polska: Między Konstantynopolem a Moskwą - nowa publikacja Katedry Teologii Prawosławnej

Między Konstantynopolem a Moskwą - nowa publikacja Katedry Teologii Prawosławnej

Justyna Grybowicz, 29 marca 2016

Nakładem Katedry Teologii Prawosławnej Uniwersytetu w Białymstoku ukazała się książka archimandryty dra Andrzeja Borkowskiego Między Konstantynopolem a Moskwą. Źródła greckie do autokefalii Kościoła prawosławnego w Rzeczypospolitej (1919-1927).

Poniżej recenzja metropolity prof. zw. dr hab. Sawy (Hrycuniaka)

Dziewięćdziesiąt lat temu ogłoszony został akt samodzielności Kościoła prawosławnego w Polsce. Dnia 17 września 1925 roku, w katedrze metropolitalnej pw. św. Marii Magdaleny w Warszawie, w obecności przedstawicieli patriarchatów konstantynopolitańskiego, rumuńskiego, miejscowych hierarchów i najwyższych władz państwowych Rzeczypospolitej został ogłoszony akt nadający autokefalię Kościołowi prawosławnemu w II RP. W ten sposób, po odzyskaniu niepodległości przez Polskę w 1918 roku, po długich staraniach, Kościół prawosławny uzyskał możliwość samodzielnego bytu. Autokefalia uznana przez autokefaliczne Kościoły prawosławne, z wyjątkiem rosyjskiego, zniewolonego przez reżim komunistyczny, dawała Kościołowi prawosławnemu w Polsce możliwość samodzielnego kształtowania swojego życia cerkiewnego, duchowego i administracyjnego. Kościół rosyjski uznał autokefalię w 1948 roku.

W celu prawidłowej oceny i wagi tego aktu w życiu Kościoła potrzebna jest solidna praca badawcza w archiwach różnych ośrodków w kraju i poza jego granicami. Tylko w oparciu o nie można wyrobić sobie prawidłowy pogląd cerkiewny w tym względzie. Daje on możliwość zrozumienia klimatu powstałego wokół autokefalii. Był to, po odzyskaniu niepodległości, okres niepewności i niezadowolenia wiernych prawosławnych powodowanych rewindykacją świątyń, presją rządu wobec duchowieństwa i nieuregulowanego stanu prawnego Kościoła itp. Praca archimandryty dra Andrzeja Borkowskiego Między Konstantynopolem a Moskwą. Źródła greckie do autokefalii Kościoła prawosławnego w Rzeczypospolitej (1919-1927) jest próbą wyjaśnienia tych problemów. Autorowi udało się dotrzeć do archiwów patriarchatu konstantynopolitańskiego i wielu innych, w których znalazł cenne dokumenty dotyczące całego przebiegu nadania autokefalii, rozmów i zabiegów przedstawicieli władz kościelnych i państwowych ówczesnej Polski. Słusznie zauważa autor, że autokefalia była etapem kończącym dążenia wiernych i hierarchii Kościoła prawosławnego w Polsce do pełnej samodzielności. Samo zaś ogłoszenie aktu było potwierdzeniem dojrzałości życia kościelnego, spełniającego wymogi kanoniczne i organizacyjne.

Praca archimandryty Andrzeja jest cenną i wartościową pozycją opartą na dokumentach, którą otrzymuje polski czytelnik. Zachęcam więc do korzystania z cennego materiału zawartego w pracy, który pomoże czytelnikowi bardziej uzmysłowić znaczenie jubileuszu 90-lecia Prawosławnej Polskiej Autokefalii.


Opis książki:
Tytuł: Między Konstantynopolem a Moskwą. Źródła greckie do autokefalii Kościoła prawosławnego w Rzeczypospolitej (1919-1927)
Autor: archimandryta Andrzej Borkowski
Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
ISBN 978-83-7431-466-4
Rok wydania: 2015
Wymiary, oprawa: 17,5 x 24,5 cm, twarda
Strony: 256
Do nabycia: Katedra Teologii Prawosławnej UwB, sklep.cerkiew.pl - sprzedaż wysyłkowa, niebawem Sklepik Bractwa Diecezji Białostocko-Gdańskiej