publicystyka: Biblioteczka: Wielki Post

Biblioteczka: Wielki Post

opr. Michał Diemianiuk, 06 marca 2022

U progu Wielkiego Postu
Kolejny raz stajemy na progu Wielkiego Postu. Kolejny raz możemy skorzystać z szansy zbliżenia się do Boga. Możemy też kolejny raz ją zlekceważyć, albo z obojętnością przyglądać się, jak inni poszczą, modlą się, idą do spowiedzi, przystępują do Eucharystii.

*

O Liturgii Uprzednio Poświęconych Darów
Liturgią Uprzednio Poświęconych Darów nazywamy nabożeństwo, podczas którego wierni przyjmują Święte Dary - Ciało i Krew Chrystusa poświęcone wcześniej w trakcie pełnej Boskiej Liturgii św. Bazylego Wielkiego lub św. Jana Złotoustego.

*

O tym, jak spędzić czas Wielkiego Postu
Okres Wielkiego Postu w Cerkwi jest po to, abyśmy mogli zebrać myśli, skoncentrować się i przygotować do powitania paschalnych dni.

*

Wielki Post w rozważaniach o. Aleksandra Mienia
Ojciec Aleksander, który niósł posługę w budzącej się do chrześcijaństwa Moskwie przełomu lat 80. i 90. minionego wieku, wpłynął na los wielu Rosjan w ateistycznym kraju. Prezentujemy wielkopostne rozmyślania tego autorytatywnego rosyjskiego duchownego. Mamy nadzieję, że jego słowa rozjaśniające sens modlitwy św. Efrema Syryjczyka pomogą Wam odkryć mądrość i głębię Wielkiego Postu.

*

Wielkopostna podróż przez Biblię cz. 1
Wielkopostna podróż przez Biblię cz. 2
Wielkopostna podróż przez Biblię cz. 3
Wielkopostna podróż przez Biblię cz. 4
Wielkopostna podróż przez Biblię cz. 5
Wielkopostna podróż przez Biblię - cz.6
Felieton o. Igora Habury zachęcający do częstszego zaglądania do Pisma Świętego w czasie Wielkiego Postu.

*

Jak zachować modlitewny nastrój w ciągu postu? Rady duchownych cz. I
Jak zachować modlitewny nastrój w ciągu postu? Rady duchownych cz. II
Jak zachować modlitewny i skupiony nastrój w ciągu całego postu? Jak nie stracić duchowych owoców, zdobytych w ciągu pierwszych dni?

*

„Oto teraz czas łaski, oto teraz dzień zbawienia”
Kazanie Metropolity Limassol Atanazego odnoszące się do Wielkiego Postu.

*

Metropolita Włodzimierz: modlitwa św. Efrema Syryjczyka
Modlitwie tej towarzyszą ziemne pokłony, jednocześnie skłaniamy kolana naszego serca. Każdemu z nas ten tekst jest znany i bliski. Modlitwa narodziła się w sercu ascety syryjskiego.

*
Ojciec Wiktor Potapov o Wielkim Poście
Odpowiedzi na pytania i przemyślenia na temat Wielkiego Postu.


*

Nowoczesny post
Kiedy współczesny chrześcijanin staje w obliczu czasu Wielkiego Postu - często pojawia się pytanie: „Z czego chcę zrezygnować podczas Wielkiego Postu?” Intencja jest dobra, ale pytanie jest błędne. Wielki Post szybko staje się kolejnym życiowym wyborem, postem konsumenta.

*

Pościsz niechętnie?
Jeśli wszystko, co robimy w czasie Wielkiego Postu, nie wynika z miłości do Chrystusa, to nasz post naprawdę staje się nieszczęściem i nieznośnym smutkiem, powoduje, że nasze serce odczuwa irytację i gniew.

*

Być "tajnym agentem" Boga w Poście
Wynagrodzeniem za bycie „tajnym agentem” Boga w Wielkim Poście - kiedy On, Bóg, jest Jedynym, który wie, co zrobiłeś - jest On sam. To On oddaje się nam w zamian, kiedy myślimy, kiedy czujemy, kiedy wybaczamy, kiedy postępujemy jak On.

