Zostań przyjacielem cerkiew.pl
Wielkie poświęcenie wody - wybrane fragmenty
przygotował Michał Diemianiuk, 17 stycznia 2020
Tłuaczenie obrzędu - ks. H. Paprocki, za: liturgia.cerkiew.pl
***
Gdy kapłan skończy modlitwę odmawianą przed amboną, wszyscy wychodzimy na miejsce poświęcenia wody, poprzedzani przez niosących świece, po nich zaś idzie diakon z kadzielnicą i kapłan z ewangeliarzem, podczas gdy chór śpiewa następujące tropariony według ósmego tonu:
Głos Pański woła nad wodami, mówiąc: Przyjdźcie, przyjmijcie wszyscy Ducha mądrości, Ducha rozumu, Ducha bojaźni Bożej, objawiającego Chrystusa (trzy razy).
Dzisiaj poświęcany jest żywioł wody, rozdziela się Jordan i zatrzymuje potok swych wód, widząc Władcę chrzczonego (dwa razy).
Jako człowiek nad rzekę przyszedłeś, Chryste, Królu, i raczyłeś przyjąć chrzest sługi, o Dobry, z ręki Poprzednika, ze względu na nasze grzechy, Przyjacielu człowieka (dwa razy).
Chwała Ojcu i Synowi, i Świętemu Duchowi, i teraz i zawsze, i na wieki wieków. Amen.
Przyjąwszy postać sługi, przyszedłeś, Panie, do głosu wołającego na pustyni: Gotujcie drogę Pańską, i nie mając grzechu prosiłeś o chrzest; Ujrzały Cię wody i ulękły się, zadrżał Poprzednik i zawołał: W jaki sposób światełko przyda jasności światłu? Jakże sługa położy rękę na Panu? Uświęć mnie i wody, Zbawco, który gładzisz grzech świata.
Następnie jest czytanie 3 paremij (Iz 35, 1-10; Iz 55, 1-13; Iz 12, 3-6), lekcji apostolskiej (1 Kor 10, 1-4) i Ewangelii (Mk 1, 9-11). Po Ewangelii jest wielka ektenia.
Diakon mówi ektenię, a chór na każde wezwanie odpowiada: Panie, zmiłuj się:
- W pokoju do Pana módlmy się.
- O pokój z wysokości i zbawienie dusz naszych, do Pana módlmy się.
(…)
- Aby ta woda została uświęcona mocą, działaniem i zstąpieniem Świętego Ducha, do Pana módlmy się.
- Aby na tę wodę zstąpiło oczyszczające działanie nadprzyrodzonej Trójcy, do Pana módlmy się.
- Aby była oczyszczeniem dusz i ciał wszystkich potrzebujących, czerpiących ją i z wiarą pijących, do Pana módlmy się.
- O darowanie jej łaski zbawienia i błogosławieństwa Jordanu przez moc, działanie i zstąpienie Świętego Ducha, do Pana módlmy się.
- Aby szatan szybko został skruszony pod naszymi nogami i rozbity został wszelki zły zamiar powzięty przeciwko nam, do Pana módlmy się.
- Aby Pan Bóg wyzwolił nas od wszelkich wrogich rad i pokus oraz uczynił nas godnymi obiecanych łask, do Pana módlmy się.
- Abyśmy zostali oświeceni duchowym oświeceniem i pobożnością przez zstąpienie Świętego Ducha, do Pana módlmy się.
- Aby Pan Bóg zesłał błogosławieństwo Jordanu i uświęcił te wody, do Pana módlmy się.
- Aby ta woda stała się darem uświęcającym, oczyszczeniem grzechów, uzdrowieniem dusz i ciał, pożyteczną we wszelkich potrzebach, do Pana módlmy się.
- Aby ta woda stała się źródłem życia wiecznego, do Pana módlmy się.
- Aby stała się odpędzeniem wszelkiego działania widzialnych i niewidzialnych nieprzyjaciół, do Pana módlmy się.
