Spotkanie autorskie wokół książki "Między pamięcią a historią"

Białystok, 28.10.2016, g. 18:00

W piątek 28 października o godzinie 18 w Kawiarni Lalek przy ul. Kilińskiego 1 w Białymstoku odbędzie się spotkanie autorskie z Anną Moroz -- autorką książki "Między pamięcią a historią. Konflikt pamięci zbiorowych Polaków i Białorusinów na przykładzie postaci Romualda Rajsa »Burego«".

Autorka o swojej książce:

"W czasie moich studiów z socjologii pracę magisterską pt.»MOJĄ PRAWDĄ JEST MOJA PAMIĘĆ« – KONFLIKT O PAMIĘĆ ZBIOROWĄ NA PRZYKŁADZIE DZIAŁALNOŚCI ROMUALDA RAJSA PS. »BURY« zaczęłam pisać w 2012 r. pod kierunkiem prof. dr hab. Piotra Glińskiego, a obroniłam ją w 2014 r. W 2012 r. jeszcze nikt nie słyszał o Narodowej Hajnówce czy Marszach w tym mieście. Wtedy wiele pomników, filmów i książek jeszcze nie powstało, a wiele spotkań, dyskusji czy zgromadzeń się nie odbyło. Wiele słów nie padło. Temat był zawsze, ale jeszcze nie tak gorący…

Praca redaktorska nad książką na podstawie wyżej wymienionej pracy magisterskiej (która de facto zawiera więcej zdjęć mojego autorstwa i kilka dodatkowych akapitów) została rozpoczęta półtora roku temu, dość długo można powiedzieć. Niemniej mogę w końcu, dziś, napisać, że książka »MIĘDZY PAMIĘCIĄ A HISTORIĄ. KONFLIKT PAMIĘCI ZBIOROWYCH POLAKÓW I BIAŁORUSINÓW NA PRZYKŁADZIE POSTACI ROMUALDA RAJSA »BUREGO« ukazała się i jest w sprzedaży.

Nie jestem historykiem. To nie jest książką historyczna. Nie analizuję i nie interpretuję faktów historycznych. To opowieść o różnych pamięciach, które z historii czerpią, pamięciach różnych środowisk, o wielu „prawdach” które funkcjonują, a które tak się od siebie różnią. Jest to książka o tym, jak historia kreuje rzeczywistość, jak różnie historię można interpretować. Można w ten sposób opisywać różne wydarzenia. Ja wybrałam akurat to, ponieważ jestem z Podlasia i Podlasie jest mi bliskie. Łącznie ze swoją historią i wszystkim co się z tym wiąże"

Jak można przeczytać w przedmowie "Chociaż Polska jest obecnie państwem nieomal jednolitym pod względem narodowym i wyznaniowym, Podlasie ze swoją przeszłością można uznać za lokalne centrum wielokulturowości. Od stuleci żyli tu obok siebie muzułmanie, prawosławni, starowiercy, katolicy i żydzi. Każda z tych zbiorowości inaczej rozumie swoje trwanie na tym terenie, różnie ocenia swoje relacje z innymi, te same zdarzenia dla jednych mają wielkie znaczenie, drudzy starają się wymazać je z pamięci. W relacjach poszczególnych grup występują inni bohaterowie i inni zdrajcy, ta sama osoba może być i jednym, i drugim, w zależności od narracji.

Praca przedstawia postać Romualda Rajsa »Burego«, która dzieli Polaków i Białorusinów niemal od siedemdziesięciu lat. Konflikt dotyczy jego działalności w podziemiu zbrojnym, kiedy dowodzony przez niego oddział dopuścił się pacyfikacji kilku wsi białoruskich oraz rozstrzelania furmanów. Ma on charakter symboliczny, jego istotą jest spór o to, czyja pamięć jest »prawdziwa«, »jedyna« i »słuszna«, bo przecież »pamięć żąda rozstrzygnięć: zdrajca czy bohater, łotr czy święty, prawda czy kłamstwo.