Zostań przyjacielem cerkiew.pl
Wybrany, by przynieść owoc
tłum. Jakub Oniszczuk, 04 kwietnia 2022
Chociaż początkowo może się to wydawać sprzeczne z intuicją, najważniejszym tekstem biblijnym dla zrozumienia Ewangelii, jaką głosił św. Paweł, jest Księga Powtórzonego Prawa. Księga Powtórzonego Prawa podsumowuje Torę, Pięcioksiąg, przedstawiając wspaniałe kazanie proroka Mojżesza do ludu Izraela, ostatnie przed jego śmiercią i poprzedzające ich wejście do ziemi obiecanej ich przodkom. Jest to, w skondensowanej i dosadnej formie, dokument przymierza, udzielonego przez Boga swojemu ludowi Izraela. W starożytnym świecie ten typ dokumentu przymierza, "berith" - w języku hebrajskim, który znajdujemy w Starym Testamencie, był szczególnym typem starożytnego traktatu suzerena. Kiedy król podbijał i przejmował nowe miasto czy terytorium lub gdy w inny sposób jeden król był zmuszony do poddania się innemu, pokonany król stawał się wasalem drugiego, który stawał się jego suzerenem. Suzeren wydawał następnie dokument przymierza swojemu wasalowi, zaczynający się od opisu wspaniałości suzerena i wszystkiego, czego dokonał, szczególnie w imieniu nowego wasala. Następnie nakreślane były obowiązki, jakie wasal miał podjąć wobec suzerena w przyszłości i jakie byłyby konsekwencje, gdyby wasal zdecydował się nie przestrzegać tych zobowiązań. Księga Powtórzonego Prawa jako całość podąża dokładnie za tym formatem, komunikując o Bogu jako o królu jego nowemu wasalowi, narodowi Izraela.
W poprzednim artykule omówiliśmy związek między wybraństwem a dziedzictwem. Izrael został wybrany przez Boga, aby otrzymać dziedzictwo i w Księdze Jozuego, zgodnie z Księgą Powtórzonego Prawa, Izrael obejmuje je w posiadanie. Izrael został do tego wybrany wyłącznie z łaski Bożej. Bóg wybrał działanie przez Abrahama i jego potomków. Zdecydował się traktować Izaaka jako pierworodnego do dziedziczenia i tak samo Jakuba, mimo że był młodszym bratem. On wybrał Izraela ze wszystkich narodów świata dla Siebie, do działania w świecie za jego pośrednictwem. Izrael nie zasłużył na ten status. To nie było tak, że Bóg dał im zakon w Egipcie, a kiedy doskonale go przestrzegali, wyprowadził ich z Egiptu i dał im ziemię. Jak mówi Księga Powtórzonego Prawa [Pwt 9,4-6]: „Nie mów w sercu, gdy Pan, Bóg twój, pokona ich przed tobą: «Dzięki mej cnocie dał mi Pan tę ziemię w posiadanie»: bo z powodu nieprawości tych ludów Pan wytępił je przed tobą. Nie dzięki twojej sprawiedliwości ani prawości serca twojego ty przychodzisz wziąć ich kraj w posiadanie, lecz z powodu niegodziwości tych ludów Pan, Bóg twój, wypędził je przed tobą, a także aby dopełnić słowa przysięgi danej twoim przodkom: Abrahamowi, Izaakowi i Jakubowi. Wiedz, że nie ze względu na twoją cnotę Pan, Bóg twój, daje ci tę piękną ziemię na własność, bo jesteś ludem o twardym karku." Jest to ten sam język sformułowań o sprawiedliwości i braku powodu do chwalenia się, jakiego używa św. Paweł w Listach do Galacjan, Rzymian i Efezjan.