- Aby była dla wszystkich namaszczających się nią i pijących ją, na oczyszczenie zmaz ciał i dusz, do Pana módlmy się.
- Za czerpiących i pijących ją na uświęcenie dusz i ciał, do Pana módlmy się.
- Aby stała się źródłem nieskazitelności i poświęceniem domów, do Pana módlmy się.
- Aby otrzymała błogosławieństwo jak strumienie Jordanu, do Pana módlmy się.
- Abyśmy przez napicie się tej wody stali się godnymi napełnienia uświęceniem niewidzialną obecnością Świętego Ducha, do Pana módlmy się.
- Abyśmy pijąc tę wodę stali się godnymi królestwa niebios, do Pana módlmy się.
(…)
Podczas śpiewu powyższej ektenii kapłan cicho odmawia modlitwę:
Panie Jezu Chryste, Jednorodzony Synu, który jesteś w łonie Ojca, prawdziwy Boże, źródło życia i nieśmiertelności, światłość ze światłości, Ty przyszedłeś na świat, aby go oświecić. Oświeć nasze myśli Świętym Twoim Duchem i przyjmij nas, składających Tobie uwielbienie i dziękczynienie za odwieczne, cudowne i wielkie Twoje dzieła i za to, że w czasach ostatecznych ze zbawczej Twej opatrzności przyjąłeś nasze słabe i nędzne ciało oraz uniżyłeś samego siebie do poziomu sługi, Królu wszystkich. Nadto z ręki sługi raczyłeś przyjąć w Jordanie chrzest, aby jako bezgrzeszny nadać wodzie moc uświęcania i uczynić nam drogę do odrodzenia z wody i Ducha, i obdarzyć nas pierwotną wolnością. Tej to właśnie Boskiej Tajemnicy dziś uroczyście obchodząc pamiątkę, prosimy Ciebie, Władco, Przyjacielu człowieka, pokrop i nas, niegodne Twoje sługi, według Twej Boskiej obietnicy, wodą czystą, darem Twego miłosierdzia, i niech modlitwy nas grzesznych nad tą wodą będą przyjemne Twojej łaskawości. Udziel jej, a także nam i całemu wiernemu ludowi, Twojego błogosławieństwa ku chwale Twego świętego i godnego pokłonu imienia.
Albowiem Tobie przynależy wszelka chwała, cześć i pokłon, z Przedwiecznym Twoim Ojcem i Najświętszym i Dobrym, i Życiodajnym Twoim Duchem, teraz i zawsze, i na wieki wieków. Amen
Gdy diakon skończy ektenię kapłan donośnie śpiewa:
Wielki jesteś, Panie, i przedziwne są Twoje czyny i żadne słowo nie podoła, by móc wysławiać Twoje cuda (trzy razy).
Ty bowiem własną mocą z nieistnienia do bytu przywiódłszy wszystko, Twoją władzą utrzymujesz stworzenie i Twą opatrznością rządzisz światem. Ty z czterech żywiołów złożyłeś stworzenie, czterema porami krąg roku uwieńczyłeś. Przed Tobą drżą wszystkie duchowe moce, Ciebie wielbi słońce, Ciebie wysławia księżyc, Tobie posłuszne są gwiazdy, Ciebie słucha światło, przed Tobą drżą w lęku otchłanie, Tobie służą źródła. Ty rozciągnąłeś niebo jak namiot, Ty umocniłeś ziemię na wodach, Ty morze ograniczyłeś piaskiem, Ty dla oddychania rozlałeś powietrze. Anielskie moce Tobie służą, archanielskie chóry Tobie się kłaniają, wieloocy cherubini i sześcioskrzydli serafini dookoła Ciebie stojący i wokół latający, zakrywają swoje oblicza zdjęci bojaźnią obecności niedostępnej Twojej chwały. Ty bowiem, chociaż jesteś Bogiem nieogarnionym, nie mającym początku i niewypowiedzianym, przyszedłeś na ziemię przyjąwszy postać sługi i stałeś się podobny ludziom. Nie mogłeś bowiem, Władco, ze względu na Twoją pełną miłosierdzia dobroć, patrzeć na rodzaj ludzki męczony przez diabła, lecz przyszedłeś i nas zbawiłeś. Wyznajemy łaskę, głosimy miłosierdzie, nie zatajamy Twego dobrodziejstwa, gdyż wybawiłeś pokolenia naszego rodzaju, dziewicze łono uświęciłeś Twoim narodzeniem. Całe stworzenie Ciebie opiewa, Ty bowiem, Boże nasz, zjawiłeś się na ziemi i zamieszkałeś z ludźmi. Ty wody Jordanu uświęciłeś, z nieba zesławszy Świętego Twego Ducha, i skruszyłeś głowy gnieżdżących się tam węży.