*

Niedziele Wielkiego Postu
Bez zapoznania się z fundamentem i historycznymi przemianami treści, jaką niosą nam wielkopostne niedziele, nie możemy zrozumieć znaczenia okresu, jakim jest Wielki Post.

*

Praktyczne wskazówki na Wielki Post
Wiara chrześcijańska jest praktyką, która wypływa z prawdy i prowadzi do życia. Jeśli chcesz mieć świetne relacje z innymi, jedną z najważniejszych rzeczy, których musisz się nauczyć, jest umiejętność wybaczania wszystkim wszystkiego, co kiedykolwiek ci zrobili.


*

O modlitwie świętego Efrema Syryjczyka. Część I
O modlitwie świętego Efrema Syryjczyka. Część II
O modlitwie świętego Efrema Syryjczyka. Część III
Część IV
Część V

*

Winnica św. Andrzeja z Krety
Pokutna pieśń duszy - tak można nazwać kanon św. Andrzeja z Krety. Zamykasz oczy i wypuszczasz swój duchowy statek w podróż po wodach pokuty i już od pierwszych wersów przenosi cię on do cudownej winnicy.

*

O tradycji czytania akatystu w wielkopostne piątki
Jak Bogurodzica była środkiem łączności pomiędzy Bogiem i człowiekiem we Wcieleniu, tak akatyst staje się dla wiernego liturgicznym środkiem łączności pomiędzy dniami świetlistego smutku i dniami Boskiego wesela.

*

Post jako zmiana oczekiwań
Dar Wielkiego Postu to prawdziwy obraz nas samych, który otrzymujemy przez skruchę, to prawdziwa refleksja, która jasno pokazuje, jak ubodzy w Duchu jesteśmy i jak głodna Boga jest nasza dusza.

*

Nie przysięgaj na post
Hieromnich Makary o tym, co powinno być najważniejsze podczas Wielkiego Postu.

*

Myśli o Wielkim Poście
W czasie postu Chrystus był kuszony i triumfował. Wierni też są poddawani próbie. Dlaczego Bóg dopuszcza pokusy? Abyśmy mogli dowiedzieć się, że możemy wznieść się ponad nie.

*

Zapomnieć o poście od jedzenia
Szybkie spojrzenie na wersety biblijne pokazuje nam, że post to coś więcej niż sprawa pożywienia. Chodzi o to, aby nauczyć się odkładać na bok własne ego, abyśmy mogli nauczyć się kochać 

*

Dlaczego spowiedź
Wczoraj mogliście przeczytać, co napisałem o prawdziwym znaczeniu postu. Dzisiaj chciałbym omówić prawdopodobnie najbardziej przerażającą część Wielkiego Postu: spowiedź!

*

Dlaczego w Wielkim Poście czytamy Księgę Rodzaju
Księga Rodzaju jest pierwszą księgą w Biblii. Dlaczego Cerkiew zwraca na nią uwagę, skoro punktem kulminacyjnym Wielkiego Postu jest Zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa, wydarzenie z Nowego Testamentu?

*

Wyjątkowe nabożeństwo
Postne nabożeństwa pomagają człowiekowi zrozumieć swój stan duszy, uświadomić sobie, jak może potrudzić się ze względu na Chrystusa, by przejawić miłość do Niego. Najbardziej majestatyczna i niesamowita jest Liturgia Uprzednio Poświęconych Darów.

*

Pustynia Wielkiego Postu
Wielki Post - to nasza pustynia. Pascha Chrystusowa - to Ziemia Obiecana. Duch prowadzi nas cierpliwie naprzód, 40 dni postu to jak 40 lat wędrówki Izraelitów pod wodzą Mojżesza.

*

Ostatnia Pasja
Siła Pasji to Ewangelia – żywa, pełna i bezpośrednia opowieść. Długa, ale jeśli wsłuchać się w jej słowa – przed oczami przewijają się kolejne wydarzenia, człowiek doświadcza całej historii jakby bezpośrednio w niej uczestnicząc.

