polska: Spotkanie o pielgrzymkach do Poczajowa

Spotkanie o pielgrzymkach do Poczajowa

Piotr Jurczuk, 23 maja 2022

W dniu 19 maja w sali Centrum Kultury Prawosławnej Diecezji Białostocko-Gdańskiej w Białymstoku odbyło się – zorganizowane przez Bractwo Cerkiewne Trzech Świętych Hierarchów Bazylego Wielkiego, Grzegorza Teologa i Jana Złotoustego w Białymstoku – otwarte spotkanie nt. „Piesze pielgrzymki z Hajnówki do Poczajowa. Wspomnienia pielgrzyma”, dotyczące organizowanych w latach 2013-2019 przez małżeństwo Ewę i Jerzego Rygorowiczów z Hajnówki z błogosławieństwa Cerkwi prawosławnej w Polsce pieszych pielgrzymek z Hajnówki do Ławry Poczajowskiej na Ukrainie, jednego z najbardziej znanych prawosławnych sanktuariów słowiańskiego prawosławia.

Prelekcję wygłosił Piotr Jurczuk – uczestnik pielgrzymek w latach 2015-2019. Wykład połączony był z prezentacją zdjęć wykonanych w trakcie pielgrzymek.

W pierwszej części spotkania prelegent przedstawił historię Ławry Poczajowskiej od jej powstania do czasów współczesnych, omówił świętości, z jakich słynie Ławra: odbicie stopy Bogurodzicy w skale, po Jej objawieniu się zamieszkującym górę poczajowską mnichom (prawdopodobnie w XIII w.), cudotwórczą ikonę Bogarodzicy (XVI w.) oraz postaci znanych świętych: prepodobnoho Iowa ihumena poczajowskiego (XVII w.) oraz prepodobnoho Amfiłochija (XX w.).

W dalszej części P. Jurczuk przypomniał, iż piesze pielgrzymowanie z terenów Podlasia do Ławry Poczajowskiej ma bardzo długą tradycję, czego niewątpliwym dowodem jest m.in. liczna obecność ikon poczajowskiej Bogurodzicy nad carskimi wrotami w bardzo wielu podlaskich cerkwiach. Znane są świadectwa uczestników takich pielgrzymek w okresie międzywojennym, kiedy to monaster znajdował się w granicach II Rzeczypospolitej. Według słów metropolity poczajowskiego Włodzimierza (Moroza), w Ławrze zachowały się dokumenty potwierdzające, że ostatnią pieszą pielgrzymką z Podlasia była ta z roku 1943, w której - według zachowanych danych - wzięli udział pielgrzymi z Hajnówki, Bielska Podlaskiego i Krakowa. A zatem z woli Bożej dokładnie po 70 latach przerwy odnowiona została tradycja pieszego pielgrzymowania.

Mówca przedstawił osobiste motywacje, które skłoniły go do uczestnictwa w pielgrzymkach. Przytoczył słowa św. Paisjusza Hagioryty: Co uczynił dla nas Chrystus, a co my czynimy dla Niego? Powinniśmy podjąć ofiarne zbawcze zmagania dlatego, by nie zasmucać Chrystusa. Chrystus powie: "Dziecko moje, tyle zrobiłem, by cię zbawić! Przelałem w imię tego swoją krew, zniosłem tyle cierpień. A ty sam co zrobiłeś, by się zbawić? oraz inne słowa tego samego świętego: Nie oczekuj, aby Bóg najpierw coś ci dał. Najpierw sam oddaj Bogu samego siebie. Wysiłek podejmowany w imię Chrystusa wzrusza Boga. Pielgrzymowanie to właśnie jeden ze sposobów okazania Bogu, że nam na Nim zależy, próba odpowiedzi na Jego miłość okazaną nam poprzez Ukrzyżowanie i Zmartwychwstanie.

Uczestnicy spotkania mieli okazję usłyszeć, że dwutygodniowa trasa pielgrzymki Hajnówka-Poczajów wiodła z Polski (Hajnówka, Czeremcha) przez Białoruś (Brześć) i Ukrainę (Kowel, Łuck) i liczyła ponad 500 km. Zwykle około trzydziestoosobowa grupa z Polski przeistaczała się przed bramą Ławry Poczajowskiej w kilkutysięczna grupę pielgrzymów z różnych krajów, połączonych wspólną wiarą i doświadczeniem.

P. Jurczuk wyraził wdzięczność organizatorom za trud organizacji pielgrzymek, które wzbogaciły duchowo jego samego, jak i z pewnością każdego z uczestników, oraz podkreślił osobisty podziw i szacunek dla (nieskażonej jeszcze konformizmem) głębokiej wiary prawosławnych z Ukrainy, Białorusi, Rosji, Gruzji, Węgier i innych uczestników pielgrzymki (w tym, poza ludźmi w sile wieku, niejednokrotnie i kilkuletnich dzieci, i bardzo wiekowych staruszek).

W trakcie wykładu nie zabrakło osobistych refleksji nad treścią chrześcijańskiego życia i radością, jaką niesie życie w zaufaniu do Boga oraz o uniwersalizmie prawosławia niezależnie od pochodzenia i granic państwowych.

Mówca opisał słuchaczom dwa cudowne zdarzenia, których był świadkiem (on, jak i ok. 1800 pielgrzymów) dnia 3 sierpnia 2017r. w Starym Poczajowie, kiedy to w odstępie nieomal godziny oczom pielgrzymów ukazały się dwa wizerunki Krzyża na niebie.

Fotografie: Piotr Oniszczuk