Ty przeto, Przyjacielu człowieka, Królu, przyjdź i teraz przez zstąpienie Świętego Twego Ducha, i uświęć tę wodę (trzy razy).
Wymawiając te słowa kapłan trzykrotnie tchnie na wodę w kształcie krzyża.
I daj jej łaskę zbawienia, błogosławieństwo Jordanu, uczyń ją źródłem niezniszczalności, darem uświęcenia, odpuszczeniem grzechów, uleczeniem słabości, zgubą demonów, niedostępną dla wrogich sił, pełną mocy anielskiej, aby dla wszystkich czerpiących ją i pijących była ku oczyszczeniu duszy i ciała, ku uleczeniu chorób, ku poświęceniu domów, skuteczną w każdej potrzebie. Ty bowiem jesteś Bogiem naszym, który przez wodę i Ducha odnowił zestarzałe przez grzech nasze pokolenia. Ty jesteś Bogiem naszym, który za czasów Noego potopił w wodzie grzechy. Ty jesteś Bogiem naszym, który za czasów Mojżesza przez morze wyzwolił lud hebrajski z niewoli faraona. Ty jesteś Bogiem naszym, który uderzył w skałę na pustyni i popłynęły wody, zrodzone zostały potoki i napoiłeś spragniony Twój lud. Ty jesteś Bogiem naszym, który za czasów Eliasza przez ogień i wodę wybawił Izrael z fałszywego kultu Baala.
Sam i teraz, Władco, uświęć tę wodę Duchem Twoim Świętym (trzy razy).
I udziel wszystkim dotykającym jej i spożywającym ją, i namaszczającym się nią, uświęcenie, zdrowie, oczyszczenie i błogosławieństwo.
(…)
Kapłan pogrąża w wodzie trzykrotnie święty krzyż, powtarzając za każdym razem troparion pierwszego tonu:
Gdy chrzciłeś się, Panie, w wodach Jordanu, objawiła się Trójca najgodniejsza pokłonu. Rodzica bowiem głos dał o Tobie świadectwo, nazywając Ciebie ukochanym Synem, Duch zaś w postaci gołębicy świadczył o prawdziwości słowa Ojca. Objawiłeś się, Chryste Boże, i świat oświeciłeś, chwała Tobie.
Troparion ten śpiewa także chór. Kapłan zwraca się do ludu, trzymając w lewej ręce krzyż, i kropi obecnych podając do całowania krzyż. W tym czasie śpiewa się wielokrotnie troparion, aż wszyscy zostaną poświęceni przez pokropienie wodą. Następnie wszyscy udają się z powrotem do świątyni, śpiewając stichos szóstego tonu:
Wysławiajmy, wierni, wielkość dobrodziejstwa Bożego dla nas, bowiem ze względu na nasze grzechy stał się człowiekiem i nam przynależnym oczyszczeniem w Jordanie się oczyszcza Ten, który jedyny jest czysty i nieśmiertelny. Zaczerpnijmy więc z weselem, bracia, wodę, bowiem łaskę Ducha z wiarą czerpiącym daje Chrystus Bóg, Zbawiciel dusz naszych.