Koncepcja ta leży również u podstaw sporu między Chrystusem a faryzeuszami. Faryzeusze wierzyli, że gdy Judea ponownie stanie się całkowicie posłuszna prawu, Bóg zadziała i przyjdzie Mesjasz. Wtedy Judea zasłuży na przywrócenie jej dziedzictwa. Z tego powodu poborcy podatkowi i grzesznicy stali się zaciekłymi wrogami i musieli zostać usunięci, ponieważ swoim istnieniem powstrzymywali przybycie Mesjasza. Jednak Chrystus, w opozycji do nich, mówi, że przyszedł szukać i uratować to, co utracone. Nie przyszedł, aby według zakonu nagrodzić sprawiedliwych i potępić bezbożnych, ale aby pojednać grzeszników przez pokutę i odpuszczenie grzechów. Jest to sedno przypowieści o Synu Marnotrawnym, który roztrwonił swoje dziedzictwo, ale znajduje przebaczenie, kiedy żałuje i powraca. To jest również to, co kryje się za starszym bratem i jego goryczą. Dlatego Chrystus potępia faryzeuszy za nieprawdziwe rozumienie Tory, która była dla nich tak cenna. Ich wierzenia nigdy nie były częścią nauczania Tory.
Ale to dziedzictwo, do którego Izrael jest wybrany, nie jest końcem zbawienia, jest ono początkiem zbawienia. Bóg wybrał Izrael, aby świat został przez niego zbawiony. Sam Izrael znalazłby zbawienie, wypełniając to powołanie, do którego został specjalnie wybrany. Centralną częścią Księgi Powtórzonego Prawa, podsumowującą i wyjaśniającą prawo, był opis tego, w jaki sposób Izrael wypełni swoje powołanie. Opisano w niej, jak będą żyć jako jednostki i jako wspólnota, aby służyć jako światło dla narodów, aby przyciągnąć wszystkie narody świata, aby przyszły i czciły Pana, Boga Izraela. Św. Paweł widzi tak również swoje życie. Bóg znał go i wybrał już w łonie jego matki [Ga 1,15], i powołał go do głoszenia ewangelii Jezusa Chrystusa wszystkim narodom świata. W ten sposób widzi zbawienie funkcjonujące również w życiu tych, do których pisze listy. Św. Paweł rozpoczyna swoje listy od głoszenia zbawienia, które przyszło do chrześcijan z łaski Bożej, na którą nie zapracowali, bo Chrystus umarł, gdy nadal byli grzesznikami. Jest to przyjmowane przez wiarę, że obietnice, które otrzymaliśmy od Boga, są prawdziwe. Ale to jest początek, a nie koniec zbawienia. Duch Święty, przyjęty przy chrzcie, jest zaliczką na poczet naszego dziedzictwa [Ef 1,14] i przychodzi do naszego życia z wezwaniem. Św. Paweł rozwija tę myśl w każdym ze swoich listów, aby opisać, jak mamy żyć jako jednostki i we wspólnocie, aby zrealizować powołanie, do którego zostaliśmy wybrani przez Boga.
Spełnienie tego wezwania jest tym, co czyni nasz status bycia powołanymi i wybranymi przez Boga aktualnym, rzeczywistym i płodnym. Tak samo jak bycie fizycznym potomkiem Abrahama nie było wystarczające w Starym Testamencie, tak samo status bycia wybranym i powołanym nie jest wystarczający w Nowym Testamencie. Św. Piotr mówi: „Tak samo Boska Jego wszechmoc udzieliła nam tego wszystkiego, co się odnosi do życia i pobożności, przez poznanie Tego, który powołał nas swoją chwałą i doskonałością. Przez nie zostały nam udzielone drogocenne i największe obietnice... Dlatego też właśnie wkładając całą gorliwość, dodajcie do wiary waszej cnotę, do cnoty poznanie, do poznania powściągliwość, do powściągliwości cierpliwość, do cierpliwości pobożność, do pobożności przyjaźń braterską, do przyjaźni braterskiej zaś miłość.... Dlatego bardziej jeszcze, bracia, starajcie się umocnić wasze powołanie i wybór!” [2 Piotra 1,3-10]. Św. Paweł stwierdza, że aby wybrani znaleźli zbawienie, w ich życiu musi wydarzyć się coś jeszcze, a jego celem w pisaniu listów była pomoc w tym, aby to coś się wydarzyło [2 Tm 2,10].
Wynik chrześcijańskiego życia, życia we wspólnocie Kościoła, porównywany jest biblijnie do owoców. Chrystus mówi: "Nie wyście Mnie wybrali, ale Ja was wybrałem i przeznaczyłem was na to, abyście szli i owoc przynosili, i by owoc wasz trwał - aby wszystko dał wam Ojciec, o cokolwiek Go poprosicie w imię moje." [J 15,16]. Ten sam obraz znajdujemy w całym Nowym Testamencie jako opis prawdziwego życia chrześcijańskiego i cel Kościoła jako całości [Mt 3,8.10; 7,17-19; 13,23; Mk 4,20; Łk 3,8-0; Łk 6,43; 8,15; 13,9; J 12,24; 15,2.4-5.8.16; Rz 7,4-5; Kol 1,6.10]. Obraz ten nie jest nowy w Nowym Testamencie. Był on używany w Starym Testamencie, począwszy od Księgi Powtórzonego Prawa [Pwt 29,18], w której każdy mężczyzna, kobieta, klan lub plemię, które odwraca się od Pana, aby czcić bogów innych narodów, jest opisywane jako korzeń przynoszący trujące i gorzkie owoce. Następnie jest ten obraz używany proroczo w pozostałej części Starego Testamentu, aby opisać resztkę Izraela, która pojawi się w ostatnich dniach i która, w przeciwieństwie do dawnego Izraela, przyniesie Bogu owoce [2 Krl 19,30; Ps 92,14; Prz 12,12; Iz 11,1; 37,31; 45,8; Jr 17,8; Ez 17,8.23; 47,12; Oz 9,16; Joel 2,22; Mal 3,11].
Zakończenie kazania w Księdze Powtórzonego Prawa opisuje sąd, który przyjdzie na Izrael. W Księdze Powtórzonego Prawa [Pwt 28-30] przedstawione są Izraelowi śmierć i życie, błogosławieństwa i przekleństwa, które spadną na nich na podstawie tego, czy wypełnią swoje powołanie, czy też nie. Jeśli pójdą drogą Pańską i będą służyć niesieniu zbawienia dla świata i urzeczywistnieniu go we własnym życiu osobistym i wspólnotowym, otrzymają wszelkie dobra od Boga, a ich dziedzictwo będzie wzrastać i trwać wiecznie. Jeśli jednak odwrócą się od Pana, Boga swego, który im to wszystko uczynił, wtedy przyjmą przekleństwo i będą wypędzeni ze swego dziedzictwa. Wszystkie te rzeczy, które Bóg już im dał przez swoją łaskę, zostaną zabrane z powodu ich niewierności. Tak samo konkluzją Dobrej Nowiny, tak jak przedstawia ją Nowy Testament, a szczególnie św. Pawła, jest zapowiedź powtórnego przyjścia Chrystusa, aby sądzić według ich dzieł żywych i umarłych. Porównuje się to w Piśmie Świętym do zbioru plonów. Każda latorośl, która nie przynosi owocu, zostanie odcięta i wrzucona do ognia [Mt 7,19; J 15,2.6]. Kiedy Syn Człowieczy przyjdzie w chwale ze swoimi aniołami, pośle ich na żniwo pszenicy i spali plewy w ogniu [Mt 3,12; 16,27].
Chrystus jako pierworodny jest dziedzicem i odbiorcą wszystkich obietnic Bożych i przyjmuje je jako dziedzictwo po śmierci, aby mógł je rozdać Kościołowi, który stanowi Jego ciało [Hbr 9,15-28]. Jako adoptowani synowie Boży i współdziedzice otrzymujemy część tego dziedzictwa w Chrystusie [Rz 8,17]. W trakcie chrztu otrzymujemy Ducha Świętego jako zaliczkę na poczet naszego dziedzictwa. Udzielając nam swego Ducha, Bóg wybiera nas i wzywa, abyśmy wydali owoce naszym życiem. Owocami Ducha są miłość, radość, pokój, cierpliwość, uprzejmość, dobroć, wierność, łagodność, opanowanie [Ga 5,22-23]. Staramy się naszym życiem w Chrystusie i w Jego Kościele wydać te owoce, ponieważ wiemy, że nadchodzi czas żniwa, kiedy zdamy relację z tego, co uczyniliśmy w naszym życiu z zaliczką dziedzictwa, które otrzymaliśmy [Mt 25,14-30; Łk 19,12-27].
o. Stephen De Young
za: The Whole Counsel Blog
Fotografia: NINA K / orthphoto.net /
W poprzednim artykule omówiliśmy związek między wybraństwem a dziedzictwem. Izrael został wybrany przez Boga, aby otrzymać dziedzictwo i w Księdze Jozuego, zgodnie z Księgą Powtórzonego Prawa, Izrael obejmuje je w posiadanie. Izrael został do tego wybrany wyłącznie z łaski Bożej. Bóg wybrał działanie przez Abrahama i jego potomków. Zdecydował się traktować Izaaka jako pierworodnego do dziedziczenia i tak samo Jakuba, mimo że był młodszym bratem. On wybrał Izraela ze wszystkich narodów świata dla Siebie, do działania w świecie za jego pośrednictwem. Izrael nie zasłużył na ten status. To nie było tak, że Bóg dał im zakon w Egipcie, a kiedy doskonale go przestrzegali, wyprowadził ich z Egiptu i dał im ziemię. Jak mówi Księga Powtórzonego Prawa [Pwt 9,4-6]: „Nie mów w sercu, gdy Pan, Bóg twój, pokona ich przed tobą: «Dzięki mej cnocie dał mi Pan tę ziemię w posiadanie»: bo z powodu nieprawości tych ludów Pan wytępił je przed tobą. Nie dzięki twojej sprawiedliwości ani prawości serca twojego ty przychodzisz wziąć ich kraj w posiadanie, lecz z powodu niegodziwości tych ludów Pan, Bóg twój, wypędził je przed tobą, a także aby dopełnić słowa przysięgi danej twoim przodkom: Abrahamowi, Izaakowi i Jakubowi. Wiedz, że nie ze względu na twoją cnotę Pan, Bóg twój, daje ci tę piękną ziemię na własność, bo jesteś ludem o twardym karku." Jest to ten sam język sformułowań o sprawiedliwości i braku powodu do chwalenia się, jakiego używa św. Paweł w Listach do Galacjan, Rzymian i Efezjan.
Koncepcja ta leży również u podstaw sporu między Chrystusem a faryzeuszami. Faryzeusze wierzyli, że gdy Judea ponownie stanie się całkowicie posłuszna prawu, Bóg zadziała i przyjdzie Mesjasz. Wtedy Judea zasłuży na przywrócenie jej dziedzictwa. Z tego powodu poborcy podatkowi i grzesznicy stali się zaciekłymi wrogami i musieli zostać usunięci, ponieważ swoim istnieniem powstrzymywali przybycie Mesjasza. Jednak Chrystus, w opozycji do nich, mówi, że przyszedł szukać i uratować to, co utracone. Nie przyszedł, aby według zakonu nagrodzić sprawiedliwych i potępić bezbożnych, ale aby pojednać grzeszników przez pokutę i odpuszczenie grzechów. Jest to sedno przypowieści o Synu Marnotrawnym, który roztrwonił swoje dziedzictwo, ale znajduje przebaczenie, kiedy żałuje i powraca. To jest również to, co kryje się za starszym bratem i jego goryczą. Dlatego Chrystus potępia faryzeuszy za nieprawdziwe rozumienie Tory, która była dla nich tak cenna. Ich wierzenia nigdy nie były częścią nauczania Tory.
Ale to dziedzictwo, do którego Izrael jest wybrany, nie jest końcem zbawienia, jest ono początkiem zbawienia. Bóg wybrał Izrael, aby świat został przez niego zbawiony. Sam Izrael znalazłby zbawienie, wypełniając to powołanie, do którego został specjalnie wybrany. Centralną częścią Księgi Powtórzonego Prawa, podsumowującą i wyjaśniającą prawo, był opis tego, w jaki sposób Izrael wypełni swoje powołanie. Opisano w niej, jak będą żyć jako jednostki i jako wspólnota, aby służyć jako światło dla narodów, aby przyciągnąć wszystkie narody świata, aby przyszły i czciły Pana, Boga Izraela. Św. Paweł widzi tak również swoje życie. Bóg znał go i wybrał już w łonie jego matki [Ga 1,15], i powołał go do głoszenia ewangelii Jezusa Chrystusa wszystkim narodom świata. W ten sposób widzi zbawienie funkcjonujące również w życiu tych, do których pisze listy. Św. Paweł rozpoczyna swoje listy od głoszenia zbawienia, które przyszło do chrześcijan z łaski Bożej, na którą nie zapracowali, bo Chrystus umarł, gdy nadal byli grzesznikami. Jest to przyjmowane przez wiarę, że obietnice, które otrzymaliśmy od Boga, są prawdziwe. Ale to jest początek, a nie koniec zbawienia. Duch Święty, przyjęty przy chrzcie, jest zaliczką na poczet naszego dziedzictwa [Ef 1,14] i przychodzi do naszego życia z wezwaniem. Św. Paweł rozwija tę myśl w każdym ze swoich listów, aby opisać, jak mamy żyć jako jednostki i we wspólnocie, aby zrealizować powołanie, do którego zostaliśmy wybrani przez Boga.
Spełnienie tego wezwania jest tym, co czyni nasz status bycia powołanymi i wybranymi przez Boga aktualnym, rzeczywistym i płodnym. Tak samo jak bycie fizycznym potomkiem Abrahama nie było wystarczające w Starym Testamencie, tak samo status bycia wybranym i powołanym nie jest wystarczający w Nowym Testamencie. Św. Piotr mówi: „Tak samo Boska Jego wszechmoc udzieliła nam tego wszystkiego, co się odnosi do życia i pobożności, przez poznanie Tego, który powołał nas swoją chwałą i doskonałością. Przez nie zostały nam udzielone drogocenne i największe obietnice... Dlatego też właśnie wkładając całą gorliwość, dodajcie do wiary waszej cnotę, do cnoty poznanie, do poznania powściągliwość, do powściągliwości cierpliwość, do cierpliwości pobożność, do pobożności przyjaźń braterską, do przyjaźni braterskiej zaś miłość.... Dlatego bardziej jeszcze, bracia, starajcie się umocnić wasze powołanie i wybór!” [2 Piotra 1,3-10]. Św. Paweł stwierdza, że aby wybrani znaleźli zbawienie, w ich życiu musi wydarzyć się coś jeszcze, a jego celem w pisaniu listów była pomoc w tym, aby to coś się wydarzyło [2 Tm 2,10].
Wynik chrześcijańskiego życia, życia we wspólnocie Kościoła, porównywany jest biblijnie do owoców. Chrystus mówi: "Nie wyście Mnie wybrali, ale Ja was wybrałem i przeznaczyłem was na to, abyście szli i owoc przynosili, i by owoc wasz trwał - aby wszystko dał wam Ojciec, o cokolwiek Go poprosicie w imię moje." [J 15,16]. Ten sam obraz znajdujemy w całym Nowym Testamencie jako opis prawdziwego życia chrześcijańskiego i cel Kościoła jako całości [Mt 3,8.10; 7,17-19; 13,23; Mk 4,20; Łk 3,8-0; Łk 6,43; 8,15; 13,9; J 12,24; 15,2.4-5.8.16; Rz 7,4-5; Kol 1,6.10]. Obraz ten nie jest nowy w Nowym Testamencie. Był on używany w Starym Testamencie, począwszy od Księgi Powtórzonego Prawa [Pwt 29,18], w której każdy mężczyzna, kobieta, klan lub plemię, które odwraca się od Pana, aby czcić bogów innych narodów, jest opisywane jako korzeń przynoszący trujące i gorzkie owoce. Następnie jest ten obraz używany proroczo w pozostałej części Starego Testamentu, aby opisać resztkę Izraela, która pojawi się w ostatnich dniach i która, w przeciwieństwie do dawnego Izraela, przyniesie Bogu owoce [2 Krl 19,30; Ps 92,14; Prz 12,12; Iz 11,1; 37,31; 45,8; Jr 17,8; Ez 17,8.23; 47,12; Oz 9,16; Joel 2,22; Mal 3,11].
Zakończenie kazania w Księdze Powtórzonego Prawa opisuje sąd, który przyjdzie na Izrael. W Księdze Powtórzonego Prawa [Pwt 28-30] przedstawione są Izraelowi śmierć i życie, błogosławieństwa i przekleństwa, które spadną na nich na podstawie tego, czy wypełnią swoje powołanie, czy też nie. Jeśli pójdą drogą Pańską i będą służyć niesieniu zbawienia dla świata i urzeczywistnieniu go we własnym życiu osobistym i wspólnotowym, otrzymają wszelkie dobra od Boga, a ich dziedzictwo będzie wzrastać i trwać wiecznie. Jeśli jednak odwrócą się od Pana, Boga swego, który im to wszystko uczynił, wtedy przyjmą przekleństwo i będą wypędzeni ze swego dziedzictwa. Wszystkie te rzeczy, które Bóg już im dał przez swoją łaskę, zostaną zabrane z powodu ich niewierności. Tak samo konkluzją Dobrej Nowiny, tak jak przedstawia ją Nowy Testament, a szczególnie św. Pawła, jest zapowiedź powtórnego przyjścia Chrystusa, aby sądzić według ich dzieł żywych i umarłych. Porównuje się to w Piśmie Świętym do zbioru plonów. Każda latorośl, która nie przynosi owocu, zostanie odcięta i wrzucona do ognia [Mt 7,19; J 15,2.6]. Kiedy Syn Człowieczy przyjdzie w chwale ze swoimi aniołami, pośle ich na żniwo pszenicy i spali plewy w ogniu [Mt 3,12; 16,27].
Chrystus jako pierworodny jest dziedzicem i odbiorcą wszystkich obietnic Bożych i przyjmuje je jako dziedzictwo po śmierci, aby mógł je rozdać Kościołowi, który stanowi Jego ciało [Hbr 9,15-28]. Jako adoptowani synowie Boży i współdziedzice otrzymujemy część tego dziedzictwa w Chrystusie [Rz 8,17]. W trakcie chrztu otrzymujemy Ducha Świętego jako zaliczkę na poczet naszego dziedzictwa. Udzielając nam swego Ducha, Bóg wybiera nas i wzywa, abyśmy wydali owoce naszym życiem. Owocami Ducha są miłość, radość, pokój, cierpliwość, uprzejmość, dobroć, wierność, łagodność, opanowanie [Ga 5,22-23]. Staramy się naszym życiem w Chrystusie i w Jego Kościele wydać te owoce, ponieważ wiemy, że nadchodzi czas żniwa, kiedy zdamy relację z tego, co uczyniliśmy w naszym życiu z zaliczką dziedzictwa, które otrzymaliśmy [Mt 25,14-30; Łk 19,12-27].
o. Stephen De Young
za: The Whole Counsel Blog
Fotografia: NINA K / orthphoto.net /
Poprzedni z serii:
Wybranie Izraela
Wybranie Izraela
Kolejny z serii:
4 Księga Machabejska: Męczeństwo i rozum
4 Księga Machabejska: Męczeństwo i rozum