polska: Naukowo o „Krestnoj Piesni”

Naukowo o „Krestnoj Piesni”

Stefan Dmitruk, 03 stycznia 2022

31 grudnia 2021 roku ukazał się 76. volumen periodyku naukowego „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska Sectio F. Historia” zawierający tekst Stefana Dmitruka pt. Rola utworu paralitugicznego „Krestnaja Pieśń” w prawosławnej diecezji chełmsko-warszawskiej na przełomie XIX i XX wieku.

Jedną z form misji wewnętrznej prawosławnej diecezji chełmsko-warszawskiej na przełomie XIX i XX wieku była działalność wydawnicza. Od 1875 r. praca misyjna Rosyjskiej Cerkwi Prawosławnej w Królestwie Polskim koncentrowała się na byłej ludności unickiej. Autor w ogólny sposób omówił sytuację wyznaniową w diecezji chełmsko-warszawskiej na przełomie XIX i XX wieku oraz dzieje paraliturgiki prawosławnej.

Stefan Dmitruk zarysował biografię hieromnicha Krzysztofa (Sakowicza) – przełożonego męskiego monasteru pw. św. Antoniego Pieczerskiego w Radecznicy w latach 1891 - 1897. Naukowiec przeprowadził analizę wewnętrzną paraliturgicznego utworu. „Krestnaja Pieśń” (ros. Крестная Пѣснь) była jednym z narzędzi w pracy misyjnej Rosyjskiej Cerkwi Prawosławnej na ziemiach polskich.

Współcześnie utwór hieromnicha Krzysztofa (Sakowicza) wykonuje się podczas Wielkiego Postu w wielu parafiach do Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego położonych w województwie podlaskim.

Tekst podejmuje naukową polemikę z mitami powstającymi przez wiele lat i związanymi z „Krestną Pieśnią”. Mity dotyczą unickiego pochodzenia, genezy, okoliczności, czasu powstania i wykonywania utworu, a także celowości jej napisania. Artykuł jest pierwszą próbą omówienia „Krestnoj Pieśni” w polskiej nauce historycznej.

„Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska Sectio F. Historia” jest periodykiem wydawanym od 1946 r. przez Instytut Historii Wydziału Humanistycznego Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. Rocznik znajduje się na Liście Ministerstwa Edukacji i Nauki. Od 2019 r. autor za tekst opublikowany w czasopiśmie otrzymuje 70 punktów. Jest to jedna z najwyższych punktacji w dziedzinie historii na liście ministerialnej, co świadczy o dużej wartości naukowej danej publikacji. Redaktorem naczelnym periodyku jest dr hab. Wiesław Bondyra z Instytutu Historii Wydziału Humanistycznego Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie.

Doktor Stefan Dmitruk to absolwent Instytutu Historii Uniwersytetu w Białymstoku (2004 r.), doktoryzował się na Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie (2012 r.). Autor prawie 60 artykułów opublikowanych w periodykach (m.in. w „Przeszłości Demograficznej Polski”, „Res Historice”, „Tekach Komisji Historycznej Oddziału Lubelskiego Polskiej Akademii Nauk”, „Studiach z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej”, „Białostockich Zeszytach Historycznych”), zbiorach naukowych wydanych w Polsce, Ukrainie i Rosji. Bada kwestie wyznaniowe, narodowościowe, społeczność rosyjską Królestwa Polskiego i zachodnich guberni Rosji na przełomie XIX i XX wieku oraz problem uchodźstwa ludności cywilnej w głąb Rosji podczas I wojny światowej. Jest niezależnym naukowcem oraz nauczycielem historii w Szkole Podstawowej nr 37 im. Kazimierza Górskiego w Białymstoku.

-----
Stefan Dmitruk, Rola utworu paralitugicznego „Krestnaja Pieśń” w prawosławnej diecezji chełmsko-warszawskiej na przełomie XIX i XX wieku, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska Sectio F. Historia”, vol. 76, Lublin 2021. Wersja elektroniczna tekstu: TUTAJ

Biografia hieromnicha Krzysztofa (Sakowicza) – TUTAJ