Zostań przyjacielem cerkiew.pl
Ewangelia wg św. Jana 21, 14 - 22
tłum. Dominika Kovačević, 19 listopada 2019
Objaśnienie św. Justyna (Popovića) do Ewangelii według św. Jana 21,14-22.
14 To już po raz trzeci ukazał się Jezus uczniom swoim, powstawszy z martwych. 15 Kiedy zaś zjedli, mówi Jezus Szymonowi Piotrowi: Szymonie, [synu] Jonasza, czy miłujesz Mnie bardziej niż ci? Mówi Mu: Tak, Panie, Ty wiesz, że Cię kocham. Mówi Mu: - Paś jagnięta Moje.
Nie ma wątpliwości, że spośród apostołów Piotr czuł się najbardziej zakłopotany przy Zmartwychwstałym Panu. Trzy razy Go się wyrzekł i sam Pan smutno na niego spojrzał, gdy kogut zapiał, wyjawiając jego wydanie Chrystusa. On prawdziwie się pokajał, ale jak to wszystko powiedzieć Zmartwychwstałemu Panu? W jaki sposób? Wszechmiłosierny Pan sam wybawia Piotra od tych mąk Swoim trzykrotnym pytaniem i Piotrową trzykrotną odpowiedzią. „Kiedy zaś zjedli, mówi Jezus Szymonowi Piotrowi: Szymonie, [synu] Jonasza, czy miłujesz Mnie bardziej niż ci? ”.
Na [Ostatniej] Wieczerzy zaklinałeś i zarzekałeś się, a parę godzin później po tym Mnie wydałeś, trzy razy się Mnie wyrzekłeś. Zaklinałeś i zarzekałeś się, że kochasz Mnie „bardziej niż ci”. Trzykrotnym zaparciem się pokazałeś, że nie kochasz Mnie „bardziej niż ci”. Co więcej, to znak czegoś przeciwnego. Piotr, złamany gorzkim doświadczeniem, już więcej się nie chwali, nie twierdzi, że: „duszę swoją oddam za Ciebie” (J 13,37), lecz w pokajaniu i z pokorą odpowiada: ‘Ty wiesz, że Cię kocham”. A Chrystusa kocha ten, kto zachowuje Jego przykazania, z których pierwszym jest wiara. To podstawa apostolstwa.
16 Mówi mu znowu po raz drugi: Szymonie, [synu] Jonasza, czy miłujesz Mnie? Mówi Mu: Tak, Panie, Ty wiesz, że Cię kocham. Mówi mu: Paś owieczki Moje. 17 Mówi mu po raz trzeci: Szymonie, [synu] Jonasza, kochasz Mnie? Zasmucił się Piotr, że rzekł mu po raz trzeci: Czy kochasz Mnie? I mówi Mu: Panie, Ty wszystko wiesz. Ty wiesz, że kocham Cię. Mówi mu Jezus: Paś owieczki Moje. 18 Amen, amen, mówię ci: Kiedy byłeś młodszy, przepasałeś się sam i chodziłeś, dokąd chciałeś. Kiedy zaś się zestarzejesz, wyciągniesz ręce swoje i ktoś inny cię przepasze, i poprowadzi, dokąd nie chcesz.
„Mówi mu Jezus: Paś owieczki Moje”. A ty się ich, Piotrze, wyrzekłeś, wyrzekłszy się Mnie przed służką. Deklarujesz, że Mnie kochasz, jeden raz – ale ty się Mnie także drugi raz wyrzekłeś. Możesz jeszcze drugi raz zadeklarować, że Mnie kochasz: „Mówi mu znowu po raz drugi: Szymonie, [synu] Jonasza, czy miłujesz Mnie?”. Zbawiciel omija: „bardziej niż ci?”, ponieważ w swojej pokornej odpowiedzi za pierwszym razem Piotr uniknął tego stwierdzenia. Drugi raz wejrzyj w siebie, czy kochasz Mnie, czy możesz jeszcze kolejny raz wyrzec się Mnie. „Mówi Mu: Tak, Panie, Ty wiesz, że Cię kocham”. Więc nic nie dodajesz do pierwszej odpowiedzi, Piotrze? Czyli poczułeś i nauczyłeś się poprzez gorzkie doświadczenie, że nie można opierać się na sobie, na ludzkiej naturze, ani nie można mieć zaufania wobec niej, wobec siebie. Poznałeś, że wiara w Chrystusa to zawierzenie w Chrystusie, a nie sobie lub ludziom wokół siebie. „Mówi mu Jezus: Paś owieczki Moje”, które opuściłeś, gdy ledwo co zobaczyłeś wilka. Ale ty trzy razy się Mnie wyrzekłeś; zajrzysz jeszcze raz w siebie, czy kochasz Mnie prawdziwie i czy wierzysz we Mnie prawdziwie? „Mówi mu po raz trzeci: Szymonie, [synu] Jonasza, kochasz Mnie? Zasmucił się Piotr, że rzekł mu po raz trzeci: Czy kochasz Mnie? I mówi Mu: Panie, Ty wszystko wiesz. Ty wiesz, że kocham Cię”. Dlaczego Piotr „zasmucił się”? Ponieważ poczuł ostrość Boskiej, błogiej przygany, zbawczej przygany, w tym trzykrotnym pytaniu Zbawiciela, z powodu jego trzykrotnego wyrzeczenia się. I jeszcze jeden powód: Zbawiciel we wszystkich trzech pytania zwraca się do Piotra nie jak do Piotra – kamienia wiary – lecz do Szymona syna Jonasza. To znaczy: Piotr przez trzykrotne wyrzeczenie się, wyrzekł się swego apostolstwa, siebie jako Piotra, i powrócił do siebie dawnego, siebie – Szymona, syna Jonasza. I kiedy trzeci raz pokajał się z powodu swego trzykrotnego wyrzeczenia się Chrystusa i apostolstwa, Zbawiciel mu rzecze: „paś owieczki Moje”, w ten sposób wprowadzając go w apostolstwo.
19 To zaś rzekł, dając znak, jaką śmiercią uwielbi Boga. A to powiedziawszy, mówi mu: Chodź za Mną! 20 Piotr, obróciwszy się, widzi idącego za nim ucznia, którego miłował Jezus i który podczas wieczerzy opierał się o pierś Jego, i który powiedział: Panie, któż to jest, kto Cię wyda? 21 Tego więc widząc, Piotr mówi do Jezusa: Panie, a co z nim? 22 Mówi mu Jezus: Jeśli chcę, aby on pozostał, aż przyjdę, to co ci [do tego]? Ty za Mną chodź!
To, że to trzykrotne pytanie jest zaiste wprowadzeniem Piotra w apostolstwo, widać natychmiast po tym, co zaraz następuje. Pan rzecze Piotrowi: „Chodź za Mną”. Tak zwykle mówił uczniom, gdy ich powoływał do apostolstwa. Poza tym, Zbawiciel pokazał mu, że apostolstwo oznacza: nie tylko żyć dla Chrystusa, ale i ofiarować się dla Chrystusa, i ponieść śmierć dla Chrystusa. I jeszcze coś: Zbawiciel apostołowi Piotrowi pokazał, że apostolstwo to: podążanie za Chrystusem zupełnie całym jestestwem; tu nie ma oglądania się wstecz ani tym bardziej – odwrotu. Apostolstwo to stałe podążanie za Chrystusem całym jestestwem. Dlatego Zbawiciel drugi raz rzecze Piotrowi: „Ty za Mną chodź”.
14 To już po raz trzeci ukazał się Jezus uczniom swoim, powstawszy z martwych. 15 Kiedy zaś zjedli, mówi Jezus Szymonowi Piotrowi: Szymonie, [synu] Jonasza, czy miłujesz Mnie bardziej niż ci? Mówi Mu: Tak, Panie, Ty wiesz, że Cię kocham. Mówi Mu: - Paś jagnięta Moje.
Nie ma wątpliwości, że spośród apostołów Piotr czuł się najbardziej zakłopotany przy Zmartwychwstałym Panu. Trzy razy Go się wyrzekł i sam Pan smutno na niego spojrzał, gdy kogut zapiał, wyjawiając jego wydanie Chrystusa. On prawdziwie się pokajał, ale jak to wszystko powiedzieć Zmartwychwstałemu Panu? W jaki sposób? Wszechmiłosierny Pan sam wybawia Piotra od tych mąk Swoim trzykrotnym pytaniem i Piotrową trzykrotną odpowiedzią. „Kiedy zaś zjedli, mówi Jezus Szymonowi Piotrowi: Szymonie, [synu] Jonasza, czy miłujesz Mnie bardziej niż ci? ”.
Na [Ostatniej] Wieczerzy zaklinałeś i zarzekałeś się, a parę godzin później po tym Mnie wydałeś, trzy razy się Mnie wyrzekłeś. Zaklinałeś i zarzekałeś się, że kochasz Mnie „bardziej niż ci”. Trzykrotnym zaparciem się pokazałeś, że nie kochasz Mnie „bardziej niż ci”. Co więcej, to znak czegoś przeciwnego. Piotr, złamany gorzkim doświadczeniem, już więcej się nie chwali, nie twierdzi, że: „duszę swoją oddam za Ciebie” (J 13,37), lecz w pokajaniu i z pokorą odpowiada: ‘Ty wiesz, że Cię kocham”. A Chrystusa kocha ten, kto zachowuje Jego przykazania, z których pierwszym jest wiara. To podstawa apostolstwa.
16 Mówi mu znowu po raz drugi: Szymonie, [synu] Jonasza, czy miłujesz Mnie? Mówi Mu: Tak, Panie, Ty wiesz, że Cię kocham. Mówi mu: Paś owieczki Moje. 17 Mówi mu po raz trzeci: Szymonie, [synu] Jonasza, kochasz Mnie? Zasmucił się Piotr, że rzekł mu po raz trzeci: Czy kochasz Mnie? I mówi Mu: Panie, Ty wszystko wiesz. Ty wiesz, że kocham Cię. Mówi mu Jezus: Paś owieczki Moje. 18 Amen, amen, mówię ci: Kiedy byłeś młodszy, przepasałeś się sam i chodziłeś, dokąd chciałeś. Kiedy zaś się zestarzejesz, wyciągniesz ręce swoje i ktoś inny cię przepasze, i poprowadzi, dokąd nie chcesz.
„Mówi mu Jezus: Paś owieczki Moje”. A ty się ich, Piotrze, wyrzekłeś, wyrzekłszy się Mnie przed służką. Deklarujesz, że Mnie kochasz, jeden raz – ale ty się Mnie także drugi raz wyrzekłeś. Możesz jeszcze drugi raz zadeklarować, że Mnie kochasz: „Mówi mu znowu po raz drugi: Szymonie, [synu] Jonasza, czy miłujesz Mnie?”. Zbawiciel omija: „bardziej niż ci?”, ponieważ w swojej pokornej odpowiedzi za pierwszym razem Piotr uniknął tego stwierdzenia. Drugi raz wejrzyj w siebie, czy kochasz Mnie, czy możesz jeszcze kolejny raz wyrzec się Mnie. „Mówi Mu: Tak, Panie, Ty wiesz, że Cię kocham”. Więc nic nie dodajesz do pierwszej odpowiedzi, Piotrze? Czyli poczułeś i nauczyłeś się poprzez gorzkie doświadczenie, że nie można opierać się na sobie, na ludzkiej naturze, ani nie można mieć zaufania wobec niej, wobec siebie. Poznałeś, że wiara w Chrystusa to zawierzenie w Chrystusie, a nie sobie lub ludziom wokół siebie. „Mówi mu Jezus: Paś owieczki Moje”, które opuściłeś, gdy ledwo co zobaczyłeś wilka. Ale ty trzy razy się Mnie wyrzekłeś; zajrzysz jeszcze raz w siebie, czy kochasz Mnie prawdziwie i czy wierzysz we Mnie prawdziwie? „Mówi mu po raz trzeci: Szymonie, [synu] Jonasza, kochasz Mnie? Zasmucił się Piotr, że rzekł mu po raz trzeci: Czy kochasz Mnie? I mówi Mu: Panie, Ty wszystko wiesz. Ty wiesz, że kocham Cię”. Dlaczego Piotr „zasmucił się”? Ponieważ poczuł ostrość Boskiej, błogiej przygany, zbawczej przygany, w tym trzykrotnym pytaniu Zbawiciela, z powodu jego trzykrotnego wyrzeczenia się. I jeszcze jeden powód: Zbawiciel we wszystkich trzech pytania zwraca się do Piotra nie jak do Piotra – kamienia wiary – lecz do Szymona syna Jonasza. To znaczy: Piotr przez trzykrotne wyrzeczenie się, wyrzekł się swego apostolstwa, siebie jako Piotra, i powrócił do siebie dawnego, siebie – Szymona, syna Jonasza. I kiedy trzeci raz pokajał się z powodu swego trzykrotnego wyrzeczenia się Chrystusa i apostolstwa, Zbawiciel mu rzecze: „paś owieczki Moje”, w ten sposób wprowadzając go w apostolstwo.
19 To zaś rzekł, dając znak, jaką śmiercią uwielbi Boga. A to powiedziawszy, mówi mu: Chodź za Mną! 20 Piotr, obróciwszy się, widzi idącego za nim ucznia, którego miłował Jezus i który podczas wieczerzy opierał się o pierś Jego, i który powiedział: Panie, któż to jest, kto Cię wyda? 21 Tego więc widząc, Piotr mówi do Jezusa: Panie, a co z nim? 22 Mówi mu Jezus: Jeśli chcę, aby on pozostał, aż przyjdę, to co ci [do tego]? Ty za Mną chodź!
To, że to trzykrotne pytanie jest zaiste wprowadzeniem Piotra w apostolstwo, widać natychmiast po tym, co zaraz następuje. Pan rzecze Piotrowi: „Chodź za Mną”. Tak zwykle mówił uczniom, gdy ich powoływał do apostolstwa. Poza tym, Zbawiciel pokazał mu, że apostolstwo oznacza: nie tylko żyć dla Chrystusa, ale i ofiarować się dla Chrystusa, i ponieść śmierć dla Chrystusa. I jeszcze coś: Zbawiciel apostołowi Piotrowi pokazał, że apostolstwo to: podążanie za Chrystusem zupełnie całym jestestwem; tu nie ma oglądania się wstecz ani tym bardziej – odwrotu. Apostolstwo to stałe podążanie za Chrystusem całym jestestwem. Dlatego Zbawiciel drugi raz rzecze Piotrowi: „Ty za Mną chodź”.
Doksastikon na wieczerni święta apostołów Piotra i Pawła (29 czerwca) autorstwa św. Jana Damasceńskiego:
„Przez trzykrotne pytanie „Czy kochasz mnie, Piotrze?”
trzykrotne wyrzeczenie się Chrystus naprawił,
przeto i Szymon powiedział do znawcy tajemnic:
„Panie, wszystko wiesz, Ty wiesz, że miłuję Ciebie”,
na co odpowiedział mu Zbawca:
„Paś owce moje, paś wybranych moich, paś baranki moje,
które krwią moją uratowałem na zbawienie”.
Módl się do Niego pobłogosławiony przez Boga apostole,
aby dał nam wielkie miłosierdzie.”
trzykrotne wyrzeczenie się Chrystus naprawił,
przeto i Szymon powiedział do znawcy tajemnic:
„Panie, wszystko wiesz, Ty wiesz, że miłuję Ciebie”,
na co odpowiedział mu Zbawca:
„Paś owce moje, paś wybranych moich, paś baranki moje,
które krwią moją uratowałem na zbawienie”.
Módl się do Niego pobłogosławiony przez Boga apostole,
aby dał nam wielkie miłosierdzie.”
Źródło: https://svetosavlje.org/tumacenja-svetog-evandjelja-po-jovanu/23/
Cytaty z Pisma Świętego za: Święta Ewangelia, Warszawska Metropolia Prawosławna, Warszawa 2014.
Fotografia: Nesko / orthphoto.net /
Cytaty z Pisma Świętego za: Święta Ewangelia, Warszawska Metropolia Prawosławna, Warszawa 2014.
Fotografia: Nesko / orthphoto.net /