć kilka udostępnionych w internecie w całości ciekawych filmów, pokazywanych na tegorocznym festiwalu. Każdy z nich dotyczy relacji międzyludzkich, tego jakie czasami są i jakimi mogłyby być.
Film norweski Cierniowy żywopłot, który pokazywany był jako pierwszy w dniu otwarcia festiwalu 
Film indyjski Tokri – Koszyk 
Film niemiecki Fussel 

W Nikozi nie tylko można było zobaczyć sztukę animacji z całego świata, ale też ten cały świat, który przyjechał do Nikozi, mógł zobaczyć sztukę powstającą w Gruzji. I to nie tylko profesjonalistów: chóry Anczischati, Didgori, żeński chór z Gori, pianistkę Tamar Zhvania. Na wystawie, w dniu otwarcia festiwalu, dzieci z założonej przez władykę szkoły artystycznej w Nikozi pokazywały swoje wyroby ceramiczne i krawieckie. Były także koncerty gry na różnych instrumentach, śpiewy, tańce oraz spektakl teatru cieni w ich wykonaniu.

Wyjątkowym polskim akcentem była prezentacja działalności Fundacji Pogranicze z Sejn: koncert młodzieżowej Orkiestry Klezmerskiej, filmy animowane oraz spektakl przedstawiające Kroniki Sejneńskie, a także wykład twórcy Fundacji i dyskusja nt. Małego Centrum Świata. Był też wyjątkowy akcent białoruski: swoje wiersze czytał białoruski poeta Dmitry Strocew. Zarówno wykładu, jak i wierszy można posłuchać na nagraniach udostępnionych na stronie festiwalu na Facebooku
wiersze 
wykład 

Nowym projektem, którego realizacji podjął się władyka Izajasz, jest budowa Pałacu Sztuki Nikozi. Festiwal się rozrasta, a pochodzący z przełomu IX i X wieku pałac biskupi może pomieścić nie więcej niż 150 osób. Nowy budynek ma służyć zarówno festiwalowi, jak i szkole artystycznej dla dzieci oraz innym wydarzeniom kulturalnym. Ma być przestrzenią współpracy lokalnej, regionalnej i międzynarodowej. W 2020 roku ogłoszono konkurs na projekt architektoniczny. Uczestniczyło w nim 84 zespołów i 200 architektów. Na początku 2021 roku wybrano zwycięski projekt. Biskup Izajasz jest otwarty na współpracę z każdym, kto chciałby wspomóc realizację tego przedsięwzięcia.