Forografia: Photographyalexx / orthphoto.net /
***
Gdy kapłan skończy modlitwę odmawianą przed amboną, wszyscy wychodzimy na miejsce poświęcenia wody, poprzedzani przez niosących świece, po nich zaś idzie diakon z kadzielnicą i kapłan z ewangeliarzem, podczas gdy chór śpiewa następujące tropariony według ósmego tonu:
Głos Pański woła nad wodami, mówiąc: Przyjdźcie, przyjmijcie wszyscy Ducha mądrości, Ducha rozumu, Ducha bojaźni Bożej, objawiającego Chrystusa (trzy razy).
Dzisiaj poświęcany jest żywioł wody, rozdziela się Jordan i zatrzymuje potok swych wód, widząc Władcę chrzczonego (dwa razy).
Jako człowiek nad rzekę przyszedłeś, Chryste, Królu, i raczyłeś przyjąć chrzest sługi, o Dobry, z ręki Poprzednika, ze względu na nasze grzechy, Przyjacielu człowieka (dwa razy).
Chwała Ojcu i Synowi, i Świętemu Duchowi, i teraz i zawsze, i na wieki wieków. Amen.
Przyjąwszy postać sługi, przyszedłeś, Panie, do głosu wołającego na pustyni: Gotujcie drogę Pańską, i nie mając grzechu prosiłeś o chrzest; Ujrzały Cię wody i ulękły się, zadrżał Poprzednik i zawołał: W jaki sposób światełko przyda jasności światłu? Jakże sługa położy rękę na Panu? Uświęć mnie i wody, Zbawco, który gładzisz grzech świata.
Następnie jest czytanie 3 paremij (Iz 35, 1-10; Iz 55, 1-13; Iz 12, 3-6), lekcji apostolskiej (1 Kor 10, 1-4) i Ewangelii (Mk 1, 9-11). Po Ewangelii jest wielka ektenia.
Diakon mówi ektenię, a chór na każde wezwanie odpowiada: Panie, zmiłuj się:
- W pokoju do Pana módlmy się.
- O pokój z wysokości i zbawienie dusz naszych, do Pana módlmy się.
(…)
- Aby ta woda została uświęcona mocą, działaniem i zstąpieniem Świętego Ducha, do Pana módlmy się.
- Aby na tę wodę zstąpiło oczyszczające działanie nadprzyrodzonej Trójcy, do Pana módlmy się.
- Aby była oczyszczeniem dusz i ciał wszystkich potrzebujących, czerpiących ją i z wiarą pijących, do Pana módlmy się.
- O darowanie jej łaski zbawienia i błogosławieństwa Jordanu przez moc, działanie i zstąpienie Świętego Ducha, do Pana módlmy się.
- Aby szatan szybko został skruszony pod naszymi nogami i rozbity został wszelki zły zamiar powzięty przeciwko nam, do Pana módlmy się.
- Aby Pan Bóg wyzwolił nas od wszelkich wrogich rad i pokus oraz uczynił nas godnymi obiecanych łask, do Pana módlmy się.
- Abyśmy zostali oświeceni duchowym oświeceniem i pobożnością przez zstąpienie Świętego Ducha, do Pana módlmy się.
- Aby Pan Bóg zesłał błogosławieństwo Jordanu i uświęcił te wody, do Pana módlmy się.
- Aby ta woda stała się darem uświęcającym, oczyszczeniem grzechów, uzdrowieniem dusz i ciał, pożyteczną we wszelkich potrzebach, do Pana módlmy się.
- Aby ta woda stała się źródłem życia wiecznego, do Pana módlmy się.
- Aby stała się odpędzeniem wszelkiego działania widzialnych i niewidzialnych nieprzyjaciół, do Pana módlmy się.
- Aby była dla wszystkich namaszczających się nią i pijących ją, na oczyszczenie zmaz ciał i dusz, do Pana módlmy się.
- Za czerpiących i pijących ją na uświęcenie dusz i ciał, do Pana módlmy się.
- Aby stała się źródłem nieskazitelności i poświęceniem domów, do Pana módlmy się.
- Aby otrzymała błogosławieństwo jak strumienie Jordanu, do Pana módlmy się.
- Abyśmy przez napicie się tej wody stali się godnymi napełnienia uświęceniem niewidzialną obecnością Świętego Ducha, do Pana módlmy się.
- Abyśmy pijąc tę wodę stali się godnymi królestwa niebios, do Pana módlmy się.
(…)
Podczas śpiewu powyższej ektenii kapłan cicho odmawia modlitwę:
Panie Jezu Chryste, Jednorodzony Synu, który jesteś w łonie Ojca, prawdziwy Boże, źródło życia i nieśmiertelności, światłość ze światłości, Ty przyszedłeś na świat, aby go oświecić. Oświeć nasze myśli Świętym Twoim Duchem i przyjmij nas, składających Tobie uwielbienie i dziękczynienie za odwieczne, cudowne i wielkie Twoje dzieła i za to, że w czasach ostatecznych ze zbawczej Twej opatrzności przyjąłeś nasze słabe i nędzne ciało oraz uniżyłeś samego siebie do poziomu sługi, Królu wszystkich. Nadto z ręki sługi raczyłeś przyjąć w Jordanie chrzest, aby jako bezgrzeszny nadać wodzie moc uświęcania i uczynić nam drogę do odrodzenia z wody i Ducha, i obdarzyć nas pierwotną wolnością. Tej to właśnie Boskiej Tajemnicy dziś uroczyście obchodząc pamiątkę, prosimy Ciebie, Władco, Przyjacielu człowieka, pokrop i nas, niegodne Twoje sługi, według Twej Boskiej obietnicy, wodą czystą, darem Twego miłosierdzia, i niech modlitwy nas grzesznych nad tą wodą będą przyjemne Twojej łaskawości. Udziel jej, a także nam i całemu wiernemu ludowi, Twojego błogosławieństwa ku chwale Twego świętego i godnego pokłonu imienia.
Albowiem Tobie przynależy wszelka chwała, cześć i pokłon, z Przedwiecznym Twoim Ojcem i Najświętszym i Dobrym, i Życiodajnym Twoim Duchem, teraz i zawsze, i na wieki wieków. Amen
Gdy diakon skończy ektenię kapłan donośnie śpiewa:
Wielki jesteś, Panie, i przedziwne są Twoje czyny i żadne słowo nie podoła, by móc wysławiać Twoje cuda (trzy razy).
Ty bowiem własną mocą z nieistnienia do bytu przywiódłszy wszystko, Twoją władzą utrzymujesz stworzenie i Twą opatrznością rządzisz światem. Ty z czterech żywiołów złożyłeś stworzenie, czterema porami krąg roku uwieńczyłeś. Przed Tobą drżą wszystkie duchowe moce, Ciebie wielbi słońce, Ciebie wysławia księżyc, Tobie posłuszne są gwiazdy, Ciebie słucha światło, przed Tobą drżą w lęku otchłanie, Tobie służą źródła. Ty rozciągnąłeś niebo jak namiot, Ty umocniłeś ziemię na wodach, Ty morze ograniczyłeś piaskiem, Ty dla oddychania rozlałeś powietrze. Anielskie moce Tobie służą, archanielskie chóry Tobie się kłaniają, wieloocy cherubini i sześcioskrzydli serafini dookoła Ciebie stojący i wokół latający, zakrywają swoje oblicza zdjęci bojaźnią obecności niedostępnej Twojej chwały. Ty bowiem, chociaż jesteś Bogiem nieogarnionym, nie mającym początku i niewypowiedzianym, przyszedłeś na ziemię przyjąwszy postać sługi i stałeś się podobny ludziom. Nie mogłeś bowiem, Władco, ze względu na Twoją pełną miłosierdzia dobroć, patrzeć na rodzaj ludzki męczony przez diabła, lecz przyszedłeś i nas zbawiłeś. Wyznajemy łaskę, głosimy miłosierdzie, nie zatajamy Twego dobrodziejstwa, gdyż wybawiłeś pokolenia naszego rodzaju, dziewicze łono uświęciłeś Twoim narodzeniem. Całe stworzenie Ciebie opiewa, Ty bowiem, Boże nasz, zjawiłeś się na ziemi i zamieszkałeś z ludźmi. Ty wody Jordanu uświęciłeś, z nieba zesławszy Świętego Twego Ducha, i skruszyłeś głowy gnieżdżących się tam węży.
Ty przeto, Przyjacielu człowieka, Królu, przyjdź i teraz przez zstąpienie Świętego Twego Ducha, i uświęć tę wodę (trzy razy).
Wymawiając te słowa kapłan trzykrotnie tchnie na wodę w kształcie krzyża.
I daj jej łaskę zbawienia, błogosławieństwo Jordanu, uczyń ją źródłem niezniszczalności, darem uświęcenia, odpuszczeniem grzechów, uleczeniem słabości, zgubą demonów, niedostępną dla wrogich sił, pełną mocy anielskiej, aby dla wszystkich czerpiących ją i pijących była ku oczyszczeniu duszy i ciała, ku uleczeniu chorób, ku poświęceniu domów, skuteczną w każdej potrzebie. Ty bowiem jesteś Bogiem naszym, który przez wodę i Ducha odnowił zestarzałe przez grzech nasze pokolenia. Ty jesteś Bogiem naszym, który za czasów Noego potopił w wodzie grzechy. Ty jesteś Bogiem naszym, który za czasów Mojżesza przez morze wyzwolił lud hebrajski z niewoli faraona. Ty jesteś Bogiem naszym, który uderzył w skałę na pustyni i popłynęły wody, zrodzone zostały potoki i napoiłeś spragniony Twój lud. Ty jesteś Bogiem naszym, który za czasów Eliasza przez ogień i wodę wybawił Izrael z fałszywego kultu Baala.
Sam i teraz, Władco, uświęć tę wodę Duchem Twoim Świętym (trzy razy).
I udziel wszystkim dotykającym jej i spożywającym ją, i namaszczającym się nią, uświęcenie, zdrowie, oczyszczenie i błogosławieństwo.
(…)
Kapłan pogrąża w wodzie trzykrotnie święty krzyż, powtarzając za każdym razem troparion pierwszego tonu:
Gdy chrzciłeś się, Panie, w wodach Jordanu, objawiła się Trójca najgodniejsza pokłonu. Rodzica bowiem głos dał o Tobie świadectwo, nazywając Ciebie ukochanym Synem, Duch zaś w postaci gołębicy świadczył o prawdziwości słowa Ojca. Objawiłeś się, Chryste Boże, i świat oświeciłeś, chwała Tobie.
Troparion ten śpiewa także chór. Kapłan zwraca się do ludu, trzymając w lewej ręce krzyż, i kropi obecnych podając do całowania krzyż. W tym czasie śpiewa się wielokrotnie troparion, aż wszyscy zostaną poświęceni przez pokropienie wodą. Następnie wszyscy udają się z powrotem do świątyni, śpiewając stichos szóstego tonu:
Wysławiajmy, wierni, wielkość dobrodziejstwa Bożego dla nas, bowiem ze względu na nasze grzechy stał się człowiekiem i nam przynależnym oczyszczeniem w Jordanie się oczyszcza Ten, który jedyny jest czysty i nieśmiertelny. Zaczerpnijmy więc z weselem, bracia, wodę, bowiem łaskę Ducha z wiarą czerpiącym daje Chrystus Bóg, Zbawiciel dusz naszych.
Forografia: Photographyalexx / orthphoto.net /