Zostań przyjacielem cerkiew.pl
Piatieńka - Dziesiąty Piątek na Świętej Górze Grabarce
protodiakon Łukasz Leonkiewicz, 03 lipca 2022
Prawosławie w Polsce ma bardzo bogatą tradycję liturgiczną, która odzwierciedla się w różnych lokalnych zwyczajach, obrzędach czy świętach. Jednym z takich unikalnych świąt, które już w XVIII wieku pojawiło się w kalendarzu liturgicznym naszych przodków, jest święto tzw. Piatieńki.
Jest to święto obchodzone zawsze w dziesiąty piątek po Wielkanocy, zaś poświęcone jest Matce Bożej i wspomnieniu jej cierpień przy Krzyżu Chrystusowym. Można nawet pokusić się o stwierdzenie, że jest to święto matczynych emocji – współczucia, żalu, rozpaczy, które tak pięknie opisane są w kanonie czytanym na powieczerzu w Wielki Piętek, czyli w tak zwanym „Płaczu Bogurodzicy”. Z uwagi na to, że w Wielki Piątek uwagę wiernych przykuwa śmierć i pogrzeb Zbawiciela, nasi przodkowie dziesięć tygodni później postanowili wspomnieć rolę Matki Bożej w tym zbawczym dziele Chrystusa. W ułożonym specjalnie na ten dzień kondakionie czytamy:
„Widząc Cię przybitego na Krzyżu, Jezusie, i męki z własnej woli przyjmującego, Dziewica i Matka Twoja, Władco, wołała: „O ja nieszczęsna! Dziecię najsłodsze, jakże to, że niesprawiedliwe rany znosisz? Ty, Który jesteś lekarzem ludzkich niemocy i od wszelkiego zniszczenia wszystkich wybawiasz swoim miłosierdziem”.
Tematem przewodnim tego święta jest miłość Matki do Syna, a także do każdego z nas, bo czytany w ten dzień fragment z Ewangelii świętego Jana mówi właśnie o usynowieniu przez Matkę Bożą Apostoła Miłości, a w jego osobie każdego wierzącego.
W sposób szczególny Piatieńka jest świętowana na Świętej Górze Grabarce, gdzie licznie przybyli pielgrzymi, oddając cześć Bogurodzicy, składają przed nią swoje codzienne troski. Podczas czuwania w przededniu święta oraz na nocnym akafiście przed Iwierską ikoną Matki Bożej modliły się siostry z klasztoru, lokalne duchowieństwo wraz z wiernymi. W dniu święta o godzinie 8.00 miało miejsce poświęcenie wody, po którym uroczystą liturgię odprawili duchowni niosący posługę w klasztorze oraz przybyli specjalnie na to święto księża. Uroczystości zakończyły się procesją, podczas której poświęcono przyniesione przez ludzi wianki z kwiatów i ziół. Wielu wiernych zgromadzonych na Świętej Górze mogło po raz kolejny przeżywać wraz z Matką Bożą chwile pod Krzyżem Chrystusowym, a utożsamiając się z jej uczuciami i emocjami, modlić się do niej jako Najlepszej Orędowniczki i Radości Wszystkich Strapionych.
Przenajświętsza Bogurodzico, zbaw nas!
Jest to święto obchodzone zawsze w dziesiąty piątek po Wielkanocy, zaś poświęcone jest Matce Bożej i wspomnieniu jej cierpień przy Krzyżu Chrystusowym. Można nawet pokusić się o stwierdzenie, że jest to święto matczynych emocji – współczucia, żalu, rozpaczy, które tak pięknie opisane są w kanonie czytanym na powieczerzu w Wielki Piętek, czyli w tak zwanym „Płaczu Bogurodzicy”. Z uwagi na to, że w Wielki Piątek uwagę wiernych przykuwa śmierć i pogrzeb Zbawiciela, nasi przodkowie dziesięć tygodni później postanowili wspomnieć rolę Matki Bożej w tym zbawczym dziele Chrystusa. W ułożonym specjalnie na ten dzień kondakionie czytamy:
„Widząc Cię przybitego na Krzyżu, Jezusie, i męki z własnej woli przyjmującego, Dziewica i Matka Twoja, Władco, wołała: „O ja nieszczęsna! Dziecię najsłodsze, jakże to, że niesprawiedliwe rany znosisz? Ty, Który jesteś lekarzem ludzkich niemocy i od wszelkiego zniszczenia wszystkich wybawiasz swoim miłosierdziem”.
Tematem przewodnim tego święta jest miłość Matki do Syna, a także do każdego z nas, bo czytany w ten dzień fragment z Ewangelii świętego Jana mówi właśnie o usynowieniu przez Matkę Bożą Apostoła Miłości, a w jego osobie każdego wierzącego.
W sposób szczególny Piatieńka jest świętowana na Świętej Górze Grabarce, gdzie licznie przybyli pielgrzymi, oddając cześć Bogurodzicy, składają przed nią swoje codzienne troski. Podczas czuwania w przededniu święta oraz na nocnym akafiście przed Iwierską ikoną Matki Bożej modliły się siostry z klasztoru, lokalne duchowieństwo wraz z wiernymi. W dniu święta o godzinie 8.00 miało miejsce poświęcenie wody, po którym uroczystą liturgię odprawili duchowni niosący posługę w klasztorze oraz przybyli specjalnie na to święto księża. Uroczystości zakończyły się procesją, podczas której poświęcono przyniesione przez ludzi wianki z kwiatów i ziół. Wielu wiernych zgromadzonych na Świętej Górze mogło po raz kolejny przeżywać wraz z Matką Bożą chwile pod Krzyżem Chrystusowym, a utożsamiając się z jej uczuciami i emocjami, modlić się do niej jako Najlepszej Orędowniczki i Radości Wszystkich Strapionych.
Przenajświętsza Bogurodzico, zbaw nas!