*

Rozdziały Marka: Sobota Dusz
W kalendarzu cerkiewnym możemy odnaleźć szczególne dni modlitwy za zmarłych. To czas wspólnej modlitwy za tych członków Cerkwi, którzy odeszli do życia wiecznego. Nabożeństwa tych dni są wyjątkowe i nie ograniczają się, jak można byłoby przypuszczać, wyłącznie do panichid.

*

Wkusite i widite
Śpiew eucharystyczny Liturgii Uprzednio Poświęconych Darów w ujęciu semickim

*

Nasz globalny Wielki Post

Cóż za interesujący Wielki Post mamy w tym roku! Zwykle musimy sami stworzyć sobie warunki do walki i ascezy, ale w tym roku otrzymaliśmy "gotowca", który czeka na nas.

*

Święto Czterdziestu Męczenników Sebastyjskich
Cerkiew wspomina dzisiaj 40 męczenników z Sebasty (Sorok muczenikow siewastijskich). Ich pamięć czci się 9/22 marca, zawsze podczas Wielkiego Postu. W ten dzień sprawowana jest Liturgia Uprzednio Poświęconych Darów.

*

Dwa hymny ku czci 40 męczenników sebastyjskich

*

Sebastyjska lekcja
Jaką lekcję możemy wyciągnąć z przykładu Sebastyjskich Męczenników?

*

1 tydzień i niedziela Triumfu Prawosławia

*

Prawosławie poprzez przeszłość wkraczające w przyszłość – metropolita Paweł na Niedzielę Tryumfu Ortodoksji
Prawosławie to żywa Tradycja, a wyznawanie go oznacza przekazywanie tej wiary słowem i czynem, nie patrząc na mogące przyjść nieprzyjemne konsekwencje. Autor tego kazania, metropolita Aleppo Paweł (Jazidżi), zaświadczył swoim życiem, że wypełnia tę misję powierzoną każdemu prawosławnemu chrześcijaninowi: głosił Prawosławie słowem (wiele publikacji), czynem (działalność w diecezji) i przyjął cierpienie prawie trzy lata temu porwany przez islamskich rebeliantów.

*

Synaksarion I Niedzieli Wielkiego Postu. Tryumf Orttodoksji
Zapraszamy do lektury Synaksarionu na dziś, przybliżającego istotę święta Triumfu Ortodoksji.

*

Pouczenie w I niedzielę Wielkiego Postu. Triumf Prawosławia
„To jest wiara apostolska, to jest wiara ojcowska, to jest wiara prawosławna, ta wiara utwierdza wszechświat”


*

Kazanie arcybiskupa Jerzego o Wielkim Poście
Kazanie wygłoszone po czytaniu Wielkiego Kanonu Pokutnego św. Andrzeja z Krety w środę pierwszego tygodnia Wielkiego Postu.


*

2 tydzień i niedziela św. Grzegorza Palamasa

*

Synaksarion II Niedzieli Wielkiego Postu. Świętego Grzegorza Palamasa, Arcybiskupa Tesaloniki
Stichosy: Teraz wielkiego zaiste głosiciela Światłości oświeconego,
do Światłości Niezachodzącej doprowadza Światłości Źródło

*

Walka o modlitwę. Przemyślenia w II niedzielę Wielkiego Postu
Dlaczego w jedną z niedziel Wielkiego Postu wspominamy świętego biskupa Grzegorza Palamasa, arcybiskupa Tesalonik? Post nazywają czasem wstrzemięźliwości, pokajania i modlitwy. A święty biskup Grzegorz jawi się jako jeden z najdoskonalszych nauczycieli modlitwy w historii Cerkwi prawosławnej.

*

Paraliż i przyjaźń
Uzdrowienie paralityka nastąpiło dzięki wierze i solidarnej ofiarności ze strony przyjaciół. Wiara i prośby wstawiennicze jednych mogą dopomóc innym (Homilia w II niedziele Wielkiego Postu 24 marca).


*

Wybrana hymnografia okresu Wielkiego Postu. Część II

*

Święty Grzegorz Palamas - obrońca prawosławia
Św. Grzegorz Palamas urodził się w 1296 roku w Konstantynopolu. Pochodził ze starej arystokratycznej rodziny wywodzącej się z Azji Mniejszej i osiadłej w Konstantynopolu w ostatnich latach XII w. Ojciec Grzegorza, Konstantyn Palamas, był senatorem i należał do dworu cesarskiego. Odznaczał się także szczególną pobożnością oraz monastyczną duchowością.

*

3 tydzień i niedziela adoracji świętego Krzyża

*

Święty Jan z Damaszku na Niedzielę Adoracji Krzyża
Przedstawiamy Państwu wykład św. Jana Damasceńskiego nt. adoracji Krzyża Świętego. Jan Damasceński był ostatnim wielkim Ojcem Cerkwi. Będąc mnichem Jan napisał szereg utworów i pieśni po dzień dzisiejszy używanych przez Cerkiew prawosławną. Uważany jest za świętego zarówno przez Kościół prawosławny jaki i rzymskokatolicki.

*

Kazanie Siergieja Awierincewa
Przedstawiamy Państwu kazanie wygłoszone przez Siergieja Awierincewa w Soborze Włodzimierskim (dziś Monaster Spotkania Włodzimierskiej Ikony Matki Bożej w Moskwie) 21 marca 1993 roku na Liturgii po Ewangelii w Niedzielę Adoracji czcigodnego i życiodajnego Krzyża.

*

Metropolita Góry Liban Jerzy (Khodr) na Niedzielę Pokłonu Krzyżowi
W swym kazaniu arabski hierarcha na przykładzie kilku liturgicznych zwyczajów i słów Ewangelii wyjaśnia znaczenie Krzyża jako wzoru w połowie Wielkiego Postu w ramach pokrzepienia, a także przygotowania do przeżycia i zrozumienia wydarzeń Wielkiego Tygodnia i Paschy

*

Sobota trzeciego tygodnia Wielkiego Postu. Wspominanie zmarłych.
Cerkiew kolejny już raz w Wielkim Poście szczególnie wspomina pamięć umarłych. Prezentujemy szersze wyjaśnienie tej praktyki oraz przemyślenia świętych ojców na ten temat.

*

Synaksarion Trzeciej Niedzieli Wielkiego Postu - Adoracja Krzyża
Zapraszamy do zapoznania się z powodem, dla którego w trzecią niedzielę Wielkiego Postu adorujemy Krzyż Pański.

*

O adoracji Krzyża
Komentarz św. Jana Damasceńskiego na Niedzielę Krestopokłonną.

*

Kazanie arcybiskupa Jerzego w III niedzielę Wielkiego Postu
Prezentujemy kazanie Jego Ekscelencji, Najprzewielebniejszego Jerzego, Arcybiskupa Wrocławskiego i Szczecińskiego w III niedzielę Wielkiego Postu.

*

Słowo w Niedzielę Adoracji Świętego Krzyża
„Krzyż – strażnik całego wszechświata, Krzyż – piękno Cerkwi, Krzyż – władza królów, Krzyż – umocnienie wiernych, Krzyż – chwała aniołów i rana demonów”

*

Paradoks Krzyża
Pojęcie Ukrzyżowany Bóg było dla ludzi w czasach Chrystusa absurdem. Jednak obecnie Krzyż pośrodku cerkwi w środku Postu przypomina, że jeśli z Chrystusem współcierpimy i umieramy dla grzechu, to także wraz z Nim powstaniemy do nowego życia (Homilia w Niedz. Świętego Krzyża 31 marca).

*

Wybrana hymnografia okresu Wielkiego Postu. Część III

*

Ṣalīb to znaczy Krzyż
W tym tygodniu w cerkwiach całego świata na środku umieszczony jest Krzyż. W związku z tym przedstawiamy refleksję o Krzyżu na podstawie jego aramejsko-arabskiej nazwy, głębokiej w treści

*

4 tydzień i niedziela świętego Jana Klimaka

*

Niedziela czwarta Wielkiego Postu
Przedstawiamy Państwu kazanie metropolity Antoniego Blooma na czwartą niedzielę Wielkiego Postu, a także żywot Świętego Jana Klimaka. Gdy ukończył 17 lat, św. Jan ofiarował swe życie Bogu: swe ciało wzniósł na górę Synaj, a duszę na wyżyny niebieskie. W trudach samotności pozostawał na górze Synaj 19 lat, do osiągnięcia 40 roku życia, po czym oddalił się na synajską pustynię [do miejscowości] Tola, znajdującą się kilka kilometrów od synajskiej cerkwi, gdzie spędził 40 lat surowo poszcząc i modląc się.

*

Wiara i cierpienie – metropolita Aleppo Paweł (Jazidżi) na Niedzielę św. Jana Klimaka
Przedstawiamy Państwu kazanie metropolity Aleppo Pawła (Jazidżiego) na czwartą niedzielę Wielkiego Postu. Hierarcha, nawiązując do Ewangelii tego dnia (Mk 9, 17-31) mówi o problemach dzisiejszego świata oraz o tym, jak można je rozwiązać. Jednocześnie przypominamy, że od kiedy władyka Paweł został porwany w kwietniu przed trzema laty, nie pojawiły się żadne wiarygodne informacje o jego losie.

*

Synaksarion IV Niedzieli Wielkiego Postu - św. Jana Klimaka
Zapraszamy do lektury Synaksarionu opisującego żywot św. Jana Klimaka.

*

Metropolita Surożski Antoni (Bloom): IV Niedziela Wielkiego Postu, św. Jana Klimaka
Prezentujemy kazanie Metropolity Antoniego Blooma na IV Niedzielę Wielkiego Postu.


*

Modlitwa i post
Wiara jest czymś w rodzaju odbiornika Łaski Bożej, dzięki któremu dzieją się cuda. Z kolei prawdziwej wierze towarzyszy modlitwa i post, natomiast post i modlitwa umacniają wiarę (Homilia w IV niedziele Wielkiego Postu 7 kwietnia).

*

Wybrana hymnografia okresu Wielkiego Postu. Część IV

*

5 tydzień i niedziela świętej Marii Egipcjanki

*

Piąta niedziela Wielkiego Postu: o świętej Marii Egipcjance
W piątą niedzielę Wielkiego Postu wspomina się świętą Marię Egipcjankę. Tego dnia, na przykładzie świętej Marii, Cerkiew w sposób szczególny uczy nas pokuty.

*

Sobota Akatystu
Zbliża się obchodzona przez Cerkiew w piątą sobotę Wielkiego Postu Sobota Akatystu. Święto zostało ustanowione wieleset lat temu w Konstantynopolu w podzięce za wielokrotne uchronienie stolicy cesarstwa od najazdów wrogów.

*

Synaksarion Czwartku V Tygodnia Wielkiego Postu - Czytanie Wielkiego Kanonu
Dziś wieczorem w wielu cerkwiach czytany będzie w całości Kanon św. Andrzeja z Krety. Dlaczego akurat dzisiaj? Zapraszamy do lektury synaksarionu, który zawiera odpowiedź na to pytanie.

*

Środa piątego tygodnia Wielkiego Postu
W środę wieczorem w prawosławnych świątyniach odbywa się szczególne nabożeństwo, podczas którego raz do roku czyta się w całości Wielki Kanon św. Andrzeja z Krety, który słyszymy w częściach od poniedziałku do czwartku pierwszego tygodnia Wielkiego Postu i kanon św. Marii Egipcjanki.

*

Żywot świętej Marii Egipskiej
Zachęcamy do zapoznania się z żywotem św. Marii Egipcjanki, która będzie wspominana w najbliższą niedzielę. Żywot został napisany przez arcybiskupa jerozolimskiego Sofroniusza. Możliwość wysłuchania materiału w wersji audio.

*

Synaksarion Soboty V Tygodnia Wielkiego Postu - Sobota Akatystu
Zapraszamy do zapoznania się z genezą powstania Akatystu do Bogarodzicy oraz ustanowienia Soboty V Tygodnia Wielkiego Postu Sobotą Akatystu.

*

O wielkim kanonie świętego Andrzeja z Krety
Kanon świętego Andrzeja z Krety czytany jest w całości na jutrzni czwartku V tygodnia Wielkiego Postu.

*

Wybrana hymnografia okresu Wielkiego Postu. Część V

*

Słowo na Sobotę Akatystu
"Czyż może nie rozweselić się, rozradować się nasze serce, kiedy usłyszymy – lub dokładniej, wspomnimy o tym, że mamy miłościwą i obfitą w miłość Obrończynię, pocieszającą strapionych, uzdrawiającą chorych, wzmacniającą małodusznych, a co najważniejsze, nieustannie wstawiającą się przed Panem o wieczne nasze zbawienie".

*

Pochwała Bogurodzicy
Rozważania na sobotę akatystu

*

6 tydzień, Sobota Łazarza i Niedziela Palmowa

*

Raduj się Betanio – arabska prawosławna pieśń na Sobotę Wskrzeszenia Łazarza
Tekst i nagrania audio arabskiej pieśni na Sobotę Łazarza, śpiewanej również przez prawosławnych innych narodowości.

*

Kazanie metropolity Antoniego na Wejście Chrystusa do Jerozolimy
Święta bywają różne. Obecnie obchodzone święto Wejścia Chrystusa do Jerozolimy to jedno z najbardziej tragicznych świąt roku cerkiewnego. Mogłoby się wydawać świętem radosnym: Chrystus wchodzi do Świętego miasta, tłumy mieszkańców radując się witają Go, gotowi by przyjąć Chrystusa jako politycznego lidera, który zwycięży wroga. Gdzie można dopatrzeć się tragizmu?

*

Synaksarion Niedzieli Palmowej - Wejście Pana do Jerozolimy
O tym święcie nauczał prorok Zachariasz: „Raduj się, córo syjońska! Oto twój król przychodzi do ciebie, i jedzie na ośle, na źrebięcy oślicy”, a także Dawid o dzieciach: „Z ust dzieci i niemowląt zgotowałeś swoją chwałę”.

*

Synaksarion Soboty Łazarza
Dzisiaj świętujemy wskrzeszenie po czterech dniach od śmierci świętego sprawiedliwego Łazarza, przyjaciela Chrystusa. Był on z urodzenia Żydem, według wiary faryzeuszem, synem faryzeusza Szymona, jak gdzieś jest to powiedziane, rodem z Betanii.

*

Na śmierć wśród aplauzu
Witający Chrystusa z królewskimi honorami ludzie wzdłuż drogi prowadzącej do bramy Jeruzalem nie dopuszczali do siebie nawet myśli, że oślę wiezie Jezusa na Golgotę, na śmierć, a do tego - na haniebną, okrutną śmierć (Homilia w Niedzielę Palmową 21 kwietnia).


*
Wybrana hymnografia okresu Wielkiego Postu. Część VI

*

Wybrana hymnografia Niedzieli Palmowej

*

Łzy Jezusa
"J 11, 35 jest jednym z najkrótszych wersetów Biblii. Tylko dwa słowa: “Jezus zapłakał”. Werset krótki, ale czytać go należy powoli. Dwa słowa, ale każde drogocenne".

*

Kazanie na Sobotę Wskrzeszenia Łazarza – o. Anthony Coniaris
Jezus, „głęboko wzruszony w duchu i rozrzewniony”, stojąc przed grobem Łazarza pokazuje nam, że śmierć jest czymś nienormalnym.

*

Sobota Łazarza - Podróże po Wielkim Tygodniu
W tym odcinku refleksjami na temat nabożeństw związanych z Sobotą Łazarza podzieli się hieromnich Pantelejmon z Monasteru Zwiastowania NMP w Supraślu.

*

Niedziela Palmowa - Podróże po Wielkim Tygodniu
W tym odcinku refleksjami na temat nabożeństw związanych z Niedzielą Palmową podzieli się hieromnich Pantelejmon z Monasteru Zwiastowania NMP w Supraślu.

*

Niedziela Palmowa - zwycięstwo serca
Stojąc dzisiaj z naszymi gałązkami palmowymi i śpiewając „Hosanna na wysokości”, stoimy ramię w ramię z naszymi braćmi i siostrami z I wieku, tęskniąc za wolnością.

*

Pocieszyć płaczącego Pana
Kiedy Pan wkroczył do Jerozolimy, tłum rozpostarł swoje szaty i ścinał gałęzie z drzew, machając nimi, gdy dzieci wołały: Hosanna, Synowi Dawida. A jednak Pan płakał w tym dniu. Dlaczego?