polska: Piatieńka, czyli dziesiąty piątek na św. Górze Grabarce

Piatieńka, czyli dziesiąty piątek na św. Górze Grabarce

protodiakon Łukasz Leonkiewicz, 12 lipca 2021

Z uczniem umiłowanym Matka Dziewica, stojąc pod Krzyżem i nie mogąc patrzeć jak zrodzony z niej zawisa na Krzyżu, wołała jednym głosem: Jakże cierpisz Ty, Który z natury nie możesz doznawać cierpienia? Wychwalam Twą, Synu mój, niewysłowioną dobroć, która przewyższa wszelki rozum! (Troparion, ton 6)

W bieżącym roku święto Piatieńki wypadło 9 lipca. Jest ono obchodzone przez prawosławną ludność Podlasia od XVIII wieku i do dziś świadczy o wielkiej miłości ludności prawosławnej do Matki Bożej. Właściwa nazwa tego święta brzmi „Wspomnienie męki Przenajświętszej Bogurodzicy, jaką przeżywała podczas męki Chrystusa” i jest ono obchodzone zawsze w dziesiąty piątek po Wielkanocy. Tego dnia nasi przodkowie wspominali szczególną rolę Bogurodzicy w historii naszego zbawienia. Matka Boża była dla nich wzorem cierpliwości i pokory, które najpełniej zrealizowała przy Krzyżu Chrystusowym. Dlatego wybrano szczególny dzień w roku liturgicznym, by wspomnieć właśnie Jej przeżycia i postawę w najtrudniejszym dla niej momencie życia. Matka Boża stała się jednocześnie tą „gorliwą Orędowniczką”, na barki której udręczona dusza każdego człowieka może złożyć swoje cierpienia oraz smutki i prosić o pomoc w różnych problemach.

W sposób szczególnie uroczysty dziesiąty piątek obchodzony jest w kilku miejscach naszej Cerkwi – w Boćkach, Rajsku, Piatieńce pod Michałowem, Wasilkowie oraz w sercu polskiego prawosławia na Świętej Górze Grabarce. Uroczystości poświęcone Matce Bożej na Świętej Górze Grabarce rozpoczęły się w czwartek wieczorem całonocnym czuwaniem oraz akatystem do Bogurodzicy, podczas którego siostry z klasztoru oraz lokalne duchowieństwo wzniosło modlitwy za wszystkich chorych, cierpiących i proszących o duchowe wsparcie. W dniu święta o godzinie 8.00 u stóp Świętej Góry, przy źródełku, miało miejsce poświęcenie wody, zaś o godzinie 10.00 rozpoczęła się św. Liturgia, której przewodniczył namiestnik klasztoru w Jabłecznej archimandryta Piotr (Dawidziuk) w asyście przybyłych z okolicznych miejscowości duchownych. Podczas św. Liturgii śpiewały dwa chóry – parafialny oraz chór dziecięcy, który od kilku miesięcy działa przy parafii przyklasztornej. W cerkwi Przemienienia Pańskiego modlili się parafianie oraz przybywający rokrocznie na to święto pielgrzymi. Po zakończeniu św. Liturgii miała miejsce uroczysta procesja, podczas której duchowni poświęcili przyniesione przez wiernych tego dnia wianki i wiązanki różnych ziół.

Piatieńka to święto maryjne, które świadczy o historii prawosławia w Rzeczypospolitej, o trudnych losach naszej wiary i o nas samych. Z drugiej strony jest najlepszym przykładem naszych lokalnych tradycji i pobożności. Niesie ze sobą także interesującą treść emocjonalną, w cierpieniu Matki Bożej każdy człowiek widzi swój własny krzyż życiowy i swoje cierpienie z powodu troski o dzieci, pracę, relacje z ludźmi i Bogiem.

Zdjęcia pochodzą z archiwum monasteru śww. Marty i Marii

za: orthodox.pl