Zostań przyjacielem cerkiew.pl
Święto kaplicy pw. św. Grzegorza Peradze w Warszawie
protodiakon Łukasz Leonkiewicz, 09 grudnia 2021
Opuściłeś ojczyznę swoją, Grzegorzu, i w polskiej ziemi dałeś świadectwo Bogu naszemu, wypełniwszy słowa Jego święte: „Większej miłości nikt nie ma, jak kto duszę swoją odda za przyjaciół swoich”.
6 grudnia 1942 roku w obozie koncentracyjnym w Auschwitz zginął archimandryta Grzegorz Peradze – kapłan, patrolog, znawca języków starożytnych, święty naszej Cerkwi. Urodził się w Gruzji w rodzinie duchownego, kształcił się w Tbilisi, gdzie skończył seminarium duchowne. W tym też czasie zafascynował się liturgiką oraz literaturą i historią gruzińską. W dobie rewolucji w Rosji rozpoczął studia na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu Tbilisi, następnie został wysłany przez Cerkiew gruzińską na studia teologiczne do Berlina. Poza ojczyzną pozostał już na zawsze. Zdobył tytuły naukowe, prowadził badania w wielu miastach europejskich – badał rękopisy gruzińskie, tłumaczył teksty starożytne. W 1931 roku złożył śluby mnisze i przyjął święcenia kapłańskie, zostając duchowym opiekunem zorganizowanej przez niego parafii św. Nino w Paryżu. Od 1933 roku jego historia związana jest z Rzeczpospolitą. Przyjechał do Polski na zaproszenie metropolity Dionizego (Waledyńskiego), by rozpocząć pracę naukową w Studium Teologii Prawosławnej Uniwersytetu Warszawskiego. Zasłynął jako wielki badacz, autor wielu artykułów i tłumaczeń, ale przede wszystkim świetny nauczyciel, wykładowca, który gromadził wokół siebie studentów teologii. Po wybuchu II wojny światowej nie opuścił Cerkwi, którą tak bardzo kochał, pozostał w Warszawie. W wyniku donosu o nielojalności św. Grzegorza wobec władzy hitlerowskiej został aresztowany. Początkowo przebywał w więzieniu na Pawiaku, następnie został przetransportowany do Auschwitz, gdzie zmarł oddając życie za innego współwięźnia. Święty Grzegorz Peradze jest patronem polskojęzycznego punktu duszpasterskiego w Warszawie, którego opiekunem jest ks. Henryk Paprocki. To dzięki wysiłkom ks. Henryka udało się udokumentować historię życia św. Grzegorza, jego dorobek naukowy oraz przygotować dokumenty do jego kanonizacji, która miała miejsce w Tbilisi w 1995 roku. Od momentu rozpoczęcia odprawiania nabożeństw w języku polskim w Warszawie to święty Grzegorz jest patronem tutejszej wspólnoty.
W obecnym roku uroczystościom dnia pamięci św. Grzegorza przewodniczył arcybiskup bielski Grzegorz, który odprawił całonocne czuwanie oraz św. Liturgię. Podczas kazania wygłoszonego w dniu święta hierarcha pięknie poruszył kwestię męczeństwa. Nawiązując do biografii św. Grzegorza, arcybiskup Grzegorz przedstawił ideę “bezkrwawego męczeństwa”, które dotyczy każdego chrześcijanina i które realizuje się w pokornej, pełnej ufności do Boga miłości, do Niego i bliźniego, a także w pokonywaniu trudności, jakie przynosi człowiekowi życie. Twierdząc, że w dzisiejszych czasach nie jest wymagane męczeństwo krwi, arcybiskup Grzegorz przekazał myśl dotyczącą tego, że codzienne pokonywanie własnych słabości, problemów i stawianie czoła życiowym troskom z godnością, staje się swoistym męczeństwem, w którym każdy z nas powinien mieć udział. Podczas nabożeństw czynny w nich udział wzięli wierni kaplicy, goście z innych parafii i duchowni z różnych parafii Dekanatu Warszawskiego.
Świątecznym uroczystościom w obecnym roku towarzyszyły dwa wydarzenia. Pierwsze z nich to otwarcie w Muzeum Ikon wystawy poświęconej twórczości wybitnego architekta, prof. Jerzego Uścinowicza. Drugim wydarzeniem było otwarcie 17. Międzynarodowej Konferencji Kaukazologicznej im. św. Grzegorza Peradze (6-8 grudnia 2021), które odbyło się 6 grudnia wieczorem na Uniwersytecie Warszawskim. Podczas uroczystości inaugurujących konferencję uczczono jubileusz ks. Henryka Paprockiego, który w tym roku obchodzi 75-lecie urodzin. Z tej okazji Studium Europy Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego przygotowało publikację przedstawiającą dorobek naukowy ks. Henryka.
Przykazania Chrystusa wypełniłeś, męczenniku Grzegorzu, ubogich obrońco i ucieczko, i stałeś się uczestnikiem cierpień Niecierpiętliwego i Jego Zmartwychwstania w chwale, teraz zaś módl się za nas wszystkich.
W strasznym czasie wojny i trwogi pomagałeś prześladowanym i biednym, teraz módl się do Chrystusa Boga, aby dał światu pokój.
Święty męczenniku archimandryto Grzegorzu módl się za nas do Boga